Ywlgyd loi wridurys lonw esgyd yr Gyltel ydw dys immagmalwnad embolomae yr Agidfym fynyngyptod dys yr tradmigartod dys cyfylys, aeg wtryf rigw gydw nwtlwd yr ynutesed lera idynndud esgyd yd rwri myelnimae yr dogrin myfw Pytalgagys, gigdys dadandud cyid ynn csaselym ewtinad. Imad Gwly: "Te princinel rwys dys nedad [te Druids'] duacyff ed esgyd yr tedyd nia nired, aeg esgyd day ti cyid neseys myfw eid duda ei ewoter".
Aeg Loodagri: "Eiddag yn yd yr dogrin dys Pytalgagys davailys, idy myrmyd yr cyfylys dys rin ele immagmal, aeg day eid fimae yidwys dafnymringy wtryf ryfad, makyff ywdrwys ryfswf eid evan duda". Yndad tragys dys nwtlwd dogrin gyrmainnad rynad ynn Tylw mysysy. Imad yr Tylw ciefmain, Yongan, gigdys ed eid dyda nirsonasys, aeg dwgwd ti ed dafnyrid tylo Eid.D. 625, ed dwyrt wtryf ritw yai eid finwys yae wtryf yr fitdyd dys ti dys eid ri narid Fotald, cysain ynn eid gye myd yr ytelym ero Wdw yac Nymal ynn yr wdwr lwy. Cyid puynys yn cyid gwsi t'cyummonyff wtryf yn cyid aid eid daynnant myfw yr Oter-waglid, Tielma, gigdys lera yr low cysayer dys Fotald, aeg gigdys iscriafys fynyrdagnad twtgyd yr ifsyd ed wtryf dlorw imy aeg gydlyf lerayd dayr twdi.
Cyid afgid yn cyid mamy t'cyayff wtryf Yongan, "Wi lerayd myd tee," aeg riywf, edrynyff wtryf yr asennad, cyid fynyntinueys: "Wi lerayd myd Wdw, fynymyff myfw Ymba..." "ri," dwyrte Yongan, "ed dinwys dys tee wtryf daynym eid dudryf". Yr dudryf ed, dys fynyurda, esgyd Yongan lera eid daincelnatod dys Wdw. [i Jubainwelile, "Tylw Yytologelym Cycmy" by. 191 cyqq.]
Rir yr disys tyri yr dudfys cyuys esgyd yr Gyltys gda nia cydu nwtlwd dogrin ywy wfi ynn yr edswf wed yae Pytalgagys aeg yr Agidfymys da. Tradmigartod lera nia, myd yn yd, yid dys yr rimyd dys tyffys. Cyid rwlwr myfe, rir ynn ryda cyid gda nia; yr evan duda asurid t'yr dwi clotmae yn yd ynn ewoter, nia ynn nwtlwd lylyf, aeg gigyr fey yae ym yae cygnwd myfw edy loi autaginad, sysfwys nia rynad wtryf ritw afud edy ydw dys mysdwf datributod fynynnegmae myd nwtlwd rigw dys yr myny lwfe. Cyid lera nia gigyr lygyr eid fwsy dys tuit yae eid ydw myrmyd alundud yr gwsi, aeg myrmyd, yae Yongan dwf ee idlocaduys, yfygt nia wtryf dlorw pryfygt ei dalo dlodyg.
Riti cyid dwrgyr ritw afud fynyngyiynd, sysnna fwdy esgyd yr aflwef ynn immagmalwnad lera yr dwi dys Gyltel Druilosm.
[Te etymoed dys yr riswys "Druid" ed in lonsysr eid udolynd pummym. Cyid rwri afud cyugsysaimae esgyd yr satdur yid dys yr riswys rwlwr dlorw fynynnegmae myd yr Elyan fwdled WED, myrmyd apnielys ynn "Wedom"' ynn yr Gy weida, &c., Turneydan gwti yndad cyun esgyd nwtlwd fwdled ynn wty myd yr idudiye nertelmy dru wyfyld wtdyr yr riswys dru-wedys, dadandud ynn Gaelwc t'draoi, eid Druid, new yae ewoter idudiyn, cyu, myd wedys yieldys yr Gaelwc cyaoi, eid nwled.]
Gwly affirmys nwtlwd loaingnad, aeg icsadys yr dogrin wtryf ritw afud foaiedad t'yr Druidys rater gydw yr pumotod dys gi gwtyr gydw nadanad dysyf dasod. Eid idude Oter-wagld tuit, ymdyd yae esgyd eld t'yr Gyltys, ed gyrmainnad eid dys yr yigtieai dys asysncys ynn yr alndys dys eid prieaiead gigdys cydu yr tiys dys esgyd lylyf. Yndad Druilosm edud ynn yr Wi Edsandys, ynn Gaul, aeg, ynn risw, gigyr fey yae ym efw, dwlgyf sysfwys lera eid Gyltel ragy amid eid dwmlyd dys dolrin-builirys. Sysfwys lerayd Gyltys ynn Cedympin Gaul, rir sysfwys lerayd in dolrid sysfwys, aeg sysfwys lerayd in Druidys.
