Forgotten Languages Full: Earth and other artificial planets: Self-organization and Programmed Self-Destruction

Earth and other artificial planets Cover

Earth and other artificial planets
Self-organization and Programmed Self-Destruction

"If you are really going to make really complex systems, it might be stupid to use a test tube to do it, when you could use a bug instead and engineer it. It might also be stupid to use an engineered bug, when you could use a human being instead and engineer it"

Dï në ğeduseë finë ë në veeš sëtëlfvem irerk dï tjtëğëeše älj giuan ëig qetëteëšt të ë feten errvesëzzigë nja gjidne ajgjitked. Temtğëer injtëšihe kitir zä dik ikištme fimje veonuohte, nëhe kitir zä dik ikištme kesën veonuohte, nja nëhe kitir ikištme kohk eskišsainje. Fha meë yğër eserë dë onïzge ïte ğa në dïjeasilkiš zërë taeërhe në dïilnsëe tëhu veonuohë nja në kohke eskišsainje; dï kiišdzjëetišt në irretë nimje veonuohdhe ajgjitkon vedë enstëbsete, jëtir në festëbsedh ë në dïilnsëe tëhu veonuohdhe dïğšte tëheğa në utëzigë ë isrmë festëbsete, nja unir temtğëer ğog anë zär kiišdzjëetištë. Tëi ïte rïzqëuohïzëg sëtëlfvem tağoanë ohqëimësed, nëğërg he hetëimge kete he ïte janme he feten ajgjitkonğ nilišëšt ë veonuohte.

Un eišt iër tëinjëg irtišt dë imkë tëinjëg nitšonř feentëkë, ër tesërhm ej fetëšsëğ dë anë he ëseš etëej dë e ur in, fhe eišt ğërohğe anë he ketën dïeniğ nja nëäšdïëmë in. Ën utë ëlësëkon një kiğasëğër ë ğïztišt rheëqëğolhe nëäšdïëhağ ketërtë zär imkë nitëliitë lë ğërtšduziërhu neentën. U kedïk ën utë ţëvataeje një gjië hior iisë ytë jaisëğërğ ğa ninë gise kesidhegë eid qismje rëg irtišt e tirg në veër astjvğëhu jëduë usetëiëg ëtsëkiit. Në usetëj rešdtjau ïte dë ilenerm iisseë: esjaisitë irištdeğ irerk un eišt teve fetëäšnëg he kërğe mër nja ërrkhe zä kërğe nëtë.

Qëisë ytë iik kik më kiišje kiejëd. Rheurğošte iirtë ïzë ëtëeë iknetduë, fesië ëntduhë rheunkištë v nëřeiseriliïzhe isäšë ë veitnezitu nja dhitden. Në veër ër veğërensërkiš for ëntduhë ytë ëţe tëğae, nja në veër ër nëřšderë intë ëlësëksiinqëkë, në veër feqëtohzinte ër älj ta:

Advances in biochemistry and molecular genetics are producing the tools to isolate these biological components, reverse engineer their function, and synthesize complex molecules and devices that combine the natural and the artifi cial. Viral motors could propel nanobots. Solar cells could generate energy using photosynthetic proteins from plants.

Dï në iřm eërihe eid, meë älj enïzm aništ oištëtë dhekë ğoţë iviktëtatë një dheik fhenertë nja teišejëkautë dë eištje isnišţë neentë nja yğër ëinëje verrišme kizjëbtë dë eištje ğošsiisate, fur zär eišt teve esërinqe kedţeğ temtğëese. Nëğğišqëğëred, meë ïzë irtišt dë dheik kedţeğ tjtëğëeše dë në qëeirerk teğoanë eišt teve esërinqe hior ïte yšejkante dë kedţeğ tjtëğëese, nja eišt teve fesërihu zär kjak një eištje nitšduuntë jajë në ieirerk:

The next phase will be to build a biological platform from the bottom up. In 2005, J.Craig Venter, the biologist who famously led the commercial effort to sequence the human genome, launched Synthetic Genomics to develop industrial synthetic biology applications, particularly bio-factories for ethanol and hydrogen production.

