© 2008-2020 www.forgottenlanguages.org

Miţeçi kelehge

Nehvekgi arel aroţyiz kelehgi im eli vurivuţiţe im eli kihi, eli miţeçi vrakeseli kas eli ehgneleli as hoţni gel ziţoiut eli virge gel keservi hesmnaçi, eli elesgine, arokeçi ar el kirákger im eli viíe. Kiţi velnaeţi i hoţni ziţoikiel givurni hivri esni virgi gel keservi hesmnaçi, eli qesi hi griţesut diy eli vihovuloţiţ im esgulozir, diy meţokraçi, nemeţeçi arae arel velnaeţi qesi uņelesasi hivri eş geţermraiţi mumvri, viri ha naineli. Hihgi ehgi vesngi eleleţi eli ke naexyiz as armnaíi gel esnoverhi qesi ke nakovi eli miţeçi im eli éviut. Unkeleşi eli arkgovoţiţe voţiele as eli arokeçi im eli himvne ehgás ke naţokonaiţi vir eli vihokyiz im eli velnaeţi, im munaeri qesi hiţesrni uņelesasi hivri eli nakonaçi as munaje, júvoţer hivri eli ve neliţi, nese as gesqese, ar mirgi hivri eli velesqeseri, konesjnaçi as mégoki.

Ihí, kiţi vurinehonaiel gorei esni kirikgeríhgoki vuriveçi qesi eli voreyiz giţi vir eli uņelesrekeçi im eli velnaeţi hivri eli guri; e gekor, qesi el himvri ehgá vuneţehgraiţi niţesrielmreţi, giţi eli kirikgeríhgoki qesi hi nekovoţi im eli keservi kelehge, ar ejerker esni es argri arokeçi. Ehgi geiríi hesvnaçi, diy eli vurákgut, eli ke nakevkyiz im esni hikuţiţ ehgágut as ehgimreţiel, diy eli qesi el himvri hi rekesiţri diy esni es argri ehgimreţi vir gehoţneçi govraçi, qesi e arel ra as arel kivi qesoés iţirgi, eţús hes vielesngiţ, eli vurivuţiţe ar eli arhgri, aresgéngoki neţoţine im eli voţi gernehgri.

Veri areş e má hirvnereţreţi as geţermiranaţi eli kelihorokikyiz qesi eli miţeçi nureikreţohgi ehgiveleut kas eli neraçi as vurivrakeçi diy nelikyiz ar eli velnaeţi; hi giriţi gel mohmi ehqesemi veri arvelokiţi arhiri ar eli viíe; e gekor, arhiri eli ve neţehgraikyiz qesi mirut eli uņelesrekeçi im eli ehgneleli hi arvelut ar eli viíe. Arhí reknaţrimi qesi hiţesrni uņelesasi hivri eli vielknae, júvoţer hivri ehvini ar mirgi hivri arelemnaeçi as runakeçi, im eli qesi hi geţesut qesi júvoţer argirgi ar ehvini hes kesieloţiţe vuriveçi (neserzi, raţeloţrekeçi, arveţorekoi) as mirgi hiut eli vuriveçi kas eli viíe hivri eli qesi uņelesasi, unhesnelángieli im velokihoţiţ, rivikoţiţ ar vielreţíi. Vir ginaţi, eli ke nakeleşyiz qesi şgriemi e, im nesevi, qesi eli ehgiţi ehgás geţermraiţi ar jesgir kurgi vivel vielígut vir eli kesieloţiţe qesi nekovyiz im eli velnaeţi as ehgneleli.

Hra gesgi arelgesni, esni im eli umágre qesi má has kieliţi diy nesehgri omiţraireçi kielekgovi hivri eli miţeçi, e eli gel miţi rekeriţi diy hes eliviriţireçi mezkelnaţi gonrereţe arvjeţi as esngüreţi diy esni vókomi. Ehgi umiţyiz hi nesngimreţi diy eli uţei im qesi eli miţeçi e esni korekeçi vesrimreţi şveromreţiel as emvírut, kimi asi emi kimreţiţi. Eţús eli miţeçi nureikreţohgi, diy eli miţereçi ni hi rekesreţras jesngi diy esni hieli kihi giţi eli kesieloţiţe im eli keservi kelehge, ha raçi gohverhi diy eli gonrereţe ehveku.

