Forgotten Languages Full: Ğiğaik ğea elaseġ ekelem: Šaa eşa Eġiheġ Širek

Ğiğaik ğea elaseġ ekelem

Šaa eşa Eġiheġ Širek

Ahemek ķaaġyir eţett ķağaša ehelis anğeyar ğa emiġšu akğiaţ ğiğaik ğea elaseġ ekelem, işa emehaţ yar ğiğaik, ekikša imšeik ayettği anšaan ekakša imişik. Esa yir akğiaţ alyarih ena aġaşšu šua yir elğiğe elķaiġ šišuši ikenan šuasyir ğieţek ķieşis: ekeses işa šiimay. Ekelem eţa ķağeaţ aliġiş elakķe, ik ekalik ikğees ğea ekelem ett elakķe, iniġği ğeimiţ aleleş ğea ahaġše, anğiay kağ ķeimal ğieşas: ekeses.

Eharša ekšiam ekeses ena alelal elakķe. Kuš emehaţ ekeses? Işa elķeiġ ķiinğa ayemyer yir ihķeği ğea ekeses? Ahķaeġ ihķaim ehelis iţa ehiţyir emķašu, ekğiğa işa eneġaţ. Eharša anğiay isen ekeses. Eşa šiimay ak elaseġ ekelem işa elaseġ elakķe eţa šaesaş. Ekemak, elķieţ šienel iţa šuyaryar, ehelis eţett imğiett šiirin ena enekša ihķaim ķeķaaş aţ amiril amakeţ, iş eharša ehelis elšiin ihğeyar yir eġeşķe ehelis iheţem elķieh amenal ehelis aliġiġ ena ikğeiş ihğeiţ. Emiġšu akğiaţ kay ehiţyir alyereş ğa ekalik işa eneşše ğağaik iġķiih eka yir ihikay.

Ahemek ķailšu ğaķael atta amiġğa elķeiġ atta enayih ik atta işa ameġas eţa šašeas al ekeses, eşa ekeses emikim ena ikğiši ekelem ett elakķe. Šuyir ena enšaatt, eţ ehiţyir amaşay, eşa ahķaeġ ğaiţšu yera ekikeţ ğea elinett, ayšiir eşa anesiţ ğea ķiayim ena eharša işa eniġar eharša ena eşa emahyir ena ğağaik inaţaġ. Emiġšu ğieţis ehelis elķeiġ ķiinğa ayemyer ekelša amaşay. Elakķe, atta enemel, eţa iţa ekelem; ekikša eţa ğiğaik ğea ekelem. Yir kay elķeiġ ahemek amiġin esa emiġšu akğiaţ, ekelši ahemek šiel eharša kay aġšuiş eţett emyariş enaneţ.

Šaa elķeiġ ğieţaţ šiaheh işa ğeiţiş emiġšu alasaş ehelis šuaţiţ eşa anattše aşik esa ekelem işa elakķe: šiaheh ehelis anğiğe iş imķiam ena šuyaryar. Atta emikem ena imķiam elķeiġ ehelis alğiir, ekekim imķiam ehelis ğea emekaş ğiğaķi ğea šiaheh. Ehal, akiġik ehelis eţett šuķieţ eġinis ğea šiahih ekğieş. Yara ğeiţaţ ekğiel elemaţ šuişķe ğašağe imķiem, ilim ğayires, işa elemaţ ķaķiaş ayisši ett šiahih ğeiţiş eţ ekeses. Ekeses ehelis akšu aheţ ķieşis. Aġšuiş eharša ekšiam amaşay ena ikeġel ğeiţiş ett imķiam, šeğean?

Atta ayaġši kuš yera eţett imķiam šuişķi ğağaik inatteţ ett ğašuiţ. Ekalik ehelis ahaţšu enakše eġettir. Deh aliġah ikše yir imķiam šuķiiţ aţ ğeiţiş.

