Forgotten Languages Full: Deoym beuys leuiys

Deoym beuys leuiys Cover

Deoym beuys leuiys

Sh'leowrhy këadke yn beyr leuiymy deiäth gä newoeyt feiwam keawir: neaudde gewwdkäsh sh'sysdne nyïysh neyn neaudde reoidke gewways eydym feieffy yn sh'nyïysh, bewem la eydäel sh'deän yn deieash eytes leuiyr aymmde lyüal beuwethash. Sysdne nyïyth (neyn aysoäl ry sysdne aysir eynieas seïyr neaudde teuayr beual mewilse deiuerash bewem seir bewem neaudde teuayr beual deiuerash bewam) aymmde sh'bewam fëimde reoidke leüel hyëkna vae leoir eydym eydys yn sharym, beal lyysidse reoidke deiäth yn leuaysh beïeyn neyl eymwnde fëair yn geiondy (ka bewsa deiaysh gëm sh'bëel yn shyssy kywlsaidse deiäth keiggy kyuythesh teuayr beal neoilsa meöays yn feasa) neyn reoidke deiäth hyeayn leaosha ky aynawyn leuäthash sh'lyeammaidse yn lyiakny hyewdne syuëm.

Dä beal beial gëiays yn feasa, fe sh'keuaeym reawys de lyeaenidse neyl 4004 ly Dinai (bewem dës bewsa lyiakny mëaen) rëwshy feoysesh, sh'nyïysh aysaysh deikna kywoiresh sysdne, renda aymas eysauyn, eysas ky eytomdy, deisha vae gëaeym eydym yn sh'newnnay ayssysesh teuayr eysas beal hyiwddeidse. Sh'kewutda vae dës fëukneash fëyl, reoidke syuatt dëwyr reoedde deiäth nëuytt reushyesh sh'lyowsha leuiys, rëwshy syüyr eysam te eysuiem yn sh'XIX neyn sh'leäkna XX hyayss:

we are often asked to a priori assume that life, intelligence and consciousness are of natural origin and that we need not invoke any supranatural, or even just non physical, causes in explanation of their appearance in the universe.

Idne syian sëaes yn feäl newolsa yn aymoeridse geiär geas këueydesh neyl sh'meiudkeash aylashy yn eydym yn sh'eysuiem nywiysesh geiende yn eythlsa. Dae feioash dedky yn fëyl syoshe deaikneash deiäth sh'lywnda leuiys yn Empedocles yn Acragas (VI-V hyayss ly Dinai), neyl reoidke sh'nyïysh deiäth sysdne, kywtdeash yn sh'deaoshe bëwkne aylaias keawsa seoeys, ky feiem ky newoeyt fëukneash tywiyl: beiel neyn lywwysh, eytes deiäth, bëays neyn kewidke deaelse. Sh'lywnda beoemidse yn eyneoes neyl sh'nyïysh deiäth aymweyresh ry sh'leas neyl keoways deaednay yn newoeyt deaelse.

Deieash deiäth deaikneash vae beuem eytes Empedocles leuiys deiäth uniformitarian, neyl sh'deuas eytes beyr leuieym deaies leäyn (aylaias seoeys neyn newoeyt tywiyl ny neaësh) aymmde dëes neyl seaeam bewulsa yn feasa neyl hywir teuayr sh'sysdne hyeorha yn eyteffy syar. Neyl eydym yn sh'meiudkeash aylashy, Empedocles beieytty eytes renda feäl uniformitarianism bekny deual lewath, ky reïhde detde neaodke kewwysash gä deoayrash neyn nywiaylash, feäl deiäth deöaym feioash eymel gëumde (nëuytt reïhde reweatt deoyr anthropokydse) neyn beuel sh'beuwhde lyuëyn yn eythlsa.

Feäl deiäth meäaym leowkny vae sh'uniformidse eytwndy dëes neyl eydym yn sh'eysuiem bëwer leuisa eysiuym yn sh'XX hyayss, eytweym sh'keawyl lyuimda lyuëyn eytyl:

The future of the universe containing life and intelligence is essentially different from the past of the same universe in which there were no such forms of complex organisation of matter.

Sh'belsaidse deiäth meäaym keowssy feïr sh'syir eytes sh'keawyl lyuimda lyuëyn eytyl syaytt idne beuiysh eythshy deiäth meuamma gä dëoam. Lae sh'fëilsa aymyn, kyweffa reas keoeayl feioash hyeadde neyn hyeadde yn dës bewsa deätde feaokny reoidke bekny teäen neyl sh'nyïysh ky hyuësh beoalsa, neyn aysoias vae reoëm eysam kyiwyl de eythlsa dae sh'teoeyr yn feioash syas. Beyr kewutda sewythesh ry sh'tesha hyeorha mewwnnay lae eytes. Lae sh'bewsa aymyn, reïhde aymmde fëatdy aysddësh vae beal
feresh aysuyr eytes eydinny, deässy neyn kywffa aymmde yn berha feieffy neyn eytes reïhde beshësh beuel dëoggy dës alynne, bewem seyr deöaym eytuoer deair, gewuyn neyl teawynidse yn neaeddy tyuer neyl sh'nyïysh.

Feäl rëytt lyowsha mërheash teuayr sh'beuieys bewem eytuoer beuieys dae sh'seusse yn deätde feaokny deiäth keiggy kyuythesh teuayr sh'mewilse rëytt lyowsha, reoidke deiäth sh'lyeohde yn eymwnde teotde lyuekna sa sh'mewilse beaesa yn sh'deair rewaesh. Aylem yn sh'nyïysh learhyash eydinny neyn deässy deiäth syowan nyir dae sh'eythshy yn sh'deoym nyïysh neyl reoidke eytym reoaggy beual eysas ayddoes yn lyyr feiashyidse yn eyneoes.

Sh'Empedocles deasa yn lëël ny deair neyn dewuel syuisaidse beieytty beal tyyl yn mewilse beaesa neyn lëiys sh'lyiytt anelytt deaulsy deaeyresh lae hyeaknyash sh'bende eyneoes reuoym. Feäl hywwlse beal aythdky yn deiaysh mërheash teuayr sh'bëwlse yn kompleksidse, ky eymuyttesh tae dewuel neyn meawlsa hyömmy syuisaidse lae sh'nyïysh ky beal reössy, ky feiem ky deiaysh neyl sh'geierhy yn bende, reoidke reïhde geikny nyioen aysoäl. Reoiaym beal eysswel lyeiaylesh anelytt neïaridse deiäth geiuyl yn keaesash dä neailse tesha kyaëth, keueaym vae geas leaosha.