Kálíaồ lì Asuka-Nara
The liturgies of Asuka-Nara
Mahexi bự xomia zazhaxi ýi bùéngoû wuxi díaó fùlaáò, tayfakie lozohà shàlaâó fofikkia bùleáí. Fofikia bùleáí hafâ fúéngóu bixelukwoe zue, fùliầo xohoxi lifyikxi yie huxi teî, xi têng lokaxi ế kelaáí xòe zowaxokue. Mahexi huxokà lì lu-wea kefokexi ýi kao lá wezewo lì kálíaồ liyixi kìleài baleáò lulìaí.
Xomia yoyaxi fung laloáố liyixi xomia faongầi. Fifatie tàleàó wefoxi bomaoa toxie lì lokexi bixelukwoe wezewo lì Xị fung shàlaàó lifyixi xaàngié tefozae lì Xị, wexi Zixexi tàleàó xíangea bự fung feyo kuxi ýi ximoxi talaè "morphemic", baleáó lifyixi múangáò weyzazea lì Zixexi kana wúlìaí. Xizhoxea loluxi mẹ tàleàó zetia wikaxi bomaoa ye, àn-shi woxi lì chúliâồ wólaua, tuymakua zofoa yexi míou, shìángea wexi mahexi ye.
Mahexi tumakua xiân yexi shaliíe bomaoa kuloza tàleàó woangài mifoxi tifoxuoa nálìe, wexi xizhoxea xiân yakuoa wólaua ming lélaấo lokexi toxie dông liyixi tàleàó lì Xị. Tiwfoxuoa kuloza díleáó lì Zixexi kefokexi xaóu ýi chùléùa xị díleáó lì Wiwot kefokexi.
Norito, dàleúá kèleáó ýi muzexi 'liturgies', Nipon láínguâ lúóngùa mibiyolia fùliâò̀. An-shi yakuoa búingài wuxi Xị hilatia zeza-tíe-dô chúloâi lì galoeà́ kálíaồ, litabexi lì wawolua kemexi wixi yee huhazae zehiwozie maéngeà. Lu-wea xobokixie kikuyitoe bolexi, wexi tiwfoxuoa búingài wuxi Xị kemexi wixi ýi gàíngaồ tafakie deánguâ kafexi (tafakie). Wùéngûa lì chiengaố kálíaồ wuxi tuwiyea texi wàliao talaâố, huxi xiân cháleáó̀ lì xíloeá huxi wòlíaò feleìé xòe maé́ngeà lì nìongiè múangào. Mahexi folua tolaxi ýi bekexi wulixi wòlíaò wuxi Xị húo-wú xoxihatia daengua fà bomaoa bự tileúa fawixi weyaea toyilitoe wuxi búliâí timobixi.
Shaàngié, Nipon láínguâ kálíaồ chiengaố wuxi Engi shiki, kuyula kexi lì xíingùa feàngûa huxi shàlaáo. Engi shiki chùlíua wóingoû kálíaồ. Mahexi lu-wea kexi lì kálíaồ boma bube yexi femife wikumexi lì lu-wea tai-ké.
Wexi xizeyi lokaxi chalaái wuxi wúlìaí (nu-shù), teàng zuxi mifoxi timobixi lì lu-wea xekokoa xìleúà. Yakuoa tìengáo wùingấi zewazabue zotiyoa bixelukwoe níloáì timobixi lì bitixi Zixexi dáloìe Yowbexi mifoxi xekokoa yee wuengiè lìleàó Zixexi, xị xihoxea daèngầi wohixi xíaò boma xiân xàleàồ ýi texi xàliaô. Mahexi bự dáongàò ye chî lì semyo Xetuwexi zufa wohihi ming, xị kuwukaxi (semyo-tai). Xetuwexi bube xílaùa kea bomaoa àn-shi lu-wea kuwukaxi búliâí wúingiè, mahexi tumakua texi talaàò ýi zufa mifoxi fubixi dìángòu wùingấi.
Aoki Kazuo, Inaoka Koji, Sasayama Haruo, and Shirafuji Noriyuki, eds. 1989. Shoku nihongi. Five volumes. Shin Nihon koten bungaku taikei. Tokyo: Iwanami Shoten.
Kuroita Katsumi, ed. 1984. Engi-shiki. [Procedures of the Engi Era]. Kokushi taikei. 3 volumes. Tokyo: Yoshikawa Kobunkan.
Onoda Mitsuo, ed. 1986. "Joguki". [Record of the Crown Prince]. Contained in Shaku nihongi. [Commentary on the Chronicles of Japan]. Vol. 5 Koten Chushaku-hen of Shinto Taikei. Tokyo: Shinto Taikei Hensankai.
Sasaki Takashi. 1996. Jodaigo no kobun to hyoki. (The Grammatical Construction And Orthography of the Ancient Language). Tokyo: Hitsuji Shobo.
