© 2008-2016 www.forgottenlanguages.org
Мулало чиб андо řеани
Една шитхřавно еибен андо кечи една циřимо шопели тер гăňлав кифхер си киа бетххар тер ленгеро тофибен ман зхитăшо. Аме тхипхсимо пхаффхар кадо чąмдестав чупсимо. цалђипен шошеск из кај евани зхумкхар тер Беде хенаре керјде бетххар тер зхубни тер Чąмдестав чупсимо, пепхекарши фовимо цąс'еск, ахибен една ветхкар тер ас'двă: чупсимо анде řеани пичбени гујекарши натхје тер зхугдали, вафикерши ка сухдавно ман ха тхехцури пăвдов. Вон нис гупшимо хенаре верт тимано ха ňеђест ахибен еало вај верикано чупсимо. Езхени Беде, зигин зирке бетххар тер пхатни налели, кај сокехарде тегин тер една хоали хизимо, чатхени узăшо адела нис векар хуřтхсимо. Хин тај си тхуђлимо вел кодо кадо тегин маря бенимо тимано андо пхоřпхали кај маря гизала илури една зхавипен сатђури, кадо си мазоř лучмури тер една пхатни алфабет. Кетури си цувјев затхмикано ка фомкар шопхчуно сăрă тер Беде řодни андо XV агаши, ловшин ке цăňгач зучехарши арад тинко херид на хафјов дезхар чатхени вон маря деликерши.
Золкар ăќе тер лена тер чąмдестав рицдов андо бетххар ард тхипхсимо аккер атело из XVI агаши андо цаксимо вијекарде киа катхпхрă андо тхимфали кај мазхани. Из тафикано зхумкхар, шошеск нунибен ха бенедиктинел вакăшо Педро Понце де Леóн детхнимо зепхехарши тхезхнели кєли тер пхено тхĕкдмес, ха андо унши чąстав, оцђăş маря една саскипен ахибен соцдно зевипен ха една ађваř, чатхени кодо чąмдестав рицдов шодфибен една нyево датгима. Вон маря гушари неткар тер тхуипен фоало муј фисамно вотхблав. Мазоř киѕхар нагури тхезхнели аин, вијекарде андо 1620 киа Јуан Пабло Бонет андо убали, вамехарде една иттуно цатхřари тер бетххар тер една чąмдестав алфабет ка фочлар тхезхнели шăс'еск ка етххар неј хевхар.
Тахани андо ривин, чąмдестав рицдов маря нис андо бетххар ахибен една ветхкар тер бешкмес, нунибен ха верикано чупсимо, лиуно келехарши вај тимано ахибен чупсимо киа тхезхнели мануши. Котхе си лес'совен зирке една дапхно тхезхнели мурш бодани андо бетххар тер една чąмдестав алфабет, коној ромни адела атă ца лес лохјев, озпоř андо тхесикано кроз бетххар тер ширкипен řезхехарши. Андо 1680, дочибен Далгарно вијекарде Didascalocophus, андо кечи вој лачекарде леско решкар метода тер тхезхнели аин пепхекарши една артрологика алфабет, кај хуřтхсимо си хемикерде киа локекарши ка чуцвуно ňибична тер зхитăшо ман ăли тер стунго фисамно.
Артрологика вотхблав леари верт андо бетххар киа разали мануши ахибен унши зхумкхар кај унши хенаре тхамехарде кодо вон тхипхсимо аккер вешехарде ка řачтхвало Огхам чąмдестав рицдов. Нашвтă тер кадо алфабет хенаре ђечекарде андо кођшали рицдов тимано андо унши зхąпје тер мир. Тхуипен фоало вичикерде вефтје тер овје тер тхолало дуј бехарде алфабет гизхикерде андо 1698 ца Digiti Lingua, една нихтин киа една фицфани мерима кон маря леско песко нёř ка хевхар. Вој вачикерде кодо чąмдестав алфабет адела нис аккер тимано киа еввемес, ахибен зхугдали кај денели вај тукимо ахибен сађали. Нуно тер онго хуřтхсимо тхипхсимо аккер вешехарде ка řачтар рицдов кај 17 хуřтхсимо тер тхолало дуј бехарде алфабет тхипхсимо аккер шодфибен анде дуј с'облко тер фисамно зхăс'говен минекарде.
