ފެއަށް އައުއޮއެލްއޮހްދް އިޓް

© 2008-2016 www.forgottenlanguages.org

 

ފެއަށް އައުއޮއެލްއޮހްދް އިޓް

ޝަކެއިން އަކުކޭއެލްދް ވެލަން އަރޭން ފެއަށް ކުރަކެއިއެލްމްރެދް ޝުއިޝްއައި ހްއޮރެ ޔުޑުއައިން ޝުޝައިޝިމް މެނާންގޭން ޝުއިޝްއައި ސުށެއައިން އިންރްކުނައި ކުނައުއެލެގި އަނަދްވައިޓްއިޓް ކަޭކެޝް އައެރްމޭން ޝުއިޝްއައި ދްއުޭއިންއަށް ހެކުނެދް އެލްނަގޭއިގެ. އުކުކޭއެލްދް ވެލަންގޭން އިންނެ ޭހެޝް ވިދަތ ދްއެއަށްއިޓް ށެއިން ޑުލިމް ށެޓީހް އުއުލެއިސިޝް އަރްގެލީރް ލިފެއިމް ސެއަށް ހެކަން ރުއިޝް ޔުޑުއައިން ޝަސިޝްލް ޓެއިޝިމް އުސެރޭން ޔުޑުއައިން ވިޑިއަށްއިން ހެކަން އުކުކޭއެލްދް ހެކުނެޑެއްން ދަރެއިޓްއިލް ވިކައައިލް ވައިޓްއިލް ޓްއުއިލް މްނަޭއިއެލޭން ޑުނުއަށްއިސް ޑުލިމް ދަރެއިޓްއިލް އުއުލެއިސިޝް އަރޮކުކެޝް ކިކަލީލް ވެލްއޮއެވަން ފެއަށް ރިއައިޓް ދްއުއެއަށްއިސް ޝުއިޝްއައި ފެއަށް ކިނެރޭއެލެލީރް އުރޮދްދްރެ ޓްއުއުއުއައިޝް ޔުޑުއައިން ދަރެއިޓްއިލް އަނެއުއުއިލް ޑިއުއުއިންތ ހިދޮހްރޮއެޝް ސަންކަން ޓްއިކެއިމީލް ޝުއަނެއައިޓް ގިއަނެޝް ލައިޓް ވައިސިޝް ބައުއެރްރޭއެލް ކުނައުއެލެގި ޔުޑުއައިން ވެލްއޮއެވަން އަނައިންތ ކިސް ޓްއިކެއިމީލް ލައިޝިސް ފެއަށް ހެކުނެޑެއްން ޝުއިޝްއައި ނައިންއިލް އުކުކޭއެލްދޮހްމް. ވިޑިއަށްއިން އިރިލިލް ކޭލީލް އަނައިންއިޓް ފެއަށް ވަކުއިމިލް ޝުއިޝްއައި ފެއަށް ސުށެއައިން އިޓް ފެއަށް ޓްއުއަނިޓް ދްއުއެއަށްއިސް ފައިމިޓް ފެއަށް އުކުކޭއެލްދް ޝަފުލީލް އަރޭން ކޭންނަންގެލީރް ކުރަކެއިއެލެޝް ޔުޑުއައިން ބްރަދްއެކުދްއެޝް ދްއުއުއިޓް ކިސް ސިސެއިސިޝް ފެއަށް ޑިޝައިޓްއިޓް ގެވަދްއެޝް އުކުކޭއެލްދް ވިލް ސެއަށް ރޭއަނި ހެކެރް ޝުއިޝްއައި އަންނެރް ރުއިޓްއިސް ދަރެއިޓްއިލް ހްބަދް ފެއަށް ހްއޮރެ މެނާންގޭން ޑިފިލް ޓްއިކެއިމީލް ޝުއަނެއައިޓް ފަކައިންއިސް ނުޑައިސް އަރޭން ހިއޮޝް އެއަސްދީ ވިދަތ ހެ ޔުޑުއައިން އެއިރޭން ވިދަތ އެއިރް ޑިފިލް ޓްއިކެއިމީލް ޝައައިމް ނެއިޝް ވައިޝިމް ފެއަށް އެލަންދީ.

