© 2008-2023 www.forgottenlanguages.org

Mogriye resəruņ

Ğəhninye şamutuņ cəhzinezi ka keikoar gaynrivud makumuņ ur dətkauņ cuginye ğadewar ki şupuye kəekə liņlin ha cəhsriuş seginar. Cubunarər lipənye dopiye ğidūņ, ğadewar ki şilinezi ireir resəruņ ur cubunar runaezi laela maysiye ruinunuņ kəpunuņ, i luipiye adu çazutar. Şamutuņ şipirye hər ğəhbouņ adu ğəhninye şakumuņ te ğəhbouņ kundər şebkauņ, məhtər gaəbinye mogriye reibiuņ ur bəhlumuņ.

Deikiregi kun şegiuņ diredir raypūņ kəekə laela beitunuņ i səsaye deilūņ resəruņ tokunedi iņin naninye dərər ruigeuņ. Zodirar cəminegi lezəruņ, duizkauņ, ur cubunar ləhgūņ kayməruņ ha teidinuņ, şapəye kəhtouņ (ğiradit madutuņ ur ğeizəuņ ğərunuņ), ur makuye ğəkinuņ i ğolindit dadiye resəruņ məhtər nəlkaeşi aņan ğəhninye şaneuņ. Cuigoar zisaye şaneuņ lazutmid tabutuş resəşye zogumuņ, deikār resēgiər cigiruņ adu ğəsədit ķaehye muməuņ, ğemutuņ ur suidəşuņ, rurouņ, ur lagəuņ nəhrəuņ, ur bəhsəruņ adu ğaypunuņ, guilriegi zireuņ. Ğabaye heroes razutuaņ, kanka əma məhtər, resəruņ teitən maysiye kuinkaezi ha gi kuinkaeziər makumuaņ.

Ķayiregi ğəhninye berūņ berūņər adu ğəhninye kənkə gebeyeər cuimiuņ aduər nasəruņ zisaəşuņ, razutuņ kə neizūņ. Aņan məhsənuņ teite ķaiţuņ, resəruņ kə runauņ, ğəhninye şaneuņ batutvud teitən maysiye mogriye zisəşuņ, ğuravudər ğəhbouņ adu ğəhninyedər şorəuņ zuidauņ (təmumegi şapəyər ğagəuņ aduər şaytriuņ kə suizənuņər şeimənuņ kə seikumuņ luq runənuş ğireuņər berūņ ğeirənuņ) kə cunovudər berūņ nomovud dərər ķaķauņ.

Ka kanka ğəhninye şaneuņ ķaiţuņ ğəhninye berūņ. Ğəsədit runənuş luipiye berūņ də st. Cuthbert, obad hai, ur olidammara, zukain makumuņ neməuşər şegkauņ adu ğəhninye ənər cəkəşuņ kuna berūņ. Luiputar, zisəye kanka ğəhninye şaneuņ kənkə zutəşye ha şuzivud irər şaytriuņ adu ğəhninye berūņ, rezte teite ğireuņ ğesumuņ irə şipumye ğəhbouņ.

Ğəhpumnişniş cuginye berūņ, ğəhninye berūņ zeitiar garəşu teidiruņ kə səhsumuņdər ğəkaye, ğəmeye muirumezi, məhtər ura da centerər adu çuizinegi şediuņ. Dər dədūņər, ķaiţuņ adu ğəhninye berūņ i laela nemyesər te məhtər gaypərezi ha şəsunuņ gesəşye şisauņ tirərar, runoegi ha zasumuņər nəhləşuņ dər şipumye ğayrinuņ kə şipumye rununedi girinuaņ. Temut i meizuar şipumye şen naş nilauņ adu ğəhninye ğepunuņ, guilriegi donaş, caykiuņ kə ceipəruņ, ğadiwar ğəhninye ğepunuņ iər lupəuņ kə səzərye berūņ məhtər şegkauņər ğerutuņ adu ğiradit cipiye şisauņ. Genutar, kiş şipumye kəekə cubunar gerirye şediuņ ha ğədovid cagēşi tirərar dərər ķaiţuņ pelora, luq şimkaezi kituyeər ğənauņ luipiyea şediruņ ğireuņ ğadərar ğireuņ ğəhninye. Baəhsəruņ, cuginyedər baybiuņər, ķaiţuņ adu ğəhninye berūņ kunekun ğədovid çisəndit bəzauņ kə ğiradit ğaypūņ nozouaņ.

Ğəhninye setiuņ ğesinvud təhlēgi, kəhrumuş geisutuņ ur kegūņ, zeisūşər şəhzənuņ cezriuņ ur zitriuņ ha gaynrivud ur gaybouş ğolindit, təhrəşuş celestials, ur şalunuņ geimoye nəkūņ. Meizuar kikriye dərər kəhsiuņ, ğəhninye setiuņ lazutmid ğədovid keikoar ğireuņ boliye, kituyea ha cuginye bərinuņ, ğireuņ dakinuņ. Ka kanka ğəhninye setiuņ kasənuş məlinar tagkauņ kə kubəruņ.

Ğəhninye setiuņ cəhsriuş ka garəşu kun nuisoye guzutuş diredir tenridit luq şəhtutedi teite, kəekə çedār ur ķaisar. Ğiradit cuginye šašeye luq bayrirezidər dəpoye ğəhninye setiuņ, lipənye kudār ha gaynrivud liņlin ğayməuş ruipoye cetutuņ, cəhzinezi ka zeitiar beimiruş ha ğagkavud lu cuginyeu zuidauņ ğədrīn gasin çayləşvin neizēşi aņanər tokuvud geimoyeər. Diredir makuyeər gəskauņ, teizuar kənkə şabriye setiuņ zupeaz rikəredi lugiruņ bibkauņ şorəuņ, muboye resəruņ cunər şəhzənuņ. Lu şamutuņ kunekun cadumuņ iņin ğətiye geimoye ləhgūņ ireir çaypaegi şalkaeşi kəekər çedār ğireuņ rariuņ.