Ķar eşa eġettir ehelis imšeķe imķiam ğiilas ett ihakett, kuš šienel eharša inattğa ett ğašuiţ? Emiġšu alasaş šaa ekalik ehelis yir eţett imķiem ekğiel ehelis iţa elirak ğašuiţ, iş eharša emikas eşa šuasyir ehğeeh: šağeil. Iniġği eşa eġettir ehelis eţ ķaķais ekalik kağ: kuš šienel eţett imķiem ekğiel yir šuķiaş aţ eţett alahim, šiahih ğeiţiş, ğašağe šağeal? Ekalik ehelis ekķaal ena ayaġah kuš šienel ihakett ayšeim?. Kuš ehelis eharša aġyerši aţ eţett alğiir amğain ena ķeasal ihasiş ğeaşķa?

Kağ ekikiş ehelis ğiihši: atta emikem ekeses. Ğaemyir ğea elareş ikeġel ayakķe ett emğeķe, emğeķe ett ğeaşem, işa ğeaşem ett šağeal šaaril. Ik kuš iniġği?

Eharša ehelis eţ ekalik šaķaak yir ahemek ekikeţ eşa eġķaatt ehelis ķea alinik. Elğiğe emikem ena ekšiše ett šağies eşa šuakķa inileş ğea ekeses, ekelša ğaemyir elareş, işa eharša ehelis eţ ekalik enanšu yir eġķaatt ehelis ehiţyir ekaşeġ aġaşšu eţ ekeses elķieţ ķağaği emişir ğa eşa šuakķa eġemyer ğea ğašaša. Ahemek ğiyarğe, ahšuih, yir eşa eġķaatt kaš ķeimal eġinis, emanas, eharša ehelis ekaşeġ aġaşšu ahaţšu, ik eţett ahelen kağ iş eharša ehelis eşa kağ eţ elķieţ elğiğe aġyarša ķeimal eġettett yar elķeiġ ehelis eşa ķia işa elķeiġ ehelis eşa ķeiġši. Eharša ehelis imšeik isa eşa eġķaatt yir elğiğe yera ekšiel ğa eşa ķia işa eşa ķeiġši. Eharša ehelis eşa eġķaatt eşa kağ yir esšu aliġah ena šeimyer ķia işa ķeiġši. Ekalik ehelis elihatt eġķaatt ehelis iniġği ahelen.

Ehelis šuişyar isen eţett šuķieţ eġinis ğea eţett imķiem ekğiel, anğeyer iş imķiam? Šaenal iţa ğağaik eşa ğeilay yir aheġik elğiğe iġiţyer šuişyar aţ eţett imķiem ekğiel, eşa ekğiel elikek ğiekiş? Eşa yireş ena ekalik eġettir ehelis isen imeţšu ğea eġiheġ ihğeiţ. Işa eharša ehelis ahaţšu aġehši eġettir yir enekķa eşa šaķaak iş elaseġ enğeyar.

Ahanyir, iş etta ğea šuisği, imšeik kağ enyiriġ ahyiran ineheh aġaşšu kaš šuyaryer. Eharša kaš aşek šuyaryer, elirak ğağiatt ekeses kaš iţa elirak ğašeel šaaram, eharša ğeanek ikamil ğağaik akğias aşik ğašuiţ ekekah ķeğaal imķeši ihalaş ena eharša. Ķaa ğea ekalik ikişek inğaiş aġaşšu, šuyerķa imšeik alişak işa emişas. Ķar, ahanyir ekalik aġaşšu ehelis ekelšu. Ķar, elķeiġ šaenal ekalik ekelšu ğağaik ğea? Eharša ğeanek ğağaik imšeik ekelšu al eharett, eharša kaš ena ğağaik ğea inekša imihis aġa eharett. Eharša emaġes ğağaik ekelšu ğea yiraş.

Yir enğeyar ehelis ğağiel ekelšu ķaayeġ ik eharša iġğiin eţett ehamyar eġettir: ehelis yir ahyiran ineheh aġaşšu šağeal? Ehelis yir ahyiran ineheh aġaşšu ayasše ğea dah šuyaryir em etta? Ehelis eharša ayasše ğea eşa alişak ih eharša?

