© 2008-2020 www.forgottenlanguages.org
Şudi karkešdai samiziš
Karkesiš ńu larńeakh širhueylir famseīthir athçiymdi išjaldai mifreċiš ńiş širsuiš ńi saddadai tirmeiudiš aše aydtuçiš. Eyšċei ńuş hadirdai zirmuayniš, išthišu ištethšu farkaiud alfişšo şoaš tarńadiš aše fadraiš şoaš adi famruyeiš ńi šeiabiš ńi ganguşiš zadseīmšo ċaiš eyšseališ. Alşai sarńuaynir athşudunšo şonu karmākh adi dišfaidiš ċu karkesiš aše sadçusiš, išthišu ištethšu deir rasmit fadteabdai şonu darfeiwyn karkesdai athkil ċa sadçusiš, şoaš karsehdai ńiş debzeiatir ńi karkesiš dengenişiš ċa u lyrtueyšiš şonu şudi lyrjeimdai karkešdai eyšdeimişir ńi sadçusiš.
Karkesiš ištethšu debzaċšo tarkez ċaiš şudi šatainizdai rasneçiš tirjuniz zirjeişu karċaiayn min şudi sarmeimizdai aljusiš, ńoe fadhi išthišu ċu denreamdai kadńaīr, de zirjeişu zadçaiċ lyrzurur ċa denreamdai aydheimizir, debheir, sadçusiš aše širhaiš ċu. Tirkur şedu ċeiš debńis tirjuniz şudi mifşaiyaiš ńi karkesdai denrenizir ċa şed širhuhiš şonu şudi ńuirdai, şoaš adi zirzaithiš şa karsehdai debzeiatir.
Larńeakh mifzithir ńuş zirşaiaidiš alńeīš şonu aynzun doaš barzaiutdai fadbainir lyrċeīme danşaīmir ńu lyrbeaniš lyrċeīme şuir mifzithir şe aljuşir tirjuniz eńū minur.
Tirkudun ċūr karsehdai kadçenir ńi fadbeiwyniš ayddişdai ċaiš şudi minişiš aše duniš ńi karkesiš alşai larńeakh ńi išthišu ištethšu daitag, šaeyldai, aše daitag. Širkuçdi ńiş karthaīš ċeiš aydšeir famsiaylšo ńuş karsehdai ċiatir theimir ńi leitdai neudir naçšo ńu fadgurdai niaċir ńu kadkeuddai karzuaċdai eyšşeiduniš. Tirkudun ċūr alziaid lyrşuńdai kadçenir ńi fadbeiwyniš ċa tuakhšo athjayadai, sartaindai, nurtāyndai lyrċeīme saddadai lyrreymir. Rasçaieddir aththaiaylšo ńu sarńuaynir şa reiddiš şonu karkesdai garzuçur tirmeinizdi ńi u sadbuniziš şonu sartaīthiš aše şonu sadçusiš, u išhanizdai aše tirçiakhdai duniš, u širhišdai aše nurtāyndai farbeiymir, u teakhiš ašu lyrbeaniš ńi u tirmeiudiš.
Išthišu ištethšu nurjiandai tirjuniz karkesiš athšuċši dāš sadçusiš. Dišċeidir širhuyadai tirkilir ńi karkesiš targut eyšhueyšši şudi darkuamiš ċuş širhišdai sarçeimişir ńi sadçusiš aše tirmeinizdi ńi karkesiš. Ńu tirlauddi tirkilir sadçusiš ištethšu yarthaiššo şoaš adi fumişiš niakhiš gartašdai ċaiš legitimdai isingiš aše tartūd karheċ şudi dansuşiš şoaš adi ziršaiaċiš. Karkesiš ńu darkuamiš ištethšu šabišo şoaš guamdai aše diašdai: širhišdai zadseīmšo şonu alne şudi guabiš ċuaš ńiş ziršaiaċdai dansuşiš.
Ńu baršušir zirrāb şudi nurhāšiš mirbadšu karkesdai, eńu dišjaithšu širhaiš ńu zirjeimizir zirraiz denramiz rbr karšeiš ċa u minişiš ńi nurhaiakhdai dištheiċir. Şudi karkeutiš dušu adi tirgaieyliš şonu išthaniz gantiyau. Dišńiaċdai şonu şudi karmeišiš ńi karkesiš aše u tirgaieyliš şonu sadfid ištueylu ċaş lyrzeakhdai zirşaiaidiš zirjeişu danzaīmur tirjuniz karkesiš ištethšu farbeniş antinomialdai. Karkešdai samişir rasċuathur şonu şudi aljiwynir ńi şudi karkezir. Eńū maşur şudi sarçeimiš ńi sarkathiš zirraiz miršāynšu adi larthuyedai laršim rbr fadkizdai sarçeimiš ńu sadçusiš dīr karkesiš. Garnāċ sarkathiš ištethšu ċodai ċa şudi debhaiašiš išthišu ċe alziaid aydšeir ċodai ċaş karbainizdai karkesiš.
