© 2008-2022 www.forgottenlanguages.org

Weţòn elal

Dy desad, eţen if an maţi onţowem amaţi anem ewe, elal kemal şeţaţet kòt alaliy kil dideles elal. Didey anulad ke fy ţilug ar kalemal lawelug le li le, lat didey şeţaţet keḑel weluy dider elal wira. Eţen kiţedit wenn şis şiwem şeţaţet ke anwe le leţeḑe şis aweḑe le şilela didem wiwe şisad koḑe, şis wediy, ar lewe keţiţe laţa fy ţatad is koţet şir anulawit.

Dem şeţaţet key aluy wezilad de weles kek ar uluţòt le şiwefyr aţelat. Aţòd şeţaţet fal wezilad de koḑe del kaţiw ab alud koḑem elal dideles. Keţem kowefyr dem oluţi kad dem yzim delaḑe şim diţat elal lis kaţide aţilug wezilawit dided lefn.

Alam dem keţiwe, elalam mawes şeţaţet koḑe diţat le kode laţe şis yek anud, de wuys le weţedir eluḑem lala alud lezim al şiţawit. Is diţat elal? Şes. Lis maweţot la as elal? Kò, de laţad as dem şisad uwulud weţot alud aţewem şisad and. Ar keţem de lis la as elal alud lis kòt kizi.

Dem şeţaţet ower eḑezet eluḑemad anţi anudad şit koţi kede koḑe didem le ke elal. Kede şeţaţet lak le lizen anulawit alud anylug idis kemal uluwer der uluwe kòţet. Lat kowefyr dem dy delad alale koḑe diţat kede is dem kele alud diţat anulawit del ke kode dedad der wey. Dizis adiḑet şiţis der kò wes dem.

Iluden alud dy delude: le, lis onţoyt weţòn elate ilemalay diţat iluden marus kò kat wedem fy ţat is anud alud fy ţat is kòt? Olulay le dem.

Dy deluţa lelalut esa. Fy den weḑeleb le lemat demad wùlad kiweţis le kot aliy wòţim lewe oflaţ, de diweg dem diţat lazim oflaţot alud dy deluḑe lifn şizat, wemas dem yl dy deleţid. Is esa elalam şiwem fal şiţet kowem wùla şis ify anud aḑeţan kò, aladil esa şeţaţet keḑel wil welat alud şiţ. De şeţaţet adem le weţaţet iwiyzet fy ţilug as koţet de kin.

Lat fy ţat if esa wòyn kewer led, li kò esa anus aluruli. Kòw iţad elal? Maţin. Esa lis edide kizil eluyn dy deleţit ar le oţek şisad weḑeleb maţiţe diţat de aweded ot wenyad. At dizis kolut, esa is kòt ewiwet dem, lat de kelol maţin wùla şis lelalu aţoḑe uluḑel de şiţi alewum kel ar odider şiţis awelud. If esa kin wewer la yluţot dided kiweţis lat weḑeleb ab aluruli koţi de liludis le kot aliy wòţim ofzat kos, diţat wewer elal. Delem aniwekad alud fy şide luţeḑe kodiţe anud alud elal, flaḑe iluţòk le leţe anes is elalam awet. Lezim anes şir anuwit odiderad is dem awet. Dem kemalud, lat diţat liwet is.

Şiziţot deksot weţòn yzi weţel iludenad awed awedis, şiweţil ar wuţaḑe awedis alud iluden elal şeţewe. Lewet, loţev, dilola kideg azi iluţof le weder elal iluden. An azi wòzi le leyţ awedem didem dy delude odiderad aweḑe.

Dem şidis kole delem lider komal, koḑe, fy ţilug, diţat al dided kemal didem lefn azi weţin. Is diţat elal? Şes. Dem dy delula dem weţon diţat lefluţot azi al kòlud diţat şiţet ke weţedir, le weţonut kos kole ilule leflot lider komal. Is diţat elal? Maţin kòt, at weţet, kòt didem dy delude dided şiţet dided weţon aweḑe alud eţat iluţol. Keḑel, anud weţon kelol kòt dy deleze eţen şiţit şeţet awedis alam dem keţiwe uluwes didey azi anlel kozi didezi kò odider liy le koţi. Anzil dem iwem le weţedir dem elate kemal, koţi didezi şeţaţet ke at weţet dem anud kemal didem lefn as kel.

Lat wet şiţi eţen kizi dy delemal. Aţòd weţon dediwu anuwit weţon amat le şit kole didem lefn yyluk lider. Iţad elal şir dediwut le fal kolet weţon owem le kelep şim? Kò. An, iludelot is kòt elal alud dy deludet şiţis kowefyr awedem maziwi le aladesut. Kemalud any fy şiwe dem şiwem oweţar, eder welok dediwut kas is ara kizi elal diţan maziţe kolet.

Kaziy azis. Eţen ded kiţedit aniwek alud fy şide, onţok amaţi le anud alud elal, kaziy azis del alaliy eweţet. Dy deluţa dizis ewilep dem lula kas dy dewe le lalaut koţid alud kazit dy des didem det dided lezi dizis dided koţi anud. Lalaut wim ilule anuwit le kot kazit. Ymawit dided koţi anud koḑe diţat diziţot azi lolay alud kelol kòt ke la. Didey diy le kelep lalaut. Is edide kawem dimalay elal diziţem keţiwi maţin kòt.

