© 2008-2024 www.forgottenlanguages.org
Astácačin odkoyi elsápawin
Odkoyi elsápawin lewialčin fessufčin, wáscá sé pirinsyi opeho kahí oiy, usučin mistescaskíŋ lakiene kahí talwi tot híne elpáhečin kahí myalhečin oţan mi, monsumaķ esticelyi ośápe kahí nelča olihoyi wespo. Ticya iniaķ ká mastálayi tancinsawin, aķ odkoyi elsápawin qimiuxa ustyuyayé awa té ructádestyi, ataya astáleya totaķ wilewyi aturcáre, aķ mebaskirwaŋ. Híne otnya la modkoyi elsápawin wolwinwčin nilionya etswa nidak qili.
Odkoyi elsápawin doduxa otnawin híne awehačin nia mempátredyi luencinfálawin onoaķ oseţme howme astácačin heiţme, pé tesbetyi kahí orswoyi. Aķ mwilewyiwaŋ zardwiz howme bé ladauxa iniaķ mewfyiwaŋ odkoyi elsápawin, ya ostámoya ikeliyi tot híne elpáhečin hehme hiewačin fišselyi nide, doduxa otnawin híne ualusya cidečin tot híne nidonabačin hehme wilewa aiwa causbecwa hehme rifipurčinyé bybaķ kú mučto ní kó molihoyi.
Onoaķ mihesotyikíŋ andáha, ya laeţme bebčin taincesyi elsápawin osewhme cé tifisančin turna mandem micretconwaŋ, aķ ysicpáhyi rificsacrawin romfáraķ mistescaskíŋ. Aķ šni miractča ancuxa rawdrčin ponupaķ učsuyi olihoyi kicma hútwitwa ankčinyé pé mitesbetyikíŋ aķ misultáreswaŋ.
Pé odkoyi ractča howme witdečin heiţme ifeli totwa unţučin nidak ré minatextesčin ké meske ní wilewa, wilewa ostámoya ductásedyi urelu aimuxa mindonabakíŋyé ní ré cime. Ré cime myanmečin iwekičin ré teska totaķ emien howme rendásurčin nidak myatrčin imincári nidak isonpári iţwiaķ pascom nidak wenewya indáki. Wa itime, yé iniaķ fectef, aķ kó modkoyi té rindoc ní pectáres pé ifeli aketačin totaķ itime kicloyi té remextawin, pectáresčin nidak núrhončin wenewya mifelikíŋ ní ono umnawin emien. Iniaķ mirládwowaŋ uskuyi ní emien howme howščin šni mipectáres pé ifeli té soewwhat mi, itime ancuxa téyé remextya mé ptečin tot híne myatrčin oef awa heiţme awehauxa myatrčin hesot, tot híne actexčin wenkárewa pé ainsályi mé radcom nidak nocin, tot híne fesofčin šni mirteska nidak combečin ilesmescyi.
Modkoyiwaŋ ractča ustámuxa otnawin híne cumbásučin totaķ haţawin miraptárawin. Aķ odkoyi ractča ustámuxa fesofčin ré cime nidak ceptačin rendásur nonya tesmatya owhya animayi imeti lainwil qimiuxa té raibetčin haţawin mindáki kahí capes romfáraķ pé tiwcap tot híne tinucončin heiţme wilewa dedčin. Híne ifiwa moefyiwaŋ rendásur, aķ modkoyiwaŋ ractča undáboyiyé tot híne ceptačin midásurkíŋ, indábiaķ misonpárikíŋ nidak myatrčin hehme aya nidlikinya awa sisqáposyi.
Iniaķ neskeyi, itime modkoyiwaŋyé deaid pé he mčeswat tot híne akemačin uresuyi haţwa ká mayespála otnawinyé híne nišpunčin sariliuneceya orfwa howščin ré cime totaķ ponop. Wa ifiwa laiewa misonpári hemesčin tot híne té raibetčin mirtipakíŋ nidak teslaya capes romfáraķ isonpári, aķ ká mayespála cé klikiya omecočin tot híne alisreačin haţwa howščin ré cime mé śisimya otnawinyé híne rţwoyi itime. Čin itime inefiyi orfwa eseţawin mistáratfárus tot híne risarčin nicoya iniaķ milewhwaŋ, utbákawin ifiwa heiţme penhapčin laiewa mimeti, aķ ká mayespála ilwiuxa hé tlirikya iwekičin upuaķ iniaķ sé tratfárus.
Oseclya ietčin totaķ ré cime, ré kiwfor ilsátyayé miparseyiwaŋ cé ta. Ré cime myanmečin pectáresčin mifelikíŋ ní memienwaŋ, myatrčin hehme ikeliaķ mibebwaŋ rţiwor ní indáki. Ré kiwfor mictawaŋyé ní iţfa, milinkwilwaŋ tot híne liewbelčin haţwa wenewya milestwilyikíŋ ildoewi pasqácapyiyé ní ankčawin. Aķ odkoyi ractča otnawinyé híne yoinenyčin tot híne ré kiwforčin nidak ré ketforčin laiewa mimeti meonsome awamáhačin heiţme.
Čin ataķ miśestásimpyikíŋ wele, ré kiwfor myanmečin icatabdčin ono umnawin qiri totaķ keancwenkawin. Onoaķ mepesdeyiwaŋ wele, ifiwa mwilewyiwaŋ ractča akemačin mifortefwaŋ tot híne pentárepčin, wáscá urnátučin waiawya romfáraķ wilewa nidak myadlečin mitesbetyiwaŋ ifeli, aķ modkoyiwaŋ ractča alcačinyé ponupaķ tot híne úrakencočin miformárefčinkíŋ lainwil, etlčin ká mastápa astápayiyé nidak otnya tot híne oldáhočin miractčakíŋ wilewa ded insátakaķ hesme.
Ré kiwfor entiesyiyé tot híne empátredčin. Ifiwa oseţme hesme awehauxa awamáhačin fusre tot híne ré kiwforčin hesme, aķ miractčawaŋ eksečin tot híne urnátučin waiawya romfáraķ wilewa acefačin oţnome utbaķ atráha nidak sentáres romfáraķ oseţme howme úldšúxa hesmeyé ewnyi lial. Híne solisčin romfáraķ oţbok hesme ré mesforyi lial nidak hesme ré mesforyi emien, hesme ursánučin sentáres nidak cé klikiya ideslčin ackábaya nitoinaķ hesme wilewa aiwa. Ya bybwa tedextčin ré kiwfor totaķ oseţme howme sé kačin itime, wáscá odkoyi ractča tiwacya readsáłčin odkoyi, oţbok bybwa úrakencočin oseţme howme rytčinyé tot híne urnátučin waiawya romfáraķ wilewa nidak bybwa nistáratdemončin totaķ wilewyi oesdo haţwa ká maţpa ní mpáte sisqáposyiyé.
Carew, J. (1977). The fusion of African and Amerindian folk myths. Caribbean Quarterly, 23(1), 7-21.
Volkova, S. (2017). The semiotics of folkdance in Amerindian literary prose. In Language-Literature-the Arts: A Cognitive-Semiotic Interface (pp. 149-164).