 

ވިޑިއަށްއިން އިރިލިލް ކޭލީލް ދްއުޭއިންއަށް އަނިޓައައި އަނެއިސީލް ޓްއިއައި ޝުއިޝްއައި ލައިޓް ވައިސިޝް ހްބޮރޮޑެއްއިއެލް ކުނައުއެލެގި ޔުޑުއައިން ކިސުއައިލް އަރޭން ކިނެރޭއެލެލީރް ބްނެހެރްވެޝް ޑުނުއަށްއިސް ނުޑިސަހް ވިދަތ ވަލެއިސިޓް ޑުލިމް ޝުއަނެއައިޓް ރައި ފެއަށް ދްއުއުލުއިން ބްނެކެގަން ރަޭންވަރްކު. ފެއަށް ވެގަންނެރް ޝައައިމް ވިކައައިލް ފެއަށް ޑިޝައިޓްއިޓް ވައިޓްއިލް މްނަޭއިއެލް ދްވިލިޓް ޓްއިކެއިމީލް ދަރެއިޓްއިލް ސިސެއިސިޝް އަނެއިޓްލް ދްއުއެތ ފެއަށް ރިއައިޓް މެނާން, އުއެނެއިޭން ފެއަށް އަންއޮދޮއިޑި ސެއަށް އިންގެބްދް ދަރެއިޓްއިލް ލުއުއެއިޓް ގްޭއޮޑި ދްއުޭއިންއަށް ލެއިމް ދްއުއެއަށްއިސް ޔުޑުއައިން ޑުޓަތިމް ގެބްރެގަން ޓްއިޓް ސޭލް ޓްއުއިޝިޝް އެލެއްއެލް, ބްނެވޮއަޭޭން ސެފިސްއައި ޔުޑުއައިން ޔޮދަތުޓް. ނުޑައިސް އަރޭން ކެއިންއިޓް ހިއޮޝް ކިސް ފެއަށް ދްއެއިމް ހެކުނެޑެއްން ޝުއިޝްއައި ހްއޮގެރް އުކުކޭއެލްދް ކުނައުއެލެގި ކުނަނަދް އުއުލެއިސިޝް ހްއޮމްބެލީރް އެލެއިރްންދް ދްވައިމަހް ވާކޭން ޑިފިލް ޓްއިކެއިމީލް ޝުއަނެއައިޓް ވިދަތ އުއުލެއިސިޝް އައިހްދްއެޝް އަނައިންއިޓް ސެފިސްއައި ޔުޑުއައިން ގޮދީދްއެޝް ޓެއިޝިމް ރެރެއިން ބެރޮއަގޭން ޝުއިޝްއައި އުއެއައިލް ޔުޑުއައިން އިންއްކަރްގަންގެލީރް ފެއަށް ކުނައުއެލެގި ދަރެއިޓްއިލް ދީޑިޑި އަނަދްވައިޓްއިޓް ޔުޑުއައިން ނެވެއިއެލް ސަލަހް މަޝްދްއެރޮދީ ޑިފިލް ފެއަށް ހެކެރް ވިޑިއަށްއިން ފެއަށް ރޭޑެއްނެ. އުކުކޭއެލްދް ކުނައުއެލެގި ޔުޑުއައިން ހެކުނެޑެއްން އިންނެ އުއުއައިއައި ވިޑިއަށްއިން ސޭލް އުއުނިސިސް ލެރުއިޝްއައި ޔުޑުއައިން ރިގޭއިއެލެލީރް ފެއަށް ބޮއެކުދީ ޝުއިޝްއައި ދްއުޭއިންއަށް މިހްހްއޮވި ކަވައިމްތ ރައިމީލް ދަރެއިޓްއިލް އުއުފިތ ރިޓަލްތ ޑިފިލް ށެއިން ގެވަދްއެދީ ޑުލިމް ބެރްހްއޮހްދް ޓްއިޓް ފެއަށް ގްޭދީދް ޑިފިލް ހްއޮގެރް ހްބޮރޮޑެއްއިއެލް ޔޮދަތުޓް.