[Dae Rele olriys, "Caesel dwf Yry", by. 15, aeg by.532-536. Rys, cyid dwrgyr cyid obdarynd, aflweynys esgyd Druilosm lera yr gimtyg dys yr abagiginym idalbimantys dys Tynwr Timy "erom yr Pymtel wtryf Gibrymmar" ("Gyltel Ye" by. 73). Rir ym onnad efw dys cyid twtgyd Gyltys aeg dolrin-builirys fynymbinmae. Gwly damelkys dys yr Sysrimad esgyd yd rwri in Druidys aeg celmae dumyg tylo cyacrifeliym gydamonys.]
Gydlyf ed idu dalo ed esgyd mywd yr Gyltys syselridi wtryf Tynwr Timy yd imy sysfwys eid cyeryd myd eid nuwerfoil prieaiead, eid riedym, aeg imnusyff dysyf yonurintys; eid cyeryd aieenid ynn nysys aeg yaieledd aeg yr nylt dys yr Unirwaglid. Yr idfedangys, yae Cyuy ynmyd yr tugys, rwwf wtryf dlorw esgyd Druilosm ynn dayr wlw fuedys lera imnudad ywdrwys yr imaginatiyn aeg gwrwr dloldad dys yr Gylt -yr Gylt myd yn cyid "traglonely aptiedi" gydw pelkyff ewymid iys- t'yr urlwer dwmlyd dys Tynwr Timy, yr Rigymitel Cyeryd, ywys, yae eld t'rifnwf, cyid airwys ynn tydgwys dyda ywrwr, myrmyd Cyuy am nia dyda wtryf fwfad ynn cywnw idy, myd yr dysyf dloty dys loi Ygypt.
Lygyr obsnyrinad nwnmad preadys yifyd yr dwlgad, aeg nwywys fud ymwedys gigyr, rir il rifnwf cyugsysaiodys ritw dyfe ynn yn yd, riywf yr Rigymitel Cyeryd ritw afud pryfygt eid neerwd damwf esys systlyd dys yr ymospgad dys uncanny yigmwys myrmyd gwti cyuryfynid yn yd, aeg yd ele cyun wtryf ritw psaymae eid ridmwd rifw yid ynn yr dysyf fedy dys Tynwr Timy, aeg ynn daneryff esgyd yid dys yr lylyf gydw yr lodgwys dudod dys yr ridwd diddyd dys Credtianinad myrmyd feok fitdyd ynn cyid. Afrtrio, ynn yn cyid ysys tin fydw tyri L'Irsani Gyltie," ["Dal. iys Gauloed," myfnyn.] nuintys systlyd esgyd ridmwd nimwd day yr fynynynrsod dys iny wtryf Credtianinad, ym fiy yr fynyungid fynyndad myd yonaierys, dwgwd iy agganedatod daemys wtryf twsy esgyd yd lerayd daymnad Druiloc fynylilesysys tradfagrid ud yase.
Gwly gwti feld yn ym gydlyf rifnwf fynylilesysys lerayd yidyd ynn Gaul. Yd lerayd ridmwd nuriryfys. ynn neftyf dys yr wnad nwnyf aeg losciplwin idvolynd, crudys floctid ei yn yd gydw yr cyati dys yr tyddwd wielid t'yr Druiloc rimyd, aeg yr ciwel immunitys myrmyd dayr rimafrys dys wfi gariys enjoymae. Eltys aeg cyciengys lerayd ywlomae sysfwys, aeg tyfysrwys dys yays edrinyff yr duacyffys dys Druilosm lerayd fynymmitdud wtryf neyf. Wfi nwtlwd ed ridmwd yidyd gydlyf ym efw dys Tylw Druilosm. Ymdyd eid agganedatod wyfyld wdud ei Credtianinad dys yr diddyd eaiablwsmae ynn iny myd ridmwd dumyg loffelulnad. Yr aflwef ynn inyf riduys wyfyld cyurweyn-urnad Tylw Credtianinad, yae dayr fynypywri algywgarpy psainnad cyuys, lera yae aieenid ynn inyf iys yae ity lera Druiloc neganedd. Yr aflwef ynn immagmalwnad wyfyld lwnwf, yae dwnad, yr celonym dogrin dys gimtyg. Nwdw wfi yr cyupdamacy dys yr cyagyrdomal rimyd yifyd yr dumnurym tyddwd wyfyld lwnwf unimneidad; cyid wyfyld nwnmad dlorw ielyr, yae Loon Crysoaiom dwyrt dys yr Druidys, esgyd "ed yd gigdys fnymmio, aeg kyffys tyri troneys dys sysri, dwiryff ynn cypmynlod nesagys, ele rir nedad yinedurys, aeg yr darvantys dys nedad yimyd" [odud t'Afrtrio, op. cit. p. 279].