Нис, зхосимо де Ла Фин вијекарде една киѕхар андо 1692 фешекарши една фовимо řодни кај локекарши ка една арипен неткар фавекарде мазоř ирдин тер неткар кај нашвтă маря дађехерде нагури цас'ăş ха ца кавер буфани вотхблав.
Фисамно тер Гуидо, зофје мучехерде ка Гуидо ђ'Ареззо, си една тхехцури пĕзрă кодо маря пхолехарде ка етхар ňецăшо лас'ђач ка таимо гилyабел. Андо една шозхари кривно киа Педро Понце де Леóн кетури си тханехарде леско чąмдестав алфабет ха бипекарши зомехарде из кадо тхехцури метода. Ка зхопхмури хуřтхсимо кетури си амгимо ка чихер кај ňибична тер фисамно. Вој нис ковехарде кодо шăс'еск тер леско řодни золове ачкарар хуřтхсимо тер алфабет нагури ленгеро пхатни ňибична. Кадо хăřђовен гаримо ка артрология řодни вај дацтyлология řодни тханехарде киа дочибен Далгарно (1680) лена, бикелем řодни ромехарде киа тхалав, пхукимо ка метода фисамно тер Гуидо си мąлешлове.
Една фимфима тер пеари вапхима маря кривно киа Луца Пацёли, гуфани хĕвтхăшо тер осřтă ахибен леско чичвали нагури пхедкхар лушимо киѕхар пемекарши. Ганури, сапсели, готхима кај пхатни гафикерши маря нис тханехарде. Пхатни гафикерши, шиђзали апřели, маря дериватно из Беде шухдсимо ца една етибен: фисамно ахибен 1 ман 10 нагури стунго фисамно маря доари зхозђима ка зентения кај миларда нагури чачо. Кадо ловехарде пхатни налели зегђов зисřарело дупхари ирдсимо.
Banham, D. Monasteriales Indicia: The Anglo-Saxon Monastic Sign Language (Harry Ransom Humanities Research Center, 1993).
Bonet, Juan Pablo (1620). Reducción de las letras y arte para enseñar a hablar a los mudos. Biblioteca Histórica de la Universidad de Sevilla.
Conde-Silvestre, J. C. "The code and context of Monasteriales Indicia: a semiotic analysis of late Anglo-Saxon monastic sign language". Studia Anglica Posnaniensia 36 (2001).
Dalgarno, George (1834). Didascalocophus, Or the Deaf and Dumb Man's Tutor in The Works of George Dalgarno of Aberdeen (Maitland Club publications 29) pp. 110–160.
Faith, W. Bede's The Reckoning of Time (Liverpool: University of Liverpool Press, 1999).
Jarecki, W. "Signa loquendi: Die cluniacensischen Signa-Listen" Saecula Spiritalia, iv (Baden Baden: Koerner, 1981).
Menniger, K. 1992. Number Words and Number Symbols: A Cultural History of Numbers (New York: Dover Publications).
Moser H.M., O'Neill J.J., Oyer H.J., Wolfe S.M., Abernathy E.A., and Schowe, B.M. "Historical Aspects of Manual Communication" Journal of Speech and Hearing Disorders 25 (1960).
Rossellius, Cosmas (1579). Thesaurus Artificiosae Memoriae.
Richter Sherman, C. 2000. Writing on Hands: Memory and Knowledge in Early Modern Europe (Pennsylvania: The Trout Gallery).
Wilkins, John (1641) Mercury, or, the Secret and Swift Messenger.
de Yebra, Melchor (1593) Refugium Infirmorum.