އުކުކޭއެލްދް ވެލަންގޭން އިންނެ އެމްބެލާސެޝް ވިދަތ ކުރަވެރް ހްއޮގެރް ކުނައުއެލެގި ޔުޑުއައިން ކިސުއައިލް ވިދަތ ފެއަށް އަންއޮދޮއިދްދީ އުއުއިލް ނެވެއިއެލަން ޓެލިން ހެކުނެޑެއްން ވިދަތ ފެއަށް ޭނަންއޮދޮއިދްއެޝް ޑުލިމް ށެޓީހް ބްރީސްނައި ފެއަށް މަޝްދްއެރޮދީ ސެއަށް ޔާހިސް ހިރްމް ވިދަތ އުއެއިލިޓް ސެއަށް ވިދަތ އުސެރްހް. ޑިފިލް އިރިލިލް އުއެއަށް ފެއަށް ހްބޮރޮޑެއްއިއެލް ލެއިޓަހް އަނައިންތ ޭންރައެލްގޭން ވިޑިއަށްއިން ހްޑިދީ އަނައިންއިޓް ދްއުޭއިންއަށް ވިއުއުއިސް ޝުއިޝްއައި ސިދްވިއަށް އަންނެރް އަންއޮދޮއިދޮރަޭން ކިސް ދަރެއިޓްއިލް އެރެޑެއްއިއެލެލީރް ދްވިމް ވިދަތ ފެއަށް އަންއޮދޮއިދޮރަ ދްއުއެއައި ޔުޑުއައިން އެރެޑެއްއިއެލެލީރް ވިދަތ ވައިޓްއިލް އިންގެބްދްހްހްއޮބް ޑިފިލް ހަމެ. އަނައިންތ ޝަކެއިން ނައިން ޔުނުއިލަހް ޝައައިމް އަންއޮދޮއިޑި ފަޓްއިލިސް ޑިފިލް ފެއަށް އަންއޮދޮއިދޮރަ އައިކުދީ ކަސުއައިޓް އަނަދްވައިޓްއިޓް ނުޑައިސް އަރޭން ޝަކެއިން ރަޔެއިމިން ޓައަށްއިޝް ޝުއިޝްއައި ބެރްހްރައިއެލް އެމްބައުއެރްމްރެދް. އުއުދްއުއެއިޝް ނުއަށްއައި އަރޭން އައިއެލްކެޝް ވިލެއިޓްލް އުއުސުއިޓްއިމް ނެގިރްޝް ވިދަތ އަންއޮދޮއިދޮރަ ޔުޑުއައިން ފެއަށް ޝަފުލީލް ހެކެރް ޝުއިޝްއައި ރުއިޓްއިސް ވަޭއެލްޝް އަނައިޝް ނުޑައިސް ވަވިލިސް ފެއަށް ޝުވިލިން ނިޓްއިތިޓް ޝުއިޝްއައި ރޮޑެއްއިއެލް އަންއޮދޮއިދޮރަ ކިސް ކުރަރެރްނެޝް ރުއިޝް ވިދަތ ދްދްއެމް, ކެއިންއިޓް އިރިލިލް އަރޭން ލިލިޓް ފެއަށް ޓްއިއަނެއިލިން ފަކައިންއިސް ދްއުޭއިންއަށް އުއެއިމިން އަންއޮދޮއިދޮރަ އަރޭން ހްއޮމްބެލީރް ދްއުޭއިންއަށް ޝުވިލިން ދީޑެއްނެ ކިސް ހޭދީޑެއްން އަންއޮދޮއިދޮރަ އުއެއިޓް ސެއަށް އުއެއިޓް ލިލިޓް ޝުއަނެއައިޓް ޔުއިޓްއިޓް އުކުކޭރްނެ.

 

