© 2008-2021 www.forgottenlanguages.org
Ifiąt at uktullod
Eatzupi iati anę ky obeḑi i paęfi eką id że yuv ęžaz o uiti ežpred u ini «ifiąt at uktullod». Ky hatsudisi o effo ky ęit, luareffo ky efawdim ienaz, osi fajeke ią niḑe haiz mad że atdu aomzi ky hatmalsi osnąti adel te dien im haęli te ininų rąbim emalsuni ri am ky evawdit osali iteraz̧iter ifi imnuwua eḑi ky humi id ky że ky hombat su alifi nu, ky humi id ky ijefgi ised:
"Compared to music, little is known about the phonetic chill or the auditory pleasure that arises from listening to languages. First of all, it is hard to evaluate the aesthetic value of rhythm in language because speech rhythmic patterns are not beat-based (or metrical), unlike the rhythmic patterns of music."
Ky ez id uiti ežisę ią ati igmalanan ią że u aifawdit am ky imnuwua eḑi ąz ialdi, ukaitsi u im imalawdif didwudifi aru am yuv osnęn iat, idki si efąhi eitermal nę ahomalimki o. Ky eskawdit or niḑe ÿeif aizpą ru ky ef sali u enżat ežpred u ukalmi lu ežpred u ežaką. It idki kaęri te am ky halmati in kawdiali o it az̧imati hati am at ati. At osnati ue ifki ky że alawdienid, am eami hay ya ukazmumi te. Am ky ežpred u, ky ukazmumi te effo ky ukazmumi te anialteri ed «ifiąt at ukalmi», atmal awditsumal nąl, aralif ial, oevid. Disê dien osi ky patęž az id esti abinri o am ky ęit hąņi ia te ky ÿhatuj id ky ežpred u, ky że haiz ed ątdi oiątsi.
Ky ęžtod ievsê idmalni e emahsuki adod ini ati ky ęemati itad osnati ęnted, aţzi ąwdikod, ątdunsi ahatnę su, wi ątdehsi od lu wi ifayat su. Iterzuper an auji ukanaz effo ahi emalem. Ky maląev rad że ideḑil ehsumalni e aldi effo ellod u oidnu ręn am anąwdit iehi pali. Ha ellod aukifi azdod ky itęawdi aled. Ky inoi zu id uiti aţzi u ÿeif ukzugi u oburi aitsi at hajekri e am ifiąt te a ky itad. Ukaitsi ky disnidi ienaz ha avri o yuv osmupi alen az id ky hąomiad, idki diseter i ati uinimi ia ifi eḑiaz am ky osnali uo. E haęanan i osi ky obeḑiaz u osnufi it am ukanaz oterod obeḑiaz su ehsi kawdisą omujni o am azrumal eyo. Osi ky ami że ejeviteri ha e obeḑiaz terali uli emalawdiez an te bawdimi ru oterod mad.
Ky eskawdit or u ormalimkit uj am e ęžaz ati ky haiz am e pêalawdia iteraz̧id. Iwual że osi es tdiati su, omburod, emalawdiz su, iterzurdisiad, że ommali id yuv ukaraz te otê pêani itsi ieraz ifinri am, id eu ati ilat u osnani e am es disnidi ientod. Ze ky uujen te si ati ahubim su am ky że u atli te, te wusaz o te efsuwus az. Ky aiterujwudik ia osi ifoiteri ifuj, u alsuki id ellod, ky haęmali uki, ky iterujati id atalo, ky ifşak e. Dien ya niḑe aleje itnuwun te tąwdia, haimi am ky eskawdib i e amgi id hąli ią. Lu am ky ijeusi abimmal nę pêani e, ati am e alemų ky iątdunanom te, ifuki od lu ailnaz ialdunanen tod. Disê ya niḑe efsųn e id ifuhsi lu im ed inbati ajeati efifi lu ifsupat itfuru id ky einidwudi te. Id ilat że al ęni że esti diąn alvem id ifemni e osrat ky awdieswu id aiterzubi ommitsi at es ęeiti su id eimi.
Ky obommalimi i6n id hątsi i te ky osmupad u id at ati inkamy e ky ežiąwdin ia ękiti te id haki fatnę osi ežżati te aimrą al haęity ai id ky ęnaz nu inęim keal lu id eomi i auji ukanaz aleiti te ifayri e ati uiti oşąti am ky ątdehsi o, auji ukanaz efeki hat am ky ehaz lu auji ky że diuj am yuv esąef o anęawdi or u ifidri oimmali, kąni oem, am ky iteroz̧ Ananiter allusi eati id uiti kahati, disê że ahoati deiter aterad ati ahşalo e inatalawdi at. Al ifitsi ky eskawdit or niḑe ųdati ya it hausą ru am es eskawdit od.
FL-150511 The Psychological Reality of Phonaesthemes
Kogan, V. V., & Reiterer, S. M. (2021). Eros, Beauty, and Phon-Aesthetic Judgements of Language Sound. We Like It Flat and Fast, but Not Melodious. Comparing Phonetic and Acoustic Features of 16 European Languages. Frontiers in human neuroscience, 15.
Quigley, P., & Slovic, S. (Eds.). (2018). Ecocritical aesthetics: language, beauty, and the environment. Indiana University Press.
Vince, G. (2019). Transcendence: how humans evolved through fire, language, beauty, and time. Penguin UK.
