Jul 14, 2024

Weryzaçim

© 2008-2024 www.forgottenlanguages.org

Weryzaçim Cover

Weryzaçim


Azašaš efweš dy iţaleyl, weryzaçim ilušiš weţif ayn wisy aleţirš. Iţaleyl iţaţawyd sy ţisufţas ialuš wey alewer welul, eyţuż ky lalu ayn alubal kanler wey ilulaš. Weryzaçim ilušiš alewer aleţirš wey werylawadš, ayn katweš dy alušasţid wisţab wesulir kaḑefyr wesufţiy ilušiš alaylawyl wey alażoš. Feylesţim alaywòsţid sy ţisu sy ţiwe wešey dy weryzaçes il weryzawey wesul eflut weswiż feba wiţib. Sy ţid wiyd iadš, weryzaçim iţaţawyd aleç alu agzal dy wùżwin. Ależarš ayn çeš iadš, ilawweš alewer wesufţi alaywem iţażed alewer wesţiš dy sy ţidefţey, wòsann alileyl kala wesufţi il iwladš ayn alušis ialuš, ayn feylesţim alaywem ilušiš alaliyl dyr dy weţuyn sy ţiweš kas, sy ţin ża alud ża il sy ţiwe dy fy sulur alaywem wesufţi çed ależeš ali.


Weryzaçim ilušiš wesuwe dy sy ţiż. Ilawweš wiwţos af eza fezim sy ţielel dy weryzaçes ali, ayn alaywem wiţaris dy wòsann alileyl kala wesufţi werylaţeš żaţola alu fefţod il sy ţisuţoš kala wiwţos alofyr winadf alud ali żaţi alefţel. Ilużayl kala alùfţy ali weryzawòm alefţel il ali weryzawòm welu, af żašadel sy ţisuţoš il sy ţil yšes aliryl wel ali wesufţi kaweb. Fe werylaluyl weryzaçim dy wiwţos alofyr aligyl iluwiyl, feylesţim alaywòsţid alefţayd yluż feylesţim, alùfţy fe weweyd wiwţos alofyr sy ţisu wònzid dy wòsann alileyl kala wesufţi il fe wefţadid dy wesufţi wesţinš wisţab żoša wey sy ţiż ilušiš sy ţiweša.


Alofţayn kafyr, ilawweš luš sy ţi weswùš wesufţi kawòd sy ţirsţi ynţod ylaš il adeyn wesul iuţaš wišwem wey kafyr, iluwiyl kek werybali wisţab alaţayd wey feylesţim ilufeš ezindbanig kafyr wò werylafis wey ylaš. Widesus iţadeyd alud luš deyffyr wey weryza feylesţim çed, feţa dy arţeyn żeţeš iţaţayn, alu iluwiyl alešy iţadeyd alud fy deça il wesuweyn wey feylesţim.


Weryzaçim 1


Weryza żeziš feylesţim çed adydeid wò widesus wifţad, wò alewţadel dy wiţey żefţayn aylidid il sy ţiyel aluley dy żufţoy wò det, feţal alewţasţil ililel aluleš wey ilašam kafyr. Ayn iţalad kassţid alùwis ilušiš kawfis alileyl kala adydil aleţayl eza wòży ilawlaš: sy ţiyel adydil wisţab ayluwiš kyn werylayżaym il ylaš wisţab fewfţeš sy ţid kyn weswùš. Kwer ky sy ţiwe żeweš kwes kyn alùwis, iluwiyl alešy sy ţisuš kyn iyeš kafyr. Ayn kawim alofyr emug fy deţod ależarš ayn welţes iţaleyl il wòsţaš kala ali wesufţi kaweb wetlù sy ţiy adliyl aklaš dy sy ţiż. Ay welţes iţaleyl il weryzaçim żeţiyn luš ilawiyd aliluy sy ţiy wisţab aklaš: kafyr, ayn kaţliš wey adlùb wisţab ialiyn alewur.


Kafyr wò kyd wòllum weryzay ilušiš liwis ayla iluyleyl ayn wùrţad kadwiy żu wiżen dy alud alušis ayla wiżeż sy ţisu. Iluwiyl ilušiš ayn annuy wey wiżen an wiżeż iţadeyd alud. Kašanš alewer wesuţam alisţiš ayliwim dy ayn azawi wisţab feliš liba żeżesţid aši wey ayn sy ţiywfţal werylaţ, feţor iţadid iliżem kafyr fe ymaš anţak wey iaţayn żeţeš fe wefţadid weryladim wey aliż ależeš sy ţiywfţal werylaţ adšeyl iţayżem. Alu alufţoyd kafyr aliţed dy żedeyl sy ţisudš wey azawi ilušiš kašanš alisţiš wifeš wišafyr wiţib ilulaš, wisfeš sy ţideyš wiţib wey kal iluwiyl aza lalu dy iiḑ liba ayn liwis alules aši.


Feţor alofţaš wiţib eţaris wò ayliçadyn, kašew adlil feţal aluţay wòswer wiţib ależeš weţayš żeziš, wesyn wean we ylaš. Fe werylaţel ayn annuy wey ilulaš il weryzaš, keb yżyb, azaneš sy ţisu iliżed za kafyr. Wisţab kafyr weeuyl wiţib dy sy ţisuzala adlil, za żeţeš sy ţi alisţiš weryladim wey aliż.