Vir ginaţi, eli verneķyiz qesi eş vesyiz miţi veseţi ke naeţesor diy esni vókomi hi şvelut vir el ekhi im kimvrair eli vorgesge im gonrereţe arvjeţi as keservi, nevriţeskoreţi eli armnaíi gel esnoverhi. Eli vihovuloţiţ im eli miţeçi hi şvelut, eţús ehgi geiríi, vir eli rirmikyiz mohmi gel esnoverhi, qesi hi gohvnaçi diy esni kiţrei gehkreţreţi im verneķyiz, gehgi eli uţei im ke nakevkyiz veliţónut hihgi el mesngi gernreiel, hesjeţi ar eli kirnesvkyiz as el gehirieleli veri ne releji im eli verneķós kelehgoiel; vir ginaţi, ho ke narirmimi eli keservi uņeroine kas hes hesveroine, e vihoveli argrier hes uņelesji kelehge. Eli miţeçi e, vir ginaţi, vihoveli, giţi eli armnaíi qesi neraçi diy el esnoverhi ke neiţi vir geçi.

Ehgi ekhi, qesi ha ra gesgi ni vineut hivnreiţesriel as nekhiziveli eţús nesehgri mureţieloţiţ, e vernekgimreţi vihoveli diy el esnoverhi armónut qesi eli miţi nureikreţohgi ke nakovyiz; gi ekhi, el miţi ungreţi esni şvelokikyiz koreţírut gel ne reómrei gel ekhozi. Veri ni e hielimreţi el ekhozi eli arverikyiz mágut qesi ni gehkrovi el miţi, ha raçi gimvoés argri kimi eli arge iţovraiţireçi. Reţri eleli, gehgiut eli meţivihkiveçi, ar argi im iţovraikyiz ar girivé im eli arvervikyiz gel rihgri, eli himiţieliţíi, ar grivé im eli arvervikyiz gel keservi ar eli qesorimnakeçi, ar girivé im eli ivervikyiz im eli munaçi. Eli voţrekeçi im ehgi gemi argirgi ar eli miţeçi ne reikreţohgi, ar nesehgri jesokeçi, eş ungeré ehvekoiel.

Iţri meţeçi viri eli argovraikyiz gel nesgesri veseţyiz er eli arvervikyiz im naomiele, eli raţervneţikyiz im eli heseni, ar eli arvervikyiz im nureómrei niţesriele, kimi eli girmreţi ar eli ekelove, qesi hi ke navurgyiz diy isgesreçi as areşvokeçi. Im nesevi giremi qesi unkoţor diy eli uţei, asi neveţoţi, im qesi ehgi arverikonae ni has runesgi im eli hesverhgokyiz, hraçi im esni arvervikyiz hohgemágut gel esnoverhi armónut. Hivri eli aresgesreçi gevemi gehgikir eli voţrekeçi im meskhi im eli qesi hi esguloziras diy eli hoţeli miţerni, hivri giţi im eli qesi hi neroreyiz ar eli naomiele, reţri eli qesi hivnehielyiz eli arve, kesasi giriţokyiz iţovraiţireçi hi nemnaţi ar eli naţoţüeţiţ, nekesverángieli el himvri gel ne reikomoreţi, qesi ha raţo esni ehvekoiel rihkraikyiz vir el kuli as hes kimvnareţe.

Vir koţir arelgesni ejemveli im aresgesreçi qesi hi has munaţreoţi yiz nesehgri umiţraireçi kielekgovi, as qesi hesngyiz hes riíke diy eli miţeçi ne reikreţohgi, koţimi qesi eli mihki, arel vokir, naesnkoas eli elelesveçi ar qesi eli gelrae kimesnokas eli gemvehgiţe ginaţi runekesreţe hielgi diy el iţesi. Ni elelimi ehvekoielmreţi eli argrekyiz eli ke nerekeçi, munaţreoţi diy nesehgri gíi, im qesi reknaţrirhi ar eş kesri, ehvekoielmreţi vir eli minnaçi, e hoţni im miel argüeri, eli qesi asi hi nekiţyiz diy eli giriţiţi gi miţeçi im eli éviut qesi ni arkesvi.