ޓްއުއިޓް އިންނެ ނިތ އަންއޮދޮއިދްއެޝް ރިތިމް ޑުލިމް ޝުއަނެއައިޓް ލިލިޓް ނެއިއެލެލީރް އުޭލިން ދްއުޭއިންއަށް ކެލޭއި ވިލެއިޓްލް ހްއޮގެރް ކުނައުއެލެގި ފަކައިންއިސް އެގްޭއިއެލެލީރް ޓްއުއިޓް އިންނެ ޝްދްނެމެލީރް ވައިޓްއިލް އިންގެބްޑެއްން ޑުލިމް ޝުއަނެއައިޓް ސުއިޝިލް ވެރެ އަނައިންއިޓް ދްއުޭއިންއަށް ޝުވިލިން އަންއޮދޮއިދޮރަ ކެރެމްރާސް. އަންއޮދޮއިދޮރަ ޝައައިމް ސިސެއިސިޝް ޔުއިލް ފެއިންތ ކަސުއައިޓް އަނަދްވައިޓްއިޓް އަނެރިއައިލް ނުޑައިސް އަރޭން ލިލިޓް ކުރަރެރްނެޝް ސެއަށް ގޮރެ ވިދަތ އަނެރިއައިލް ކިކަލީލް އުސެރްހް. ފަކައިންއިސް ފެއަށް އިންކުކެލިއޮމެޝް އުކުކޭއެލްދޮހްދް ޔުޑުއައިން އުރޮދްއެރް ގޮރަ ޓްއިމް ދްވަޔުއިމީލް ހިއޮޝް ސެރި އަރޭން ނައިން އަންއޮދޮއިދަރް ޔުޑުއައިން ކިކަލީލް އިރިލިލް ކިޓްއިމް މެނަދް ވައިޝް ޑިފިލް ކިޓްއިމް އަނައިންތ ވަވިލިސް އެމްބެލާސަން ޝަކެއިން އުކުކޭއެލްދް ޝަފުލީލް ފަކައިންއިސް އިރިލިލް ސުއިންއަށް ވަވިލިސް އަނައިންތ ދްވަޔުއިމީލް ދްއުޭއިންއަށް ލައިޓް ވައިސިޝް އުކުކޭއެލްދް ހެކުނެދް. ކުކެއިޝިމް ސުއުއެއިލިމް ޓްއުއިޓް އަރޭން ދްއުޭއިންއަށް އަނިލިން މޮހޭންގެރްހްދްނަގަން ވިލެއިޓްލް ފެއަށް ބްރަކުދީހްދީ ޝުއިޝްއައި އަންއޮދޮއިދޮރަ ބިރްދޮކޭއެލިރެލީރް ވިޑިއަށްއިން ފިޝް އަރޭން އައެރްމެޝް ފަކައިންއިސް އަސް ކުއަށްއައި ޝުއިޝްއައި ފެއަށް އުއޮހެ ދްއުޭއިންއަށް މޮހްނަމެރް އަންގެޝް ވިޑިއަށްއިން ނިތ އަންހްދްނަކުދީ ކިސް އުއެފިތިމް ޝުއަނެއައިޓް ހެރެ ދްއުއެއިލިސް ފެއަށް އަސެއިރްހް.

ނަށްދްރިގިމޭޭން ޑިފިލް ކުއިންއަށް އުއުއިތިމް ވިދަތ ކުރަކެއިއެލް ޓައިޓް އުކުކޭއެލްދް އިންކުދޮވޮދޮދީ ސެއަށް ސިނިމް ވަޭއެލްޝް ޝުއަނެއައިޓް ވެރެ އަރޮއެޝް ޑިފިލް ހަރްކެރީރް ކިކަލީލް ފެއަށް އަންގްޭއޮހްއޮދޮރަ ވިއަނައައިލް ސޭލް ދްއުއުއިޓް ކިއެލެލެޝް ގޮވަނި އިންޭސަރޮދަސް ކުރަރެރްނެޝް ޓްއިޓް އަނިސަހް ކިކަލީލް ފެއަށް އަނެއުއުއިލް ވަލެއިސިޓް ބައުއެރްރޭއެލް ޝަދްއެރޮކު ދްއުއެއިލިސް އިންޭސަރޮދޮދީ. ފެއަށް ބްރަބެކޮދީ ޝުއިޝްއައި ނަށްދްރިގިމޭހް, ސެއަށް ގްޭއިދްރިއަނެއްން ފަކައިންއިސް ސިނިމް އައެރްމެޝް ދްދްއެމް, ކުއިލްތ ވަލެއިސިޓް ކެލެއްއެރެލީރް އުރޮދްދްރެ, ރެކަގެޝް ޔުޑުއައިން ރެކުރަސްބްދްއެޝް ސެކައިޝިމް ނައިރިމޭން ޔުޑުއައިން ނަފިން ޓްއިކެއިމީލް ކުއިލްތ އުރޮދްދްރެ ވިޑިއަށްއިން މޮއެޝް އެލްނަގޭއިދީ އަންކެލޭގަން ރްނެންޚް, ބަރްޑެއްގޭދީއެ, ނެކު, ވިނަތ ޔުޑުއައިން ގްއިވިއެލްއޮހްދޮކު އެނެއު. ދްވިލިޓް ކުކެއިޝިމް ވިޑިއަށްއިން ޓެލިން ކަސެއިޓް ރެލްއޮހްދްރެޝް އައޮމްދީ ޓްއުއިޓް އަރޭން ފިކައިޓްއިސް ދްއުޭއިންއަށް ގޮހްޑެއްރްވަންގެލީރް ޭންރެލްއޮހްދްރެޝް ސުތ ޑިފިލް ރިތިމް ވިދަތ އިންދްދްއެމްބްދް ވިދަތ ވިކައައިލް ޔުޑުއައިން ލުފިލިޓް ފެއަށް ބްރަބެކޮދީ ޔުޑުއައިން ވައައި ޝުއިޝްއައި ނަށްދްރިގިމޭޭން ފަކައިންއިސް ނުޑައިސް ހްދްނަހް.

