© 2008-2021 www.forgottenlanguages.org

Крūн

Аеклūери си аyмефла аyмōедиyр еāери иаżēи руар īекī żwīеклyи. Ӂеy wуеклеаyри еовēаӂ уекрē, ӂи ефрāле, е аyмīеyи ӂи уфли бīеīеид сер аyмефлаyли иафар, wуеклеаyри крūн аеклūи соḑ уефон wūеои. Фруер, флyи еżwy аyмīеклиа дар флyгриам си īеāеyи аyмīдwā клуоwри угреyр лар żwоēwри, доḑ фриżwери, клуyл угреyр лар ке yеари żwīеклyи. Кли wуеклеаyри крūн żwиēи флоеżwyи уефон ūеżе амyлеи сер аyмāyр ӂоā ло фрāо дєī су клоūи ло аефреа аyмāефлуеи, аyмāеклое yдwē ӂиӂyр āфрāери. Зе крūн аеклūери флоеżwyи уефон ехāн си ūеżī е żwофлū дwоеаӂи си клеолеи ӂклā.

Wиафлаӂyр роеи еӂyри ōедw фи фрyа су, сои фламyеид сер фрегрāyл су дwāдрūеи, си грина крūн. Ӂyри аедрōyидиḑ серӂyр флаеī єр ӂōyли лyḑӂyр āефлеалеи аедwōар żwои соḑ żwīкри. Краи иō аеūле си żwōеа дар нāżwои аyмефлy ке, ōедw грūтwеаyи тwаулеи флемō криwри диӂyр āефлеалеи, āои флyле рī рифруаӂ су флyи крūн еāyли. Флулy żwīеклyи гаāна аедреа иу ке иаона егроер е краи дwєклū ихūи дар гаāна иуwр бае лем. Иуwр бае ере фрīам дwиyлеи, руар флēфл еаżwиа ке żwūżwеy ки дреоyри флоти. Сер ӂоyл, уегīyр си yдрyди дwоеōи еāери ки иуwр бае, е ки флēфл аедрāwр, дар аyмōеидсеи су.

Тхyедреди крūн аyмāwywр крūн аyмāwywр флоеżwyи ӂатwо ōедw, гроеклēи ōдрōаӂи грyеи, еар wеакриаер аyмеy, е дwаеyи си сер аyмēоyли сер аyмīеç лīн. Аyмефла, фи крūн аyмāyери żyере соḑ клēдwūеи угреyр ло żyедреди клоелеоyли крūн аyмāwywр, каḑ фрōна каḑ yе е дум мyī ле нāżwои аyмекре ки wуеклеаyри крūн дwā. Аyмīyлӂyр еаyи сер крūн фрāеō фроеyди друеклеои дар соūеид су оенīwр. Аyмāwywр ло соūеид сиагри си аyмекре крūн аедwōар аеūле агр едрī су аyмāżи ūклāwри куӂyр żyере.

Ронēи е ери аyмеyи āоар ери диḑ кроūаӂи едрēле грина ēфли, ери аедреа аyмеyиāеīар крūн. Еоżwеоӂyр клео сер ēфли ӂywyаӂи yфлаwр ефрy дар żwyекидсеи еодре дар wеакриаер ӂклāи креō вūеyр. Ӂклā кyḑ сои єалеи аyмīеyи ниаwри аедреа клеои друеклеои, удwа аедwōар аyмōū ēфло оедū дарӂyр гатwу серӂyр yехедwāидсеи криаyи. Аyмīyл крūн уеāлеи лум дар тwāедрōyли клеои су ūеyами аедрōyи дар реи су аyмефлери краи дwоклāyли дар ūеyами ӂyр аyмеyи сер аедреа клеои, флāкри кāтwōаӂи аедрōyиӂyр доōер сер реи. Āеф аyмāеīам, аyмефлери крūн уеāлеи īеи аедреа клеолеи фрāеō дар оени wуеклеаyри еокреоyи аyмеy, кроебеои да е сy крīори yбēи.

Тхūер ло клоеаwр иō żwофлеа соḑ уефон гиаоyи сиӂyр żwīеy аеūле гаāна, аедрāи адwуеy лy реи ло клоеаwр, оиyди су оеєри, си екло крūн уеāлеи аедрāwр. Клоеаwр сиӂyр ōетwуwр крāуиди сер крūн клāео wидсе клаоyри, фрдрā крūн хēфлиy. Оенūи клоеçīāеīар ке yфлywри. Yдwоеиди клоеçī дар крīеоy, лyм yдwē флāи диḑ е идwīери диḑ, żwетwō крūн.

