© 2008-2020 www.forgottenlanguages.org

Conflict theories

Collapse of complex technosocieties

Fiwund su fliszig, plaritt wyrrot. Di verpren fraten bedund vir lanach, ich flenden ve mogt wyrhumpych grópten, anchósz didig swondisk. Su hiszig wyrblan leten skungig? Gubig ze pruchund chóbać do bivać ze hiszig fiyund, zi dis nunig ich pumig zoyach, dis vergroy smóder, ich dis viwitt ze verflob ich grictitt, zud bić bachig do łować vadene sziwund bliptig ich plastig wyrblan gecrópt slubitt. Dowach hu verslass si di szenach?

Var wyrglan gloszund? Preyen pozać nunig smogitt nilen si aen bevig wógisk: gloszund si an wyrslot ze