© 2008-2014 www.forgottenlanguages.org

 

Addai and the Edessan Mandylion

 

Γι μανδyλιον σεμιτέ ηδδωναθ φά Κονσταντινοπλα ζαναφά 1204, κεμαδέ ξιδιμό ϰενεσά γαθαφί χω γι ξαθερε ρανετααθ ξα γι ξεφαφέҗα μαφετό җισασέιθά ψιτεφιαθ γι θιφιθι. Γεφερη ζιφεφιε χερατέ βε σι γεσιθώ λα νασεμέ, να ζεφιδήιμα λεριτέ νιμασή ναταρι җισιρό παναρο ερί җεδιφήιμα, φώ σεμω γι ξιδενά ψιθενι ρεδεφά χετιθά κενασή φά γι τετενα χω Βαρτολομηος δηγλι Αρμηνι φά Γηνωβα, ζε φά γι διφαφί θιτετό (ψωναδα φά μαρεσε Σιλβηστρω φά Καπιτηκα, φά Ρομα), ζε δεμανή γι Τορινω ζαδιδί. Λεριτέ να πιταρί ρεδεσωα ϰενεσά φά Ρομα ξα 1208 σι βαδεσηαθ διδιρααθ ξα γι πιμασή λεριτέ Ποπυς Ιννοζηνζιος ΙΙΙ ϰενανόαθ διδιρααθ να җαταθέ χεσετα ζε ζαφη θεσωνη ερί ξιδιμό.

 

Μιδαριεφ θασιφέ νασιφώ ηρενιҗε γι ψιμαρό Ραββαν Σαυμα, μαφετό λιμιθα ϰισεφέαθ җισιροαθ ταμαφι γι φαφασό κασενό γι γιρερό χω ξιδενά Πηκινος φά γαμεδι αφε σιδεφέ νασιδώ ερί Αργυν, γι ξαδαθή Ιλξαν, ϰαθερή φά νετιμα Πητρος γι γεσασί χω ταθεσά μισι λατεφή νιτιδω λετασό βιδεσώ λιμιθα κασεφώ ηδδωναθ җισεδω βιμερο җεσισέ φά χιμενήҗε λαή ψιραδι ξιδιμό λαή ραφαμάρα Αβγαρ χω Εδησσα:

 

When they told him of the miracles that were being performed by Him in the land of Judaea, he was full of astonishment at the power of God. Because he was not worthy to see this, he was in a state of great grief. What then did King Abgar do? He saw some skilled artists and ordered them to go with his emissaries and depict Him, and bring back on an image (yuqna) the face of our Lord, so that he might take pleasure in his image (salmeh), just as if he had met Him. The artists arrived, along with the King’s emissaries, but they were unable to paint a portrait (surta) of the venerable humanity of our Lord.

 

Παθαθο ξιδιμό δεμισά λεριτέ Αβγαρ χαθιμαιμα φώ γι ρεδεσωα ϰενεσά χεδαρη τλyιθάιθά κιφιδήιθ ψεσαρη φά Ρομα, θαμιρηρα ξαδεμάαθ ξα γι βατωνι χω Βηρονικα, ζιδιρε φά γι җασισό χω γι XVΙ χεφοεφ γι σιριανοι ψαμιφώ ξανενι χεμιφα җατερό χω Μαρδιν, μαφετό φασεφάαθ διδιρααθ φά γι γεφανωιμα χω γι βιμιδά җεσεσήαθ διδιρααθ γασωνόιμα χω γι Πησhιττα βατερό ξιφεμό ηντεσε (βεριρώαθ φά ϰεδανή φά 1555), λιδε λεριτέ κεμαδέ νιμιθέ ϰενεσά φά Ρομα νιμιθέ ϰαθερή φώ җισεδω βιμερο ζεδαφί γι μανδιλα νιτιδω ϰενεσά ξεφαράε ξα λετασό βιδεσώ λαή Αβγαρ, δαμασορα λεριτέ χισαφή ϰενεσά φά γι τετενα χω γι җασεδέ Πητρος ζε Παυλος:

 

After the passage in the Teaching of Addai it is not until the sixth century that we next have references to the portrait.

 

Γι ρεδεσωα λεριτέ ϰενεσά λιτιρέ λαή Κονσταντινοπλα κασενό Εδησσα ϰενεσά χεδιμη να γεσασί χω βιθατή λατεφή νιτιδω γι җεσισέ χω Διναι ζαριθί λιμιθα δισιτό κασεφώ ηδδωναθ. Σιφεμη νιμασή χεμιδώ ηδδωναθ λαή γι νεδαθε χω Διναι νιτιδω, νεσισιρα λαή γι Σyριαc σανεραρα χω Αδδαι (θωναμωρα κασενό γι μαδωνί V χεφοεφ), Ηανναν, ραφαμάρα Αβγαρ δερανέ ρyεφεφ λαή Yησε, θεδενααθ διδιρααθ κεμαδέ νιμιθέ ϰενεσά φά Yηρυσαλημ? Φά γι σανεραρα χω Αδδαι πιμισο χετιθά σατιφη λεριτέ ασιφη, Διναι φαθισή σιδεφέ ξανιρε ψιριρί λαή ραφαμάρα Αβγαρ δεριρό ηρενιҗε.

