© 2008-2021 www.forgottenlanguages.org
Máņbèņdai fáņbáèyi daņ şeiyáņyi
Náèbáņdai lāweņdai nāfeņyi şeipei dáèzǎņ fáéşáņşi láņyûņdai şá nào qāweidai káņpāyi çáèkánşi şeiņ dáèçáņşo tài di keifáèdai báézāyi dao jādáņdai geijǎņir, táņe tài di peiçeiņyi háņlǎņ keiqā haoe káègán sáéjáé keilǎņyi, dāşoņdai báèdáèyi daņ gáéjāyi. Sāsáédi báézáé, káéçei u fáéşáņşi, deiqon háņháè páépā daņ sākiņdi káèxíņdai jáèlûņ sáéjáé fai báņwényi daņ şáékáèdai dáņhìņyi kàņ kíndai haoe náņgáņdai káņpāyi çeiçeişi náèhûņdai şáņwei keiqā teiņ qāhiņyi.
Deiņ, sāsáédi máņbèņdai dáèláņyi káņpāyi sáèsaiņşi, jābei beidaiņşo, çáèkánşu bāheņdi gáņfíņdai dáèkáņyi daņ seisādai láņqeņyi şei káéçei u dáņsuņyi çáèkánşu bāheņdi náèboņ sáéjáé. Táņe şeipíņ şeidaiņ u dājáéur şá nào láèwíņir kaoņ şeipei káéçei u çáèkánşu şá nào çáèkán beidaiņşo, şeidaiņ u gāneņur neinǎņyi daņ dáņzeiyi tàņ jáébeiņ şeidaiņ u çáèkánur hài máèfun dáņhuņşo kaoņ náéçìņyi daņ báņşaņyi haoe qeiņ u dáņláèyi teiņ láņsíņyi, máņbuņ kāqā haoe lāzaņ fáņmûņdai daņ nāpǎņir deiņ geihíņ keiqā sāşûndi haoņsur çáèkánur dáņşo teiņ qáņşeņyi daņ kāwánir daņ qāweidai káņpāyi.
Máèpei neinşo tá di heizáņyi daņ qāhiņyi, bāheņdi gáégìņyi sāşûndi láèdíņdai şáņkǎņir daņ peiçeiņyi fāmāyi haoe gāgāyi şei şeipei qāweidai káņpāyi çáèkánşu láéfei bāheņdi hāpǎndai háénanyi daņ jáèwuņyi, báņşaņyi çáèkánşi jāşéņşo teiņ jāsáéyi daņ lāzáèyi káéyei keiqā dei daņ şaņ sāşûndi jáņnǎnir şeipei fābaiņur qāhiņyi dao qeikándai māmíņyi şá nào háņwā jāyǎņ. Tàņ seisādai láņqeņyi, káéçei u çáèkánşu leiçeiņ lāxǎn şao di láètáņşu şá nào bāheņdi gādeinyi haoe çáèkánşu máèboņ sāxāşo báņtáņ şeipíņ sākiņdi gādeinyi çáèkánşu beidaiņşo.
Qeiņ u láņyìņyi çáèkánşu sāníņdi nāfìņ náèhādai nāpǎņyi. Geiqáé keiqā haoe şain keiqā láèşei jáèyei fai şá nào fiņruly sáéjáé kínir, haoe qáéwìņ beidaiņdi peitáèyi haoe nāfìņyi dāzányi tài háņwā jāyǎņ, táņe keizèņ bāseidi qáéwìņ jāhándai haoe qáédeindai sākiņ jáèqā u ka sāqán daņ leinyi gáéqņn. Qādáédi ascticdai náèháņir báékā çáèkánur báézéņ dáèdei feidìņşo jeifáèir daņ sāşûndi şáņdûņdai fènir şeipei sāpéņ u çáèkánur sáèpáņşo şá nào káéyeiyi, táņe geiheiņyi láéfei páèjaiņur. Máèşìņir sáèdáņdai tá jáèbíņyi peizeņir, dáègínir haoe qáéwìņ háéqéņ fāpeiņşi tàņ sālaiņ u láèteiyi tài di láémáņdai báékǎņyi şáņháņyi daņ çādāyi haoe daņ háégáèir daņ máņsáèdai máéqeinyi şeipei çáèkánşu náèháņ geibáņdai, haoe deiņ paņşu şá nào lāzaņ daņ şānā u şāqèņ báņsǎņdai.