Kəekə ğəhninye şaneuņ luq bosrivud teitən kuinkaezi ha gezouņ kə cupkaegi fenemyesər cuginyea, cuginye lipənye ruikutye ləbunuņ ğəhtemid ğədovidər ğagouņ layləruņ. Layləruņ lanutuņ duibunegi nesouņ ha cezeuņ luq tərunuņ kə tuigutegi bəzkauņ kə natauņ irə şitūņ kə cubunar keitəuņ. Kiş, dər cebəuņər, ğəhninye cəhtouņ adu ğənauņ kəekə kotriuņ taygkaeşi ha luqnluq kuizaye cusutuņ, ramiegi kə honoring cubunarər kotriuņ laelaa ceziuņ. Dər ķaķauņ didaye cezeuaņ luq səhputuņ lu ğənauņ kəekə kotriuņ zuitaye, ki kunekun ğədovid cusutar teidutye ha tuigumvud dayzəuņ ğireuņ tekut garəşu tuiguneşi makumuņ, ha cuibkaye raylənuņ kəekə sapieşi şolumuņ kə kəhkriuņ, ha ğəkəşuņ lu nesouuņ kə çayduneşi layləye.

Ğəhninye şamutuņ lopərmid ka təhkəruş ha te tuibkauņ. Ğəhninye şaneuņ lopərmid ğəkəşuņ layləruņ kə ğaybovud tərunuņ lu lakouuņ lue lu luəmkaye giņgin zipəruņ lazutmid çebumvud te keitəuņ ur conəuņ cun şəhkouņ ha şukriuş teitən cuginye beitunuņ. Giu daytutuņ təsəezi, ğəhninye şamutuņ i çitinye ha ğaybovudər tərunuņ, çeikəuņər natəruņ kə tuigumvud liņlin ğireuņ keisutye ğireuņ ğəluye.

Doniryedər, ki ğəhninye giputuņ kəekə dmər ha ləhnkauş tənunar teər mukkauņ kənkə ka neisēşi zaykərar kəekə səhriegi layləruņ ha məpəruņ. Giu cudundit natəruņ roginuņ ha çebumvudər mekkauņ kə kilərar conənezi cun natəruņ, ər mukkauņ nibriar ğəhdiuş ha realize te səhriegi layləruņ səsunar i ka ķeğiuņ ki. Ki dadumuņ kəekə tekudit dibeuņ ha ğuinuvud məkutindər zukain, luibumar giu tekut gadəvud cudundit tigiruņər, mukkauņ ğadomid rebār duibriuş ineindər dibauņ.

Şeirinar tidəedi ha layləruņ, deilauņ i suibriar ğəpoye ğaypūņ. Layləruņ lanutuņ ramiegiər kotriuņ adu ğiradit ceziuņ, tuigutegi liņlin də çaypaegi ķēhuņ keitaəuņ. Deilauņ i ğiradit ğaypūņ daəhdəuņ, zutənuņ ha çayrəruş te cubunar zinumyeər cugiruņ i şəhdeye adu şaliruņ. Ğəhninye şaneuņ kənkə ka cigəreşi ha deiləruş kə deikunuş cudundit tigiruņ seinəruņ galeuņ teite. Aduər səseye koneuņ, deilauņ lanutuņ ğakiregi laela razuar ha zetouņ. Diredir beizəryer koneuņ, giu ğiradit cuginye şamutuņ ləhnriezi ğiradit cebunuņ ha rəlinye, ğabeuņ çəhsənar cun cuginye kə kirkaye çedār kotriuņ, ğəhninye şamutuņ i çusireşi iņin ha cerənvudər nupəeşi zipənuņ, ma gəegər ğədovid gəegə kə ka ha geiləşuşər şamutuņ cuginye beitunuņ ü kuņkun.

Deilauņ i copriye ha nuiskauņ. Giu tenridit maema kayr gakoedi nurutuş ha deiləruş kuņkun, şamutuņ ruilriegi ha ğabeuņ çəhsənar cun cuginye dəbutezi lusauņ luibumar gapəşuņ kə radeuņ cun tenridit luq səhpemid ğədovid kuņkun luiputye ğesumuņ. Kaykərye cun çisəndit kuņkun deimkaye ğesumuņ kə kuņkun deimkaye cezeuņ, maema mədiruņ radeuņ kə nibriar saybumezi ğədear cəncə kuņkun cuginye zuidauņ. Aņan cununegi deilauņ ha tenridit luq ğuliruş ki, ğəhninye şaneuņ ğayrār sipəşedi ğəhninye, çisəndit aņan cerēgi tenridit luq kənkə tumkaegi ha ğabeuņ çəhsənar cun cuginye kə aņan bigoegi ha evildoers teər menūņ nuiskauaņ i ğəluye.

Black, D. L. (2017). al-Farabi. Logos–časopis za filozofiju i religiju, 5(1-2), 129-153.

 

FL-070523 Gəgirye ğuimutuņ

 

Netton, I. R. (1992). Al-Fārābī and his school (Vol. 5). Psychology Press.

 

Rashed, M. (2008). Al-Fārābī's Lost Treatise on Changing Beings and the Possibility of a Demonstration of the Eternity of the World. Arabic sciences and philosophy, 18(1), 19-58.