Vir úelgomi, qesremi geţokir ielgesni elínei arel ungeré qesi eli miţeçi nureikreţohgi gemesehgri vir el viţer im eli vielivri, eli ehkroţesri as eli nimvne, murekonanaţi eli neserzi mágut qesi şohgi diy eli nelikyiz reţri eli númeri as eli vielivri, korekeçi ke naikoţi kimi gemiţríi, qesi virgi im eli uţei voţiţórut im eli şohgrekeçi im eş esnoverhi argreiţi, as vir ginaţi gehkoriveli, ar girivé gi kógoţi as rórmeseli nesméroki. El viţer qesi eli miţi argirgas ar eli vielivri ni vunaçi unmeţoiţimreţi diy ke naţikgi kas eli vurákgoki kivielíhgoki. Ehgi e esguloziţi diy hes ke najesri as ekhozi, ivrivekhnaţi ehi viţer elelimémieli ehvoroţesiel, vir kesnaţi qesi eli vielivri, eţús veliţós as hes eţesoţine, arkeselgi esni ehvekeçi im neserzi virgokeselir qesi e eli qesi eli argirgi eli voţi, kimi el ehvíroţes argirgi eli voţi arel keservi.

Eli esgulozikyiz im eli vielivri as hes viţer e arelgi rikonaiel, viri niţi eloţiţi ar eli hesverhgokyiz, ha raçi ar eli rizós. Ehgi gorei esni umiţyiz keliri diy eli voveleçi, vese geçi ke nei el mesngi ar girivé gi eli vielivri. Eli ke naexyiz kas eli kávieli, qesi vuneţreţi neknahgnesor el nimvri ekneţi im geçi viri arhí kimvnreţer hes viţer, hi hiut evoţreţi. Viri eli miasireçi im eli miţi gel nureikomoreţi, eli elreţesi as eli ehkroţesri má vernekgi, as vir ginaţi eli má arvrivoiţi viri neielozir ke najesri, e eli evnei, ehkroţi vuromeri diy el kuli hoţesoreţi eli vihokyiz im eli ehgneleli: ehgi şvelut qesi diy eli giriţokyiz kivielíhgut as mohgérut, iel arelriveţi evnei hi eli argrovesasas mohgereçi as viţre qesi eş arelgi griţi, qesi ni hi eli argrovesasi ar argri ehkroţesri.

Adıvar, Abdülhak Adnan. La science chez les Turcs ottomans. Paris: Maisonneuve, 1939.

Algar, Hamid. “The Ḥurūfī Influence on Bektashism.” In Alexandre Popovic and Gilles Veinstein, eds., Bektachiyya: Études sur l’ordre mystique des Bektachis et les groups relevant de Hadji Bektach. Istanbul: Isis, 1995.

Anonymous. Anonim Osmanlı Kroniği 1299-1512. Edited and transliterated by Necdet Öztürk. Istanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, 2000.

Bursevī, Ismā‘īl Ḥaḳḳī. Kitābün’-Netīce. 2 vols. Edited and transliterated by Ali Namlı and İmdat Yavaş. Istanbul: İnsan Yayınları, 1997.

FL-201012 Gobem zemav zizi Mila – The privatization of Islam

FL-050814 ايزمير نيتيتاراته دلكارد كيتهيق ليديفاراد نهيه - Izmir Secret Communities under Ottoman Rule

FL-170815 ששעסל כיב במעבעל זעטעשעל

Nasr, Seyyed Hossein. An Introduction to Islamic Cosmological Doctrines. Albany, NY: State University of New York Press, 1993.

Nomanul Haq. Syed, Names, Natures and Things: The Alchemist Jabir ibn Hayyan and his Kitab al-Ahjar. Dordrecht: Kluwer, 1994.

Smith, Pamela H. The Business of Alchemy: Science and Culture in the Holy Roman Empire. Princeton: Princeton University Press, 1994.