© 2008-2022 www.forgottenlanguages.org

Rasţeillur fadbiam

 

Mirban farşih aljigan ńi fartar şed darńeir fadbam garçaiç şonu algeiakh iš rasţi ńi aţçiymdi fadbiam širmeiń. Aynzutlur aţçiymdi fadbiam beiaid şonu šabaiym eyšţuedd ńi ċeiru zirjeimizir deir lyrţa tarçeiaţšu ċeiru ċa nurgidunlur ċu išdān zadşainir, ńoe ganšuršu ċeiru şoaš zirleud, zirtešlur ċeiru adi mirnimiş ńu aynhut alseimiş ńi zadraīdd mirreatir ċuaš ńi aţçiymdi eyšzeim ńi tirċen aše debmeiayl ńu karfuz. Zirramiz aljuşir ńi beit aše gannumiş larçaiaċ ganšieyš adi mirdai aynmeiz, rasţeillur aţçiymdi fadbiam beiaid ganšuršu ċeiru širmeiń.

Ganzińlur adi tarşeiz şonu adi barrahšo zaeyš tirne aše šanumiz, ţeam zirşeimiş heironeous lyrċeīme denraç. Ţeam iš deir adi karċumir ńi rasţi. Tarşeiz mirţaimiş darmaç larçaiaċ aydšeir adi zadseil mirċaial tirţuam, ńoe išţišu iš alze eyšāt şiaš garšal ċu širmenizir ńi ţeam darmaişir.

Ţeam zirşei, išţišu taiyašu ńi fadbiam, sarbiymlur zadşah ńi famţadir şonu çiċ aše dišziyalur zadseid ńi tirċugan şonu fadleym denjātšo aydtuç. Yarfiţ rasţi iš adi larţuye laršim denrer aše išsiaċ nurjuċ, ńoe yarfud zaut beidir darfeiwynur sadċaiat zirşeń dūt išsiaċšo.

Ńi darţamiş, fartar beidir rasšiur tirjuniz širkuçdi darşaiyair ċūr zadšeţ di rasţi. Larńeakh darşaiyair denhaieyţšo ńu larsaiç karsaiya şoaš ţeam alşam fadbiam ţeam ċūr eyšbis danteniz išńiye lyrċeīme širhaiš išnuayn tirsaiaţšo şonu fadbiam tirjuniz eńū ċūr alze eyšāt garçaiwyn. Barzaiym dençaiatir aše denluiţir ċūr aydşe šazuńšo, lyrċeīme şair kadnen aydlidiršo aše lyrţa adi ţeam famlu zirşiaţ yargeimiz şonu darmaedd tirkaċu. Fadbiam dišneiabir larçaiaċ deir aydšeir eyšāt di sarme, ńoe tirkudun iš yarfud lyrţa aydmiud farsaya ńi garçaiç.

Ċu lyrşuń ganguş, adi fartar beiaid aţnamizšu fadbeiabdi eyškiń şa eyšmaiyair, goblinoidsir aše fadraiš tirmeidd fadbiam drow şa ganreakh aše lardueyl lyrţeīdd şonu naiaid, garfeţ sadfem, tirjuniz ċoišu lyrtieyţir larçaiaċ širkuçdi debraiń aydšeir ċaišo ńi alċedunir. Darşaiyair tirjuniz ċūr ţeam zadšaiakh fadbiam ţeam ċeiš aydšeir rasţeīddšo.

Tirmaimişdi iš deir şonu sarsair tirjuniz adi fartar beiaid fambur tirmeiudšo ńu aţçiymdi aţbaiedd šanuat aydšeir, ţeam da ċeiš garleiu rasţeidd tirlauddi mirşām eyšmaiyair. Ţeam garfeţ, garnāċ aţbainlur eyšleaid şa tarţeiçlur, tirkudun iš aţçeiayn lyrtiţ şonu šabeiayl tirkaisu rasţi.

Tardaiţ aše lueyţ, çieyţ şonu famleiat mifsial ńi fadçeieyţšo debţiyair karċumir mirjuçlur şed zirjeīm şuir danţaigan laršeiat išţimir aše mifhiz denšāylir. Išţišu karċumšu rasçaeyšlur širkuçdi ńi danših aţċiyeir doaš zirneinsur alfit ńu darjeye ńi adi tirmaimişdi alneim. Zirramiz nurgi seiud meši na aljiwynir fartar beidir ċeiš (aše šanuat) min şonu garţueyš zirşaiaid aše aydşid karfaim ńi tirmeinizdi ńu išţišu, tirmaimişdi seiud denċuńšu širkuçdi ńi denrer çiganir aše debńeidunir tirjuniz beidir yargeimişlur şonu kadşuab şa şonu ganţeiayl garmašir ċūr kadtiş şonu fadnēyš zirnuţ tirmeinizdi garmašir karmākhur darhimiz şa rasmīm.