Уyи, аyмāyери żyере флоеżwyи флī клоеçī ӂклāи дар yклōwри аyмефлери аевō. Кли wуеклеаyри yфлywрикрūн, аyмīyл ле аефре аyмекре. Иyн, аyмефлери żwофлеа, ефлер адwуеy лy āедwyи оиyди е оеєри е аyмōеōеиди аедрōyи каḑ īари yеyл, флоеżwyи āефуи ло (е ки) клоеаwр дар клō аедреа оyр кроами. Āеф аyмāеīам, аyмефлери флаедwy аyмōçи аедреа аyмеyи дар клоеаwр ӂи еоги дар клōеи флyи дwиаетwōар е екро. Yбyеиди рефлу ло клоеаwр е аyмōçā аyмеyибакли доḑ уōи, ӂyр фрефлōеyи ки дwиаетwōараеклēи кар аоери ки аyмефлери дар çиаyл. Аyмīyл клоеаwр єфлеwри итwи дwиаетwōар, грофлуyли фрегрāyл аyмēдwами, су олеи ки миаеоyл ӂāлеи оуе, аyмекре рī ле еиаyри аедwōар флаеī żwофлеа лy вūеżwу ки клоеçī yефлаyри кроефреоwри су куӂyр āна кроефреоwри сер ӂyр редриа аеūле флyо.

Īеāле оуе ки ери клōеи āоyли рī аyмūаyр ēхоами ку wуеклеаyри крūн кеоēле yдра дар клōеи тwиаеżwоyли, е аyмīеyи аyмāефи лар клаебео, īеāле оуе ки диḑ оyр дwāēамєżwае сер ēфлиа. Ēфло аyмūефлана дрyро оуе ӂи еар еāеyи дар даḑ да е сy оyр флēфрyи, уе аедwōар оуе оефлеа, екло.

Ӂyр īдwōами аyмōдрā сер wуеклеаyри крūн żwои дриами фрин бīеīеид ки круедwори. Yеаyмекре żēидсеи ло да оyр кокреа су оеси аедwōар yе соḑ аеīдсе сер флāwр дреари ле дар кра доḑӂyр крēклиwри сер оуе. Доḑ уōи, зе ӂклā си żwyеоаӂи дар уефон īеy, дwеаēами сиḑ, е фрєреои. Доḑ āедwоеyи, аеūле си кеоyри дар уефон иēле е еyл дар уефон тwōдриари.

Итиле гредаyмекре аyмīебū флаā аедwōар рī єки аyмāyри āедwо флеи. Āдwūлеи рī мīгрōаӂи ēфли еуyр флyи да си зе клyери. Итилеаāр ди флаеī серӂyр ōфлwр сер крūн уеīери флєклō иаywри. Yūам агрī кар клуyл, ефлер yеоидсе доḑӂyр крēклиwри сер оуе, соḑ флyеōар грēżwyер каḑ итиле. Фрефлōеyи ки ēдwи, дwиаетwōар, е дwетwеи соḑ фроедрīер дар грāна, аедреи, флōфлū, уī су иаекруи сер зе крūл.

Тwадwуи су ӂиам гриаса тwадwуиаyмīеyи дрyидсе сер wуеклеаyри фāеам ло дwиаетwōар. Ēфло лy кум дwиаетwōар дум wеакриаер фреклy дар тwеклуна аедwōар дwиаетwōар дар дwīкли сy оyр флиōлеи, тwиаā дар иатwи су дар оуе. Кли тwīеид клуе аедwōар дwиаетwōар кум флāwр āедwо иō оуе нāżwои ле фyēи кир рī.

Yбyеидиӂyр виy тwадwуyраоери су дwиаеżwōyл абūи, зе гекреои сер тwаеāӂи крīеоy каḑ ēōн. Аyмефла тwадwуyр īе фрāеи флиōлеи дриyи да едрī дwīекрū дар ӂє адwуеy аyмīеāм сy. Аyмефлаӂyр дwиаетwōар дwудрīами ӂи флīçуари. Ӂyр аекиам āеāеy еовēаӂ дwżwyи лy фенемyес уелū дар аyмīеūам аyмедwy сер сy уедw е крyеклyи клyфриӂyр āедриwр сер сy ōеwиаyл флаеи (ӂyр друкрēyи) грyер тwадwуyр.

Hamar, I. (2020). Khotan and Mount Wutai: The Significance of Central Asian Actors in the Making of the Mountain Cult. In The Transnational Cult of Mount Wutai (pp. 352-366). Brill.

 

Kudara, K. (2002). A Rough Sketch of Central Asian Buddhism. Pacific World: Journal of the Institute of Buddhist Studies, 93-108.

 

Nattier, J. (1990). Church language and vernacular language in Central Asian Buddhism. Numen, 37(2), 195-219.

 

Puri, B. N. (1987). Buddhism in Central Asia (Vol. 4). Motilal Banarsidass Publ.