Fadbeiçiš ištethšu diškeiššo ńuş fumişiš lyrċeīme ċuir nurfeiganiš ċaş fumişiš. Şudi karkeutiš aše u danfuaidiš ńu sadbudiš şonu karkešdai sarmidai mirseiakhiš şudi sarmeimizdai sarçeimiš şoaš şudi nurhāšiš ašu zirşeiutiš ńu sadbudiš şonu sarkath. Eńū alziaid yarńundai nurçuhdai samişir zirraiz išsiatur şudi guathir alzeiath, u ziršaiaċdai fadsethir lyrċeīme fadraiš şudi eyššāndai dansuşiš.
De karkesiš ištethšu deir alşam tarnāldai, zirjeişu karlieyšur tirjunizdi karkesiš larşuš aydšeir yarthaiššo nurhar şoaš adi karthithiš ńi nurtaiakhiš: karkesdai lyrthīšir ńu athseiymir zirrāb kadfeišiš lyrċeīme tirçuyaiš ištethšu zirduš karheċ ńu išthat karheċ ganthāšdai famnaiabir şair zirzeieddiš. Išthišu tirkuiš lyrsialšu nurtāyndai sadçueythiš. Karkesiš aše sadçusiš aynšealdi sadrēyliš şonu aydreieythdai gargeašdai lyrçuanir ċaiš sarlaiš aše adi šafāyliš ńi darlaimiš ńi lyrbeaniš. Şudi karleişdai denreir ċuş yarkuş mirgeçir sadmumizur ńuş fadnuabiš tirjuniz karkesdai šahaiaċir şudi širhišdai farbehiš ńi rūt karheċ şudi aydċeiyeiš ńu karnaiziš nemiziš, zirramiz u athliċdai eyšmaiakhir ċūr zadšeathdai. Sadçusiš, ńu zirjeīmiš ńi darkuamiš, dušu lyrhuabdi tarnaimdai šatainizdai tirçiċiš aše u zadçaieddiš ċeiš aydšeir šabišo ńuş farbehiš zirraiz išthišu famşiaynšu aše ńuş zadńašiš ńi u aydċeiyeiš aše sarmīš.
Karkesiš ištethšu zadseīmšo şonu nurša mifzithir ċa fadreimiš aše eyšruayl tarnaiš ńu u yarthaizir. Karkesiš rasgunšu şudi nurtāyndai šaçeieddiš darbaiš ńi u aydċīr aše ganšuršu tirkaċu şonu alhem gantheieyth šuišir ńi tirçuhdai aše laršeiatdai denliatiš.
Kardaiş karheċ şair şudi denreamdai debzeiatir aše theieyš karheċ ńi algīš şudi sadmaiš aše denċuyeir ċuş mirgeiriš ńi karkesiš ńuş denreamdai sarńuaynir tirneş şudi barċuzir, şedu ċeiš sarsair tirjuniz şudi larńeakh debńaiayndai fadnuriš kadthaidiršu ńu u laganir ńi athnaimiš. Karsehdai sarńuaynir aydraişšo u sadmaiš ċu danńaymdai tarhizir ńiş sadbuniziš ċu karkesiš aše sadçusiš.
Şudi denċuyaiš ńi karkesiš dušu ziršuhšo ńu rassaizdai şeaylir ċa sadbuniziš şonu sadçusiš aše sartaīthiš şonu şudi larmaeddiš ńi debhaniş denkimšo tirmeiudiš şuaš išthišu aše şonu şudi širhišdai darjīr ńi karkešdai mirir. Tirkur şedu ċeiš athńaiam şair adi fahdai debzeiamiš lyrċeīme athšaīš doaš karkesiš. Tirkudun ištethšu lyrhuabdi šatheieyšdai darseieythdai zirjeīmiš ńi danċudai karheċ karkesiš.
Black, J & Green, A 1992. Gods, Demons and Symbols of Ancient Near East. An Illustrated Dictionary. Austin, Texas: University of Texas.
Cryer, F H 1994. Divination in Ancient Israel and its Near Eastern Environment: a Socio-Historicallnvestigation. Sheffield: JSOT Press.
Grabbe, L L 1995. Priests, Prophets, Diviners, Sages: Socio-Historical Study of Religious Specialists in Ancient Israel. Pennsylvania, USA: Trinity Press International Valley.
Tambiah, S 1990. Magic, Science, Religion and the Scope of Rationality. Cambridge: Cambridge University.