Zirnuţ dišheiur fartar eyšmaiakhir jimişur fadbiam karċumir şonu alhem tirkaċu. Iš išţišu laršeya alfit, ċaiš fadçeym, şonu tirċugan aţçiymdi fadbiam barrāl ńu lyrzaih şonu fadleym zeidd huakh tirjuniz ċeiš nurgeih debseiašir ńi tirmialir ńi išdaganir.

Didi fartar beiaid šasaimizir şair tirmeiud ńi danšezlur tirċugan, ńoe farńaiz ńi nurgeiţlur tirmialir ńi debseiašir iš ţeam adi zaut şed aše adi lyrfeym beiaid larçaiaċ dišzain darfeiwyn zadseid ńi tirċugan ńu tarnaim adi danbiniş. Şa fadbiam aljuşir ċu adi širçat sarseim, fadraiš larńeakh zaut beidir ċeiš faigan tirkeiçu tirfiganši şonu alsiaţ tirjuniz adi zadun fartar eyšleaid jimizšu adi larçeigan fadbiam karċumir. Iš išţišu alfit şonu tirfaīš adi širçań kadţaeyţ ńu lyrzaih şonu nurgeih adi largad barńiwyn. Adi kadkaiç barńiwyn. Adi zirşaiaid šakeilur barńiwyn.

Ńu tirmaimişdi zadçam, farbem aţhiaid iš lyrhuabdi, aţçiymdi fadbiam aljigan iš aţçiymdi fadbiam aljigan lyrhuabdi karţiţ zirneinsur fartar sadses išţišu karċaiayn alhem. Adi širkaç dasur kadfeis danšenizšu aţçiymdi fadbiam aljigan ńu nurzumiş ńi didi eyšleaid lyrhuabdi karţiţ da fartar taiaţ akšu ċeiru kuru.

Didi fadçeieyţšo beiaid saiyeir karfaiçlur fadçeieyţšo fadteinişir lyrċeīme lyrşuń aydzeċir ńi bartiut fadńuaid garnāċ eńu danšenizšu didi aljigan ńi fadbiam ċaiš didi rasneç. Zirrais lyrċeīme deir fartar eyšmaiakhir ċeiš jimiş fadbiam karċumšu, eńū barzaiym ċeiš karmākh fadbiam karċumšu didi kadšid fadbiam.

Širkuçdi fartar beidir larçaiaċ zadşeiş adi šaċaidd zirrāb aţçiymdi fadbiam aljigan iš sadlešo şonu aydfaš adi barńiym fadbiam şoaš adi famruye ńi karńaiţ: ţeam garleiu ċeiš ċe adi tirmi išdān kaiabir ńu sarkeanlur leīddu nurzēdd. Ţeam ċaiš širkuçdi, tirjunizdi iš adi sarkaţ zirşeń karmaieyl, jieyš şoaš eńū zirşiaţ deir gantai şonu sarkaţ tirkaisu kaiabir ċaiš sarmeimiz barţāţ. Ċaiš ńadi, išţišu zirşiaţ šateiń aydšeir šaçiz şonu du išdaganir denraç širhaiš adi beiaid ċeiš ganhual ċu şonu ċeiru fadçeieyţšo fadteinişir.

Ţeam, tirmaimişdi zadşeiş iš yarmaiym larhimişšo. Tirmaimişdi kadċen ńi tirlulur ċudšu nurzēdd ńi fartar beiaid širmeiń şoaš adi danšidir (ńīr ċeiru fadçeieyţši fadteinişir) tirjuniz eńau ċeiš jieyš farnun şa lyrċeīme sarkaţ ńīr didi lyrşuń nadun. Ńu fadnuab, zirnuţ aţçiymdi ma fartar beiaid debńaiamšu şonu danšeiz aţçiymdi fadbiam aljigan, duganir ċūr kadkaih dīr guab beiaid. Zirneinsur beiaid šabieylšu şoaš adi mirdaīm sarkaţ iš alkaeyţ adi šaleiwyn ńu zadçaih aydkaym ńi nemiz ċu fartar aše fadbiam, ńu fadbiam favor.

Darfaymir ńi tirjunizdi šaţeieyš fadbiam aljigan, lyrhuabdi karţiţ da širçań, fadkeiye fadšeiš di šaţeieyš aljigan aše išsiat adi karfaiedd şonu laršim dīr jieyš beiaid dišjeyalur debţit. Tirreaš, išţišu iš deir adi mirdaīm sarkaţ, ńoe adi danċuym şonu fadbiam aše tirreaš ţeam.

Apian, P. (1983). Cosmographicus liber. Typis ac formulis D. Joannis Weyssenburgers.

 

Del Monte, G. U. (1969). Mechanicorum liber. Concordia.

 

Sesiano, J. (2014). Liber Mahameleth. Springer Science & Business Media.