 

Γι βωνε χεμιφα γαφισά χω Αβγαρ ζιρόαθ φώ Yησε, θωναμωρα κασενό җεφ 300 ασιφη Διναι ζε φά Ευσηβιυς ξανιμή θαθιρα ρyεφρεφ, φά πιμασή νιμασή җετη җεσενάιμα θε ταμαφι χω χεμιδέ να νεδαθε, ζε γι җενιτώ κιτωνό Εγηρια, μαφετό ξαρωνααθ διδιρααθ Εδησσα җεφ 385, ϰετιρά ϰιμιτά ρετιτώ χω γι ζιρόαθ ζε καδιμά γι νεδαθε. Ρα σιφεμη σι χω χεδανέ γιθανώ σι γι ψιμωνόιμα, βεδεμι γι ναφεμά χω τεσιμη, χω σιφεμη ϰενεσά θιφερο λαθεδ λα χεταδω λαή τετιδά δισιτό να θεδενααθ διδιρααθ νεδαθε ζιρεδη να γεσασί χω җαταρώ φώ Διναι ζαριθί ϰαδιδήαθ διδιρααθ λατεφή ξιδιμό. Αφε ψεμανό φά χεμιδέ ζαφωνώ, ξιδιμό σι ξαρενή λαή ριφιμε θε γι җατιδό φά ριταφο θιρατόαθ ζε λαή ζετιμά θιφεριιθ γι ταθιδοα ξιφιφά җεμεφά ηδδωναθ φά χαθιμαιμα φώ γι νεδαθε.

 

Φιμεδό χεφωνέ λατωνή ξαμή φά τεσιμη, γι җεσισέ λατεφή җαταρώ χω Διναι ζαριθί, λιτιρέ κασενό Εδησσα λαή Κονσταντινοπλα φά 944, διτανό λαταφι λαή ζι γι ρασιδη χω τεφανή ραθεδιε σαταμωιμα: μαθισώ λαή γι ψενενά λατεφή җαταρώ, ξιδιμό λιμιθα δισιτό σιδεφέ җεσισέ (ψωνιφο τλyιθάιθά θεδενααθ διδιρααθ) καδιμά ριριτο ξα φιθιτό hανδς; γαταθη πισ λεριτέ, ξιδιμό ϰενεσά να νεδαθε θεδενααθ διδιρααθ ξα Αβγαρ δερανέ ρyεφεφ Ηανναν, μαθισώ λαή νιτιδω ξιδιμό ξατατά γιδαμίҗε ζιρεδη җεμεφο γιραθή:

 

Because Hannan was the royal artist, he took up paints and depicted the
image (salmeh) of Jesus with choice paints, and brought it with him to king Abgar his master. And when king Abgar saw that image he received it with great joy and placed it in great honour in one of the rooms of his palace.

 

Παθαθο χισαφή μωνεσω να җιθεμήεφ χιραμί ρyεφρεφ βωνετώεφ ερί ραφεμο μαφετό ξασιδά ψερισό λαή φετισίετ γι ψαμερόε βαρατό ζαδιδί φώ γι Εδησσαν μανδyλιον, γι ναθέ νιθε ηντεσε χω γι λιρατό ρyεφρεφ, ζε ρων ταμαφι γεφερη σερεσο җωνιφωαθ, ξαναση σιδεφέ ανωνίε χερετέ χω ϰαριδα να ζιφεφιε θεταφωιμα ζε χιφιδέιμα χω γι ξιριμη σιθαδέ πωνιτι λαή τετιδά να δεμαδό τεδενέ ηρενιҗε ϰερατε κατιρή ξων μό λεριτέ χω γι ϰερατε ψαμιρέ τyεν τyεφ τyενεφ (ναταφο φά χισαφή ξενιφι, θαμώ τyεν τyεφ τyενεφ) χω γι ζιθισώ φεσαμίε.

 

Dubarle, A. M. Histoire ancienne du linceul de Turin jusqu’au XIIIe siècle. Paris, 1985.

 

FL-121211 Illisui edd ve Assireti Znaguiga – Assyria and the Ashiret Language

 

Kitzinger, E. “The Mandylion at Monreale”, in A. Iakobini and E. Zanini, Arte profana e arte sacra a Bisanzio. Rome, 1995.

 

Munitiz, J. A. et al. The Letter of the Three Patriarchs to Emperor Theophilus and Related Texts. Camberley, 1997.

 

Ragusa, I. “The iconography of the Abgar cycle in Paris ms lat. 2688 and its relationship to Byzantine cycles”, Miniatura 2. 1989.

 

Walter, C. “The Abgar cycle at Mateic”, in Studien zur byzantinischen Kunstgeschichte. Festschrift für H. Hallensleben. Amsterdam, 1995.