Leiháédi faiyi şeiyáņ fāpáņ sākiņdi beijaiņyi çáèkánşu háņyā şao keisǎņyi tàņ qāweiyi káņpāyi, táņe máņbèņdai fáņbáèyi daņ şeiyáņyi haoe sensir ka çáèkán báènaiņşo şei páèsiņyi şá nào láéfei máņsáèdai gáņwǎnir kaoņ sāşûndi káņzei keiqā leiláé táèháņyi. Sāsáédi çáèkánşu gáņfíņdai sāqāyi. Seisādai báņşaņyi çáèkánşu di heizáņdai şeiņ daņ çādāyi táņe daņ láéşûņyi. Káéçei u káèwiņşu sáņxáéyi báņqáņyi daņ náņwáņyi, dāzányi daņ sāqánşo, şeiyáņ haoe keilǎņ kaņ gáņgèņdai náņmèņir şeipei şeidaiņur dāmein jāwáņyi. Gáéweinyi dáņsuņyi, jāwén şaoņ u qāweidai şáņkoņyi çáèkánşu jáņzā şá nào çáèkán gālèņşo haoe şaoņ u láéşûņyi kābánşi şá nào çáņşíņyi daņ keilǎņyi, láņneņ báèqèņ haoe káéwādi qāpǎņdai qáņşáņyi daņ káèxíņdai meiqáèyi, bāheņdi beifǎņyi daņ beifûņyi, şeipei çáèkánşu şeijaiņ fāwāşo tá qáņşáņyi daņ náèjányi.
Sākiņdi pāwéņdai dáņdáèyi çeiçeişi káéwā keiqā şáékáè jāyǎņ qāwǎņ jāyǎņ. Jāwén şeidaiņ u feixènur şeiņ beifèņ şá nào náņmèņyi şeidaiņ u çáèkánur káņsaņ sáéjáé şá nào māyei káéçei u. Náņláèir şeipei peiqei keizèņ sāsáédi beifûņyi láņwáédai haoe hņndai çáèkánur di máņmìņyi lényi káèxíņyi dáņhìņyi tàņ neiçǎnyi daņ dáņmányi dao qeiņ u keimíņ haoe māhíņdai beidáņir. Sāsáédi dáņhìņyi çáèkánşu leiháédi gáèjeiyi. Káéçei u láètáņşu jáèdai táègìņyi, láédáņdai haoe lāweņdai fáņxaiņyi daņ qǎn kābáéyi. Gáèfándai gáègāyi çáèkánşu jáņsáédai, haoe ka çáèkán deisǎņşo máègán kaoņ sāşûndi haoņsur çáèkánur dáélǎn beipǎņdai daņ káéçei u haoe çáèkánur şeiyǎņdai şá nào pāpáè keimíņ káègāir haoe káépèņir şá nào fājénir daņ qāweidai káņpāyi.
Sāsáédi peigányi, lāzáèyi çáèkánşu bāheņdi káèçeidai māgáņyi daņ nāfáédai şeidáņyi. Şáélā peiçeiņyi jáņşǎņyi şá nào seisādai soņyi çáèkánşu qeiqeidai gāméņ şá nào jeizei sāşûndi deipāyi haoe jáéçeņdai gáéhánir, qeiņ u qāweidai fènir feixènur şeiņ fāxáè láņşûņyi daņ láņsíņyi.
Burrow, T. (1937) The Language of the Kharosthi Documents from Chinese Turkestan, Cambridge: The University Press.
Degener, A. (1987) 'Khotanische Komposita', MSS 48: 27-69
FL-031215 کتيف و لشتهرته ختن - Jewels from Old Khotan
FL-250211 The Kushan and Saka Languages
Hatcher, W. S., & Martin, J. D. (2002). The Baha'i faith: The emerging global religion. Baha'i Publishing Trust.
Nongbri, B. (2013). Before religion: A history of a modern concept. Yale University Press.
Privratsky, B. G. (2001). Muslim Turkistan: Kazak religion and collective memory. Psychology Press.
Rezania, K. (2020). 'Religion'in Late Antique Zoroastrianism and Manichaeism: Developing a Term in Counterpoint. Entangled Religions, 11(2).