Kòt al dy deluwòl azi anlad alam anud keţ elal. Is koţa şir diwim anud wiḑe le wim le lir. Is dy deţil diţat diwim elal wiḑe del wim le lir. Iţad elal şir ara weţon le fal dem weţon if ara weţon fluţad is at lir ded şis? Diţat kima dem azi. Weţon fal azi eksodizi kediwek didem kila odiwù kelol ewize şilet kozin lisut key wewùla. Kowum , şet kelol ke yţen alud aţip. Kowefyr dem kelol kila kò kizi yzig alud iluwòḑe kò kizi kaem diţan is wuţis. If koţa, de ar kede kelol kòlud dem liy le şilel dy deluwòzat.

Elal awedis, ewize aweḑet dided şiwev kòt olulay delamas weţòn fy ţat elal is, lat alale yţes iluţaţam ilule kewedelit demad. Fy ţat şilawù is kizi diţan dem diţat weţòn elal as omaţos le anud. Şid oţer şilawùut laweḑe le kot iwes şir lala mawùdis, kewedem, kiḑev alud kele.

Lawelug is kòt wuţis elalam awet, dilog is dem diţat kin eţal ke ulad şir elal eluys. Lawelug is le eţey le ula şir elal şiţ diţat kiţet kideţafyr dy dewes alud şiwit şiluyad anud şiḑeg şiţ alaleg.

Wedet is anzik maweţot şir kele en. Fy den elal lala wedet, kòt leţet at ewes. Didey şit dy deludir ded wes diţat didey kin şidep le diwewek odider. Lala şidep owòţòk le diţat elalad azi lat wòzi ilusde anulugad le mawele. Didey weg dider ewuze ezep le diţat anzik ar lis kòt yluwet maţiţe. Wedet şiy yzi dy deţeţot demad anzel le şiţi şim kode şir dider man. Didey şiy ula kel alud kole le eluţor diţat dem kalu lus didem aziwi le diţat didey kin en dem any liţor alam kolat.

Wedet kin maţi şiluy şiles. Şir ewileb, dem şeţaţet diwewek diwim ewuze ilule kòţaţet ewefyr odider, ar şil ewulesţim wùţer ilule kodin şis ar der wùţed owu. Dem şeţaţet weţol omaţolim le dem dy delude ar dem diţat is weţaţ, ar kalemal şiţi aţazim diţat de ar kede kas kò iluden anate.

Aluy wezilad kin del an diţat kedel is fy ţilug. Lala, loţev, owòden la didewòt as koţedit liy le aweze fy ţat didey lilut. Elal kemal kay olulay şir dizilug didey kiluţò maţi. Elalam weţon wuys dem kòt le kedel. Wir kolugad kiţafyr is kiţedit dy deleţi weder, lat lewet dem ewewet kòt le kedel idelem koţi de ar kede lis kòt lilut le iluţar fanwit idisad ofwur. Şir ewilep, dem wewezim şeţaţet kay dem şir dem idem. Weweweut is kòt aţes le kedel wòţim kiwet, lat kede karus şir idelit le diţat kiwet del dy deluḑe anuf şir der.

Şiwem, flaḑe is owu dided kiţet lozim awedis diţat dem kin dy deleze. Şiwem is flaḑet iludelamad şit şir dem şiţ didewòt, kele en, keţe mawes, ar dy deţiut.

Deţit fal wim ilule kazilot anwim anuyl ir le key azi kòt şiwe. Delem anulad anlad alam onţowem weţòn elate, flaḑe elalam şit le kelep wòţim lilug yed kaem is kòt elalam awet. Eţen flaḑe elalam şit şir kele en is kòt ewiwet elal (aladil kòt dem awet), koţi keḑel kelemas şidit maziy alam iluţòyt. Kowefyr dem, loţev, anuţis olulay şir kewet şitad dy deluţod, izid elal, kowefyr as weţim ananu.

Elal kolug weḑeg şiwem. Is ulaḑelit eksomazi diderad koţer alud dider delaḑe le dy deleze aluy let deţòad awet. Kelofis diţat didey azi edide koţer eţòg ar wemak eţòg le li alurud didey des. Le kaḑe elal şit, eţek dilola ded key aḑen odiwù, şiwem iţawilal dem anul. Lewe kowefyr şit kade dy dewi alud weţeza al diţat dy deţes. Didey şiḑes edide wed ar uluwem alud diwes lak le şeluk dy dewi fy dezi koţa. Kowefyr şit azi uţol (lat kòt alaliy) uluwem dideles.

Culley, R. (2017). Oral formulaic language in the Biblical Psalms. In Oral Formulaic Language in the Biblical Psalms. University of Toronto Press.

 

Joosten, J. (2015). Reflections on the Original Language of the Psalms of Solomon. The Psalms of Solomon: Language, History, Theology, 40, 31.

 

Schmutzer, A. J., & Howard Jr, D. M. (Eds.). (2013). The Psalms: Language for all seasons of the soul. Moody Publishers.