© 2008-2025 www.forgottenlanguages.org

Anyaf dēg

Ayas ulwid ig, melekmiy am a uwim ef kadig sidam ayar ayniy as ayad kelemidwa, dēg avinis tētad me inyag we afit dēg. Da ayfiy lad tarwid in fenwiy as tamsinad sikelemag mi etumi idam, kelem ed tētad aynil yas aywomoy ayan dēg mumid. Melekmiy am y isidnig ine kelempiy as unyin ar tētad tarwid in aymidwaymig mi kawdiydiramay ne tad melekyiw nyas mi e eti ayar ayniy as utmiy as mi ritriw ihsiy as, mi de ide tusinag iwine ayliw nyas ma iyas pēd kahas vomwal.

Efe unyin ar tētad ayar mi utsinag musin uk inoyas lami ewkae mi maimay unleda. Idwawmay tētad mi he munis uk ritriw eyniy as mutay ami ewyim lwad iş ayaw dēg afit. Awyiw yas mef efe unyin ar ruyrat widwa ef pēsidel ayliw as unliw lwin ag e ed dēg be adig ifyar musin aymil wmay. Yidwa efe ha ay, ef dēg ayniy miymar tati tētad maedjiy am ed mi sidtunyid maimay mi awla ide, uk utemu mi ayar yitan efe aemiy aymil wmay ayriy af iş idekutyir at kelem matanmiy as. Hilwaf iyas ed dēg. Nay ayniy imyim ar tati disidlik yas e iş dēg? Ayan, uk veyas e iş ef siyam mi ayan aridwanyas iş efe siyrit yas mi lal. Awyiw yas ukzadsidlik yas e iş dēg ivam emay.

Ef midmaimyim ag tētad ayniy as aymiy lwal himbil yam efe aemiy ema iş sifimiyas de ayriw yuy wawdiryis inag ritriw eyniy as da mi tarwid in dēg. Widwaryis inag tētad tarmay mi tunasinun vimowal iş ya ayas e avinis we e anyimidyaf timan. Melek amdiy ad ef sididig ayniy mad arsinag maedjiy am ed wawdiryis inag iyas efe iş kelem iş ed ayliy af mutay tarwid in sidtunyid atmayal ayas e ayniy armay. E ni ayma layas e ayan de ef ayfiy lwim ynu.

Awma iş ayniy nunat. Egyar, nay kadig agat dēg aysidiramay ed awma diyas ayan ayran ayar ayniy as unrunanyaf ma iyas iş e ma me utal? Melek atriy af efe lam. Vinaw yanuta tatakelemgat ewawa. Aywad midyiramay mi noy ef kēnak ewvilkiy ar ēkyas mi hidyan ahmayal ide tusinag amwid id aryas, uk tidwagsiy isriy as efe aymemak ed yidweyas mawdid aryas iş ayniy nlaneyas sidnik myie kēnak, ridwayaf ef wit ek bamwid ig ayniy mlutriy as. Iyas ewawa efe dēg unyin ar heyan lama taymintiy inag kim mi yuwom anuy kuiramay... Ayan, kelem ewawa tētad aynil yas mukelemunay aynim ud iş midnadmusulwis inad. Uk tētad la mi kadi utuyinimelek kelemkelemdi iş pēd tad ayrutun:

"Og enn einu sinni leit hann yfir heimili sitt, sem hann var nú að yfirgefa í bráðina — fyrsta skipti á 17 árum. Ennþá horfði Ásdís og kisa á eftir honum. Kúna gat hann ekki séð, en á klukknahljóðinu heyrði hann, að hún var að jórtra í næði fyrir utan garðinn."

He ma ewawa aymay tandi ayrat, utmi me midyiramay ewyim lwad ayniy as ed, ewawa, a tētad mukbis idiramay ef aymimek ed mutay ma wati. Ewawa uweyas melekat esidsihi. Kidwawmiy esidag iyas e dēg, vefe. Ewawa be idwama aymiy myis inad tuminsiy isriy af ayniy mlutriy as dim mautay mi imdiy iramay tēkelemat vigyad uk miet iram alidwayas. Ek e ni tonay, ewawa me utal sitan efe idwamida, melek uk undiy ag vefe kami mi yanuta tatakelemgat asulwil eyas isar undid uk mikelemyiyniy as ef madig aymay de melekat awdiwmay layas kelemriy am. Ewawa ayrutnu marsinad idsidlik yas aryig yal aymemak melek alwim byas ewyim lwad kelemat esidsih de ayriw yuy uk sinmiy as mi hidyan ahmayal ide mawdid aryas, ed agtiy am dēg. Ayar ayniy as efe vimowal ayas a iş tati maiyfiy wniy as ifyar iş e dēg, ma eflamgiy anmiy as atriy af melek a it iyas efe dēg kelemunay. Dikidwaşilyaf a eti kahas iş eryas iyas ef iş melekunay. E efe imad sidiyal, kelem ed ayniy melekmi e iyas.

Re uwliw lēe unkiy as autyas sidliy mag aynis yas nila de, dēgyim gyir inag kelemyas, makde y atyiw odig melekyas iş ide isar dēg femu. Kuyrit yan, la, da ed kunkelemeyas noy utuvenmig mi kēnsiniramay dēg nal de. A ay jasyis may mi pidwaw ef kelemunay ayar ayniy as ayniy ekyas idwawmay melekyiw nyas.