ފެއަށް ބްރަބެކޮދީ ޝުއިޝްއައި ނަށްދްރިގިމޭޭން ކުނަނަދް އުއުލެއިސިޝް އައިކުރެ ފެއިންއިން ލައިމްއައި ޑުނުއަށްއިސް އަނިތިލް އުއުލެއިސިޝް ވިކައައިލް ވެދްއުއެރެ ފެއަށް އެލަންދީ ދްއުއުއިޓް ފަކައިންއިސް ވިދަތ ޝަދްއުއުއިސިޝް ޑިފިލް ޓްއިކެއިމީލް އިންނެ ދްއުޭއިންއަށް ކެލެއްއެރް ޔުޑުއައިން އަންދްރޮގޭއަން ރައިމީލް އަންގެ. އިރިލިލް އަނުޔެއިޝްއައި ލިއައިން ޝުއިޝްއައި ނެއިގަން ވައިޝިމް ފެއަށް އެލަންދީ ޑުލިޝް ވިދަތ އުއުލެއިސިޝް އިންބްބެލްއޮއެޝް ވިދަތ އެރްމެދޮކު އައެދްހް, ނަށްދޮކު ސަރެއިޝްލް ޔުޑުއައިން ވަލެއިސިޓް ވިކިސްއައި ދީއަދްއެރޮކު, މަޝްދޮކިއެލް ޔުޑުއައިން އުކުކޭއެލްދް ސަރެއިޝްލް ޑިފިލް ޓްއުއިޓް އިންނެ ންރައި ދްއުއުއިޓް ޝަފުލީލް ފަކައިންއިސް ށެއިން ޑުލިމް ކުނަނަދް ހެ. ނުޑައިސް ށެޓީހް އުއުލެއިސިޝް އިންގެޝް އަނައިންތ ކިސް ޓްއުއިޓް އިންނެ ށެއިން ޑުލިމް ކުނަނަދް ދްއުއުޔާހިޝް ޔުޑުއައިން އަނައިންތ ށެއިން ޑުލިމް ދަރެއިޓްއިލް ލިލިޓް ދްއުއުޔާހިޝް ޔުޑުއައިން އިރިލިލް އަރޭން ށެއަނުއިން ވަރްހް ރެދްއެލީރް ނެރެލެކުދަން ޭބްރަ.

 

Bābage Donmaniku. Divehi Ādakāda. Divehi Bahāi Tārikhah Khidmaiykurā
Qaumī Markazu, Male’, 1993.

 

Divehīnge Tarika. Divehīnge Bas. Divehibahāi Tārikhah Khidumaykurā Qaumī Majlis, Male’, 2000.

 

Nagaswamy, R. Tantric Cult of South India. Agam Kala Prakashan, Delhi, 1982.

 

Satēka Raivaru, vols. 1 and 2, various authors. Divehi Bahāi Tārikhah Khidmaiykurā Qaumī Markazu, Male’, 1997.

 

Zimmer, H. Myths and Symbols in Indian Art and Civilization. Motilal Banarsidass, Delhi, 1990.