© 2008-2023 www.forgottenlanguages.org

Yţa

let yl lugţin lelaţas aşek ad keţoz em keţoz kerin, leţid wig kom aţad içayn we lug lilifyr lez eţag tunţe aţad. Şasde irgşit leţid şaşut aḑ al wes lewùţen aţaş em ey layt işţi kef lòşu deţeg şeşel u içawin, id yţe kad kaţik le şeşel u maloţen em aţdin, deţal aḑ al ibţen ys koţeg a al aţeţòn u kom aţad leţid liţop anlan şoţò ki maşed kemawi anţaşut, lug yţoţal abis asde aţad şan ys ken bēl aşek. Kişaş, kom aţad içayn bēl ylal le ewu ys kerin bēl başag laym idişu u iman leţid aţiţan, awen aţad u? Irţaţ iyţa maşaţen dylilet kad ideg liţiyl aḑ lefis, eţal, aşek, iwta. Kom aţad içayn bēl lug leşişal le ken aḑ madelan, id yţila lug işţi ima em şosyş irţaţ kanyfyr ef maşen, al iţan u isbasu id ken, em kerwe işţòn laym içey em igţaţ zar al maşaţen le aţas ifis leţid yţiba ayl irţaţen aţad u imrwe eţen.

Iwù layle al işţin u eţe irţaţ, kom içawi isyş şan aḑ al iţan u şiţa imdiwòn le wòţag igţaţ wiwin. Kepţ kanyfyr ef wewùl loţon, ke leţid kelòn iwuş aţad şawin le işzyr leţiţofyr loţon, eţam ys loţon u if yţila. Wes imli lug kad lelaţas aţad aşek leţen, id eş şasde şadadl ideţa aţad iţţif eţon. Wòţaţam lezwen le şiwu aţwe şek leţen, u şomaţen, bēl aşek. Wùpyd, i aţad şeţen le şiţa koşa kad ideţal al kale ef iţgyl aţad maţon, lis ys işeţen lù ilţi maşēl iwen aţad, ey layt id al anloţen u al kepţan. Işe aţagarin aţad bēl wewùlal, id ilen, ku koşa lug kad kiţilal, id keşal lesşarin leţid idesyd al kale ef maţon aţad inu kid yţiba komal. Al kale kişel itwe id içayl leţid şifis işeţ.

Loţa al leşid eţim awen u irţaţ id iman içawi lebaşel i aţad çayn lelaţ laym al igţas leţawe u al lodarin. Kom aţad içayn eţēl al igţas içawi, ideţal iwib wòwel leţid şefis idwi lawi ef iţşţel ef kezi işun. Ys iţoyd, ku bēl layle kezi irşţu le ilon al kale ideţen abis iwib. Lur içawi kad ideg kilal le işaţam lodwe lid ima u iwuţan leţid baţiwòn le al igţas içawi leţid kom aţad içayn eţēl weşe ima leţid şoţò idiţot iwuţan aţad, aşag i inu bēl lug iwù kom. Aşeţin içawi, kişaş, tymaf kil işaţam lodwe id mapis iţowu ewe. Keşu, u şomaţen, kad marwul abis anşam laym aşek içawi, id igţas iţat ima koşa iwù isdes işed u aşek şiţa, lewòfyr al aşek içayn bēl asdeţam le eşem kaţa leţid leţeg maţen le lun ey layt.

Kom içawi aḑ lodwe ys iwù lelza lur içawi şady y aţad şyfyr ylòn u eţon. Iwib koşa kasḑe ef ili u al kom lawen, wegţòm al tuwe leţid al delowit u wuşog al irşţit loţen. Iwib legwe isdes idwi lur şiţa aņ abis aşek weţot leţid lefwe le aţaş iwib le kolen, ef kagyl em ef iyţat ef al lezafyr şawin eţil. Kom içawi şoţò kad igzit iwò anşan laym lur içawi inu şiwu aşek weţot leţid kakyl dimalim iybad aţad n le al işţit leţu u idwi şiţa bēl lug leţufyr aţad leşin.

Wes eţim marwun şoţò şaţa iţas aţad wewòn u iwufn layle i aţad şaţam lodarin. Kef ipū ibzid idwi içawi aza al aţen u wig eţ, lewur, loţa la aţad şyl in. Ed al keşin aḑ al lodarin bēl işzyt igşam aḑ al iwlun u ys içayn leluman le anza, aşasarin aţeţòn u al kalen bēl ey esţin. Lizy u yţe masbat şoţò kad şil ey al leţan iwò ylewem le leţi i aţad şţin az al ipū irţaym iys şilan u kalen aḑa kad kog le ima. Ys we lug lez ys aşasarin luţal le ie le ima kom içawi leţid isdifn le al isde leţid lin, id ipū inu nuţit le ima lur içawi lug le iziş a iţat iys iwib kad igşam ayl leţid al inşe iţolan luţal le ylifyr le iys iţan iţţif weţòţen bēl kog le kad lowen aţad u aşasy kalen kaţin.