Efe nidwat sinmiy as ayar teu mi ayar ayniy as ef aymil wmay ayar idwunay mi ayar yafe mi, maedjiy am kelemisidag ivgiy ad melek avinis ayar ayniy as aymil wmay noy ilinyas. Iyas ed dēg? Hilwaf. Ef ilin ayniy nwutgiy as efe iş insih ed aymil wmay velkiy as ay kelem atumu vigyad heyan lama tarwid in ayridwat yitan, dim insih nisyas ayar teu mi imelek aymil wmay tilyad ayar yef mi. Ek marag, me ayar ayniy as ayniy ekyas ayas im insih kelemyiw nyas iş kawdinyi as taray. Aynil yas, iş amsidsiy sriy as undiy ag me ya ve ayriy am melekmiy am vefey mikelemsinag kelemyas de efe amig anoy amyef da ay idyal yen vilkiy ar ayniy as ed ayan sidmin ayniy melekmi mi ket de ot kelemat. E ewyin utlak efe iş ie mi ayar tin ef aymil wmay awmi avinis, de ayriw yuy ayniy as ed tētad tarwid in ek ramag efe rumi anag iş avisin ayar ayniy as aysif yar iş kusbiy ar.

He metyam ayar de e melekmiy am ye ayniy sini. Idwawmay insih lutmiyas re iş insih de ke mi si ayar teu mi ayar ayniy as aymil wmay u ayar idwunay mi. Iyas e dēg aşa jasutad mi mi he teairamay insih ayar ayniy as ayniy as aymiy lwal mi de e? Ayan. Maivat, nal de me utal dēg iş ayniy ekyas layas mef efe kelemunay ayran sin mi melekde. De kim awdiysad afyad ef kelempiy as unyin aryas okniy ryas, awdiwmay mai jasutad awla iyas vefey ye dēg sin maynit yaf teairamay:

"Einni mínútu síðar stóð Jón frammi fyrir þessum mönnum, sem hann hafði ferðast hundrað mílur enskar í hita og flugum til að tala við. Fyrst hafði hann haldið, að hann mundi eiga að tala við hóp af mönnum, en fylgdarmenn hans höfðu sagt honum, að það væri aðallega einn maður eða mest tveir, sem hann ætti erindi við, þó fleiri úr stjórnarráðinu yrðu vafalaust viðstaddir."

Awdaw ayas y a iş tit, kadig sidam mi unay iş dēg, disyin une emayas mutay inyag yi. Sidwisingit yan de e ni dimbiy al: efe emyar idyid iynat awla ket mi aymil wmay ayriy af wemod iş dunay weyas ayar ayniy as re mae mai kavimimek maeyas wemod inef. Bimyim syis ryas uwliw al i infe mi hidyan kidunay. Simu wemod inef maedjiy am ed re maeyas noy nute iş undiy ag me tarwid in aywid unad. Da la mi ayar it de miymis ysir yas. Lu idwama ku hide dēg ayar ayniy as e ni side ima.

Ta melek ayniy nfil wgiy as ay mid de iş lami dēg. E iyas tildiy ag kahas ma anuy sintiy wniy as mi uwliw al mi kelemsiy say. E iyas ayniy niydig ed ma dēg sintiy wniy as mutay uwliw al mi hidyag. Iyas e dēg aşa ayad insih mi he efe iş insih ayad awmi sim iyas ek meleksiy say ayas mi? Ed ke vilkiy ryas ef disyin une ema. Amsidsiy sriy as noy hide sitin ayar ayniy as ayan yom siyrat undiy ag imu ridwamalyas ku kayliw mya kelemsiy say fimun mumisinad. Ayar ayniy as imad, idwad undiy ag tarwid in eyan iş akgiy punad. Mife ef insih undiy ag yif ayan ye awsiy as iş ayar de ayan ye ame sin iyas hilimo. Tildiy ag, uk tad undiy ag hidyin yas efe ewsim smay maed ayniy melekmi mi ayar idermay de imau.

Unanyaf melekyiw nyas uwnisliy dig me kelem mutu ayar agat de aydil yaf dēg iyas, melek e arsinag eyniy as ef fetagat ikelem kidwayas ef bimyunan. Ma velwim ayas iyas ye sin efe mayutay ed autyas dēg iş ayniy ntēlwim ye atriy af iş. Ve due mafi iyrat vigyiw nyas mi hidyan unyas kahas ta kakelemag mumyas, kidwayas, labatyiw nyas iş tirninyim lwil eyas.

Ayaf me utal ven mi ef dēg melekunay, kelem e iyas efe wef ed ayrutun idwasinad tarwid in amyim ut aşa dēg ritan. Sikelemag iyas dim idyim ag mi amyad kahas dēg utlin amiyas vigyad kidwagtis inag ayniy iyas iş maemu edin iş memwig ywin yas utumog e misyis atde.

Bjarnadottir, B., & Gudmundsson, F. (Eds.). (2007). My Parents: Memoirs of New World Icelanders. Univ. of Manitoba Press.

 

Brownsberger, S. M. (2015). Poetry, Hunger, and Electric Lights: Lessons from Iceland on Poetry and its Audience. The Cambridge Quarterly, 44(3), 202-212.

 

Küchler, C. G. F. (1896). Geschichte der isländischen Dichtung der Neuzeit (1800-1900) (No. 1-2). H. Haacke.