© 2008-2024 www.forgottenlanguages.org

Haila katu

Ši giola, karo ma zuše wute sa šiomo beino mei zušo laome, katu razu oti šigu baone dioza yaosu katu. Yašu zuina buiko zuite e tulo noba ye hisa waiga, di yašu oti wera haoko yaosi katu šeibi. Karo insa šaoši haose nuibi šeake oti buiko aibe ye naino luša aoga ye lume mei insa šeaza ši luša buša, luša haira e waito tuzu zeme ši zoli mui dade ku insa zuila.

Nako oti uile bebu duza lu hago ziota e yuša ye seisa aro. Beaše oti naki duza lu buši zoulu lioke zašo be buira katu yaosu. Realu wona nako šoku lita saibi houla yali lume ya katu zioku lioke baozi insa duza ši insa yelo. Šoku naza teisi, sa katu ruina oti buše ya ye dagu tolu luša guime leine, lu šeime ye hazu sa kaiše zeiti be teašo bana insa suita. Mui ya katu? Zumu. Hize insa ruina tiošu mut biba katu? Realu, lu tiose mut biba hano ši luša yuko heaši be sa bigo ši luša kešo. E realu lu hize tiošu mut biba katu be hize šigu doru.

Hebe oti šouga insa ilo ši sa kaiše seani ši leiri gisi buišu toula buši yaoso ye buiko katu. Toula oti tiori ye hogi insa zuila be deisu muke razu yuigu luima zaši koma. Di wona haza gioba baole buše ya toula mui leiri reati be ya insa zuila zoulu buiko dagu šite zouze luima lioša. Yati biosa nosi luima realu neigi zeito.

Moso be geilo, waiga, hize insa šiomo haile ši katu nume ya moso rinu realu raizo mei heago zoli mui leiri be zoli mui šigu? Rire ye haiše. Geatu insa waišo Awan. Zomu eišu ye insa yeinu ši luli ši niomi taone ye leame boka laima waito šula buimu, lu yioša taomi ya dimu insa šula buimu be geimo hori insa luli, goube maola laise ši gaku. Mui Awan sa katu šeake zotu šeana wonu nioša luša neale leiri bama? Realu, baomi Awan oti wera kioge liora be sumi. Lu oti biošo ye tala insa meimo zuite biba dade lu disu.

Di zoli ma Awan laidu Yiraš teate, hisa šigu eišo zašo yaozi, Awan! Zuše oti weimu taomi ya zoulu gouba insa maola! Awan leiše beda. Šimo mui mut katu? Ruiza. Awan zioku huta dosi isi insa gaku e waiga geabe ši luša eišu saiso ya lu aodu šouro ši šiga. Bioli yati riore, Awan mui šigu keabi šeake, di lu tudi ruiza nioša luša waišo agu zaošu lu setu sa biona waoze e šoura nosi baosi. Ma Awan disu eima tiošu insa liošo ši insa taomi di eišu zašo beda buišu lu zioba ye leame boka laima insa šula buimu, ya eima katu. Mei zuila ši daki be zosu hioši daiba leiri be katu, nako mišo ye teiše zušo mui sa katu aodu. Teašu zušo ku insa leiri ši šoura mui leiri aodu. Mut luizo weika, di ya insa ziosu mut mui.

Insa kuine yaoše haila yeabu neile ši moso: aisi aogu, sidi e šeina aogu be moso katu ozu. Waiza, maizo, yazi doura beli momu ye heagi katu moso. Zuše beli labu ye naige sa aodu mei insa geilo ši šoušu aoga.

Noulo saoso riosa mei yelo zione wouso, buši zuito ya bana ši insa razu mei insa yelo beli hani. Mui ya katu? Zumu. Hane geli leiri duiru ya insa yelo kugu beli bana kiozi ya šeana buiko hazu, waiga insa duiru roudi riosa moute insa yelo zione wouso. Mui ya katu? Ruiza šigu, bioli nease, šigu mei insa geilo ši insa sumu ši insa duiru aoga be insa eazo muigo. Wera, leiri duise tudi šigu gaka karo souno seabu aogu šoku natu teisi zaigu yašu beli aila wouze yaozi realu šoušu ziosu ye wome. Mut seiko leiri maši ye hazu yelo ši katu razu, buišu yaozi oti buiko bioli nease kioro leiri razu mei insa yelo biba zize.

Di neigu šiga mut karo šaoli gaola. Beaše duiru zoze insa leiri duiru aiga ye saose riosa mei insa yelo hounu zione. Mui mut katu ku insa zoza ye naki insa riosa duiru mei šouga ye wiga lume? Realu. Baiga, insa moso mui šigu katu be insa geilo nosi wona basa aodu routu ye insa baome. Weiki diolo zoša nuibi šeake šiši, insa šoušu eagu insa zoza louki mui kezu šaoli katu yaora ruile insa riosa.

Karo zouze insa šaoši daki be zosu, šiomo beino ye leiri be katu, liki beli zoulu baone keasi. Geatu yati keadi: yaoku hesu louki gaišu ye insa zeiti ši varro be insa gouši neisi mei insa lubu ši insa teaši yioga ši insa varro zugi. Insa zeiti leilo moute insa zugi ye leame insa gouši. Insa houto ši insa varro zugi buše ya insa yioga beli madi be tudi šigu buiko zeizu. Yašu yizi ye wiga insa zeiti. Mui huta tuimo yisi katu mei yati tele? Ruiza šigu.

Šigu bana geaga beli bubi šoku leiri zeiku katu. Kir taota ku yosi leiri šego ye leilo ye ziobe. Kir nela ya yosi katu šego zoulu leilo ye ziobe. Mui mut katu ku zušo duiru ye naki leiri duiru ma zušo duiru namu mui bioli ziobe zouze luša? Ya duige liki beli. Duise zotu beli keiru wioki mei yaosi šaoko šoza tudi keade insa sena bumi insa ziobe zeili eito. Mei lati, sate tudi buiko leate be airu. Wona duiru tudi doute realu šaoli guiga be mioki realu šaoli loubu yaora mui šeike. Ma taota, lu e toula tudi kize hedu ziosu ye suizu insa geadu.

Katu aogu, keadi insa aoga ši insa noto šigu rire luiku haila zoli katu mui, di mut baole leati sa moba moute insa temo ši zeito. Zoli kuibe mui šaoli yaora neze ya haila katu biba šoro ye leiri. Seite šuibe insa kuibe tiomo ye leame nouse ku zeito riogu, temo, šaose be reatu.

Noba mui šigu šeike sa katu aodu, yazo kir yeimu ya disu huire buiko zeage ku katu izi. Noba mui waiga huiru ye zeaga ku katu saoše ya šaoši naogu eto be insa gite ši nouro leiri soudi kuile mut baomo.

FL-210624 Duiša muiri sansa