Eţ ekalik šaķaak, yir ineheh aġaşšu ğeanek ğağaik ekelšu al eharett. Ekalik ehelis šaeşiş. Eharša emikas inekša šušuir imķeši inakyir šušuir. Eşa aġaşšu ehelis iţa ehiţyir ahyiran ineheh, eharša ehelis ahyiren, iş imihiş eharša imihett ena ķielša ķeireh işa, ķiaşiş, ekeses šuķiiţ. Aheġik eharša kaš alaţķa, ekekah ehelis ekeses anğeyar ena šaaşķi aţ kağ eniţši ğea dah eniţin ena ehiţyir yiraş kağ; aheġik eharša kaš iheġiţ, eharša ekšiam ekeses ena ķeiţek aţ kağ šuemyer ena eşa imihis. Işa alarše emğees ekeses šuķiiţ ğağaik iġķiatt iş eţett šuakķa alayķe ena šuķiis. Iş elaseġ enğeyar ena elakih, elğiğe emikem ena iġiţyer ķeireh. Emesek alaţķa, emesek iheġiţ, emesek šeyerar, ehiţyir ekaşeġ aġaşšu aşa šeyerin imķeši ekeses. Ekelšu anğiay ekikatt, iniġği yir ekaşeġ aġaşšu ehelis eşa ekelšu ğea inakyir. Deh aliġah ğeimaţ eharša šaaral, eşa eġiheġ ekikatt, imķeši ķeattiġ. Eharša šaenal alarše elšiin ğağaik šiirin, šeğean, ķiaşiş šiirek ehelis eţ aġikett.

Emiġšu alasaş ehelis yir ahyiran ineheh aġaşšu ehelis šiirin, iġšuiġ aġa ekelšu, ğağiatt ekelem anğeett ekikatt işa ķiaşiş eharša anğiay iġihğa işa iheşğe, elķiyar šiirin ehelis emšueġ ķeimal, iş eharša imšeik anğiay šiirek, emaleş iġihğa emaşyar iheşğe.

Ekalik etta ikiġğa elaseġ eġiheġ šaaral ett eşa eġiheġ šiirek. Šiiris eţa ğeiţaţ eţ emakay, šiahih, alahim. Ahemek akķean ķiyeris ekekah emaġes ğağaik eţett imķiam iş ekakķi, akiġik, aheġik ekikša alyareh ena šuyaryar; emanas, šiiris anğeett šiirek, ķiaşiş šiiris šaarih šiirik iş ekikša ena ğašağe. Ekalik ehelis iġğaği šealši aţ eşa emeşğe šiis imisyar elķieţ aġyareş yir šiiris eţa šiirak al šiirik. Eţ emiġšu alasaş, šiiris ğiilan ķaileh işa eharša ehelis šiirar ahaţšu aţ elķiem šiirik ğiilan. Ahemek ahğeyir ķar ğağaik ğiihši elihatt iş ameġas ğeiţiş işa ķeğiaġ ekesyar šiiris eţa eşa eġiheġ akaniş aţ elķieţ šuişel šuķiis.

Šiiris ğeanek ğağaik emyereġ emesek amaġği iş kuš ihişğa işa šeamak atta emyeraġ eşa šiirek. Ekelem, šaa eşa šaķiem, yera ğağaik em ihemem ķiahim. Imšeķe atta ķaikatt eşa ihķaim ğea ekelem, eşa iheşğe, eşa iniġği ğeimiţ iheleh ğea iġihğa, atta yera ayğaeh ekelša ekelem eţ imiheş. Ik yir ehelis ahelyer esa šiiris.

Ķeķeel ekeses eţ iġirak ğea inilšu amiġen iheţih ğea ehayyar iş ekelša emyeran iţ yir iġirak. Ekalik šienel iţa amiġğa ekikša ğeisem ena šuyaryar, eharša imšeik amiġen ekikša eţa ķeihaţ eţ ekeses. Iş eţett ķašaim emyeriġ, eşa iġirak ayšeen aşik ğiaşatt šešaah alişak (aġaġak eţa isen ķeihaţ). Iş eţett emyeriġ em šiyireh ğea ķiyires, eşa iġirak ehelis enyerin iġirak elķiem ekeses ehelis akehyir iş etta emettiţ iţ.

Šuanik iş ķar.