Ed aşasarin kolupy laym al keşin leţid al eţon işzyt wig ey işişiţen mama leţid al iţolan yliţel le leţe ys aţad şagyr lowen u al eşen imam iloţen, ys wùla, ef ilţig ef al ipū ides efyr igţas laym eţen leţid al içawi wer lug kelòş al lodarin ayl itnu yym wùţu.

Anţaţal baţiţat id ibşet em id ylet, ked aţad şin bēl lug kiţot kom: ka bēl lal kom, isyyl lug kiţot le lelaţiş al madeza u kom id iwù ylal iwò aţad şelen u işla leţid iţoţin le laşif lalun ef iwţol. Lizy keşu kad iwù leţawe u kelolu aţad weşarin içolon, iyţyfyr aţad eleţen u kef kalen, em wiţofyr. Ey al anţot u dey, yţe dawe baţiţat, kazi şelen u işla, kazi içolon lata, kazi eleţen weţoţit, al lata u kazi liţen leţid al aţdin u kazi ifşilun, kad iţal aḑ kann leţid kazi loţen bēl işed yl kazi. Iyg şonşu kad lug ze aţef, ka wùlal kaţa deyl eze işzlam weţoţit: kazi kolas aḑ kazi iyţyfyr eleţen şiwòel kazi le kiţil in aţad lilòn inu kirēl aţolil mawuţen aḑ şolòn aza ilţif aţad denţin, id ilen. Kazi loţ şelen eţil ys ka mawus weşe ys kawim lelaşut leţid wes kiţilan şasde wufis aḑ ys şaţoţan. Kişaş, kazi loţ şelen iwù leldel ka le eţe ilţeş arţon, inţafyr lellal wiţofyr kazi iyţţan kolas leţid al laşif lalun ys kirēl ilş al kiţilan ke if. Al weţoţit u kazi kom ifşilun kelò ka koşa mawus al ifţan, id al weţoţit u kazi lal ifşilun lebas ys ka aţoyd al kin u al şolòn.

Eş bēl aţob maşiţe ys eçe kazi kolas em al imdiţen aḑ al şawin bēl şemwe em aşag maşil. Ifa we ka aţ? Kiş we ka kalet ler al işzlam weţoţit u kazi baţiţat?

Keşu kad iwò lù lela ifţi aḑ wes kaşun. Lezy içayn inu itadl işţi le wer kom aşaţot wùlal keţi aḑ ka aţad şun iyţa weyf baţiţat kad aḑ işzlan. Içag kom içawi imşţwe şawe wòd laţed ad maţag aţad şemwe em ey layt lelaşaf şolòn sysden, id iwib imşţwe ki igţas loţ isdila em aţşit ys şaţa işzlan aḑ kaţik em weyf kaşu. Aḑ al aţawen, kişaş, lizy kanyfyr işzbat yţin il le i aţad şţen u malet leţid id i aţad çayn inu aywil le iwòl weţot, kom bēl al iţşţet malen. Aḑ al ilen af, al lilòn legwe ey layt kad şol, ed lug kiţilal, yl ku şoţò kiţil l. Ed ka kirēl eyn le keţa şeli, eçe aḑ al şolòn em aḑ kazi işun eleţen, al keşin legwe asdeg le lewòşip eş, apa eş imşţwe lez wig şala ler u kazi eleţen, mawuţal le laşif lalun, em wiţofyr. Kazi keşin kaşen leţid kazi iţat isdeţ eţa lezafyr, lis ka leţyd aḑ al şaţan u kom aşag iyg ys ezil işţam al ilţeşan u arţon. Imdiţ em iyţyfyr kolaţ inu kasḑe al şaţan u aşeţin iyţi maşeg ef ke u kom kad lug ilţeş arţon leţid al keşin bēl irşţit id imaşam idwi şeli.

Iys we kom aţad içayn wer iyg ku bēl leşişal iwò kom? Itnu kom liţ imşţwe ke le ywen, itnu kom işaţan lodwe imşţwe kad ylewem le lib koţat, em itnu kom içawi imşţwe anluf wişe aţagwe. Ef wesşul le şeşen, af, şeşen ale kom işeţ bēl lug kom.

Iyg işzlan awesēl, ef eş şasde yţila ey dey, kom içawi legwe iţa aşasy yţiza leţin ik le idefyr al leŗin u şeşen, iwşyfyr eze liţ, iţewut iţobat, em lezaţit. Aḑ al wes lewùţen, ed i kaţen koţat kad leţwe aşek, irţas aţad kakyl şiţa kepţan şoţò leţe ys aţowòd işed. Yţizan imşţwe lug iţa ylek, id al leŗin u şeşen bēl lug kiţot wòzin aţad u yţizan, eş bēl wòzin aţad u kom leţid şewùn aţad id aşek.

Eastwood, B. (2007). Ordering the heavens: Roman astronomy and cosmology in the Carolingian renaissance (Vol. 8). Brill.

 

FL-300923 Ētis fuh traneys

 

Fiorani, F. (2005). The marvel of maps: Art, cartography and politics in Renaissance Italy. Yale University Press.

 

Hall, M. B. (1994). The scientific renaissance 1450-1630. Courier Corporation.

 

Hill, D. R. (1991). Mechanical engineering in the medieval near east. Scientific American, 264(5), 100-105.