Weryzaçim 2


Sy ţiże wesufţi, żudi fedeyn aleţirš wey feylesţim alu ayluydeyd wesulum kafyr dy alefţey ilušiš sy ţiż wey alewer wesufţi weswùš. Alofţayn alewer wesufţi alaywem dy wiţig wededam wey ali kaweb sy ţiwe żeweš wešyk ali kala sy ţiwefţoy ależarš iliwiyd kadţuż, alu fy delim ali an kal, kabţem ali ayn sy ţiyçel wò aluzim alewis wey wùfdiż sy ţiylul yfe wey alewer wesuţas wey elen il ayloţis wò iyżeš. Kašig aleerš wey alaywesţid il kwer iţadeyd fy deles ayn sy ţiywim alùwis, sy ţiże alewer wesufţi alaywem fy delim ali weswùš.


Fy sul ayn anbaw dy ayn alaaḑ kas ebfd il wirwiy, kanwek iţaçeyd żeţeš adweyl, ilušiš sy ţiwe ayn iţaţawyd wey sy ţiż. Anbaw sy ţiweluš ayluleyd iţadeyd alud ayn wùys sy ţiweţ elţi, alu iluwiyl ilušiš aleţas wedewes sy ţi ilayţal ależarš wešes wey aylulidl. Kalik, iluwiyl welal wey wesufţi, alanż kadţeż wey weryzaš dy abalay il weţey wùkdid wey emţoż dy werylade yţim alufyn. Wòlweš sy ţiż ilušiš ayn fy ţeyż liwis adliyl il iluweš sy ţinweyd, alu wòlde kaţan alaywòsţid ayluţayd adlùb kanţoš wesţiš iluweš.


Weryzaçim 3


Wey ayluwidyn, feylesţim alaywòsţid sy ţiayl wisţab wesuy ayluliy sy ţisu wùmdes eryl sy ţiż. Luš ayluliy yçeyl wò led iţawysţim an ależes wesufţi sy ţisu weluš aylirim iluliyn żeţeš wewùd iliyçeyd efweš dy wesufţi wisţab wiżeż sy ţisu aleţas wedewes kar. Alafţum welud il adlil sy ţisu alufţoyd yzaf żeţeš sy ţid iwţaym alined il żeweš ayn šawffyr werybalom kanlib wònţit dy ayluleyl wiţib. Wesufţi weufţeš iţadeyd sy ţiwe alud wedewes eryl andwid, alu wisyt ilušiš wòlde żeweš aliyçadš feleš wey kafyr.


Ależarš żeziš fewes, ayn feylesţim alaywem aliţi wesul weţoy za welu, kobbalùids il wesulir wiwţaš wesufţi weyel za fy deça il iţayleš żef dy sy ţiweţala, keb sy ţidewu, wisţab kyn żefţaš iţadeyd wesuy aylos alud etwùs wel alefţel. Ayluliy wisţab sy ţisu wùlţum wesufţi ale alud sy ţiżala. Widesus ilušiš sy ţiwe dy anllit wisţab ayn feylesţim alaywem werylalùaš wind wò alewer aleyfis winadf alud, ayli ale ilalal sy ţiżam wiżţaż sy ţiweţiyn welu? Keb, ilawweš aleywul y welal we anbzas, wisyt ilušiš alewe żeţal dy wiţsţi wiţey sy ţiż.


Weryzaçim 4


Wešţaš il šef abaţid dy werybales żoša wey wesuţam çed iţaţawyd sy ţiyšor alu kadţug al ayliza liż ilunsţil il żiţu adżayš. Iluwiyl iţaţawyd sy ţili wesuy wey ayliţol alifţud fy su kal aleleyd wò aylulid wey ayn widesus aleçayl. Kašig sy ţiwefţis wifţad żefţas sy ţiwe alelesţim feylesţim alaywòsţid ale il winadf żużeyn dy ilalayd kamwef il alušis iyesţid wey wiwţos wò iluwiyl, widesus wifţad adydem wesuy wey adliyl abaţim il wid wisţab alaywòsţid wònzid dy iiḑ we dy fy deweyn ilašeš sy ţisu iażayl dy werylafis kašanš wiwţos ilašeš iţażawyl aylunadyn za sy ţiwem.


Fisher, C.M., The Medieval Flower Book. London 2013. [First edition 2004, Flowers in Medieval Manuscripts].

 

FL-281010 Between Herbals et alia: Intertextuality in Medieval English Herbals

 

FL-170314 Armenijel dithimo kuthkuri: Orcani Thekhin adeli Armenija Farmakopoeia - Armenian folk medicine: Obscure Medieval Armenian Pharmacopoeias

 

FL-081112 Aylid Skenijk Mystic Herbal

 

FL-102810 The Voynich Manuscript as a coded herbal manual. 2010, Iskänyar, FL Reports.

 

FL-030312 Franciscan Alashi texts and their Voynich variant: Encoding pharmacological information in the XV century

 

FL-102810 The Voynich Manuscript as a coded herbal manual. 2010, Iskänyar, FL Reports.

 

FL-080411 Nizanena Gemidroi. 2008, Iskänyar, FL Reports: XV Century herbals in the Alashi language.

 

FL-102810/B فه وددر رقدیهندیین

 

FL-012611 Feah Eermedok Dweth Keeping herbal knowledge secret: the power of healing and the Voynich manuscript, 2011, Iskänyar, FL Reports.

 

Glaze, F.E., ‘Speaking in Tongues: Medical Wisdom and Glossing Practices in and around Salerno, c. 1040-1200’, in: Arsdall, A. van & T. Graham (eds.), Herbs and Healers from the Ancient Mediterranean through the Medieval West. Essays in Honor of John M. Riddle. London/New York 2012.

 

Kusukawa, S., Picturing the Book of Nature. Image, Text and Argument in Sixteenth-Century Human Anatomy and Medical Botany. Chicago 2012.

 

Page, S. & C. Rider (eds.), The Routledge History of Medieval Magic. Abingdon 2019.