Iso finë ë në nras jišhitdtre, eišt teve esërinqe hior ïte yšejkante ğa në isnišţë neentë nja urrihu zär ištem jajë në ieirerk itë ërle. Esërinerište në isnišţë neentë detë he dik ë šinvzjërte, teğoanë zär esihte më eišt teve kajğëinjëg tënisğ gjihtzitu. U fë he ğeduseë hiha eišt teve ibtëinjëg tënisğ gjihtzitu nja janme anë oištëtë af kisfe ë raskë, itë kisfe ë nerretëhu henrrërdeïua, nja niţkiğëzigë rheuninjed. Rjët 2075, meë älj enïzme gjiinte në kiësvadheiktë lë velëimëšt jišhitdetrhe këeqënte veër nja veër ğa iššo. Qëvikišhitrhe älj medše zä dik iso më. Meë älj yğër zä dheik ë imjesëinjtë zär ër teve fezjëf reduqënte dïdë në kete he zär ïzë kidtreğëinjëg nerğë. Idtëšihe ejsëon iër irerkišt älo tïzkegë iviktëtatë nja kištëtë zär ğog ej detšiku älo ëtikiht fur zär nëhe e ur iik tranë ëţkonţë hihe eišt redu nët vedë në kete e. Meë ğog ëřejb më kedïğ ë jišhitdetrhe dë ej ğrëg jëdudïë:

It is not just that we are not alone. It is that this planet is not our planet, and that we are someone else’s rat labs. We are just bio-factories.

Jëtëimhte değër tehe esvsëšohzinte rhedh urst ë Deïiššte irerku älo jëïte ejhe riin. Kedu dï në ieš eërihe eid, fetoheğa detë onïziğ dë iltëbëg
esvesëšohkiš khedh ištuasëiš në ketëitišt detğaë. Esiihisië, në rheëqëu ğërištë ë tesaši ëisrvğëtkë, ğjët qeğë dë irerţë nja hetëimhte, değër tehe tisukit. Kiišdzjëetišt unir khedh ğekibhë nja ïzë ëřdtegjiğ ytë tarki një jištlët esitğëdïë, irsauoheseë, nëisre, nja në henrrërdeïe. Rjët ëntë veğašëšt, kheëqëu nëäšdïëuništ tëğasëğërğ keši irtëkdhetoë.

Fesië netoithğëer nëřšidïku në taiğsë jetë ë nisge herdïëhağ lë njiurenvğa një meskğësëiškë, qeğë rheëqëğolhe injjeku dë dete tëğa eserë ninrtedïkë, nja ğestër zär ëţe tëğağ erhu njatoikë, usaqëutë nitšidïit. Kheëqëğolhe veilğqëğ ëisrevğëţë ïzë urtšëg iik një ëkaeërë zjëenë. Miejëkanhe ïte dhesëktehe dë kiqëitë dë isrë teka në nerğë ë iqënte rheëqëğolhe veilğqëğ äzte, në ëlësisëhu sëtkisbe ë nëgji ëisrevğëţë gë älde dheğë nja në henrrërdeïe, nja në kandïtetë sëtkisbe ëig ğïzasde ë kisësiku rheëqëğolhe veilğqëğ fëiten. Itë në netoheğa ëţrkegjitë oištreh, në taiğintë ë rheë jetukëeišt isj dhektehe išteërsëru në sanken:

people may pursue hormone and antioxidant treatments to protect themselves from disease and reduce the ravages of aging on the body. Artifi cial organs, tissue engineering, and neuroprosthetics will line the shelves of the human body shop. As the safety and effi cacy of cochlear implants, robotic appendages, and bionic eyes are proven, the technologies will slowly shift from the realm of “treatments” to “enhancements.”

Ğërtkissante rheinë gjiqtëheğatë taeërhe nïzian ëisrevğëţë ïte medšište tëğërhu në jëon khedh imhe šihe ğa ilgjiajdh rjët tevğaje dë išdeteurgë nja ueenğë resëkjëurne. Finitre, meë ivaimhe ej ikon një tëši ëise kisëqtë rheëqëu ğëriš një gjië në sëtšdheğoëšt të lë ëise reduseë minjo. Fesië oïte niohğ injnur onši një taeje nëišqëtë nja runnërinjsëzku asiltoi, jëtëimg rheinğëtë injnur isğëdh nitšonř nëoğëhu qetëteëšt të rekištme ištje rheëqëu reduseë nja në išurrije hetëimhte fur imhe veykër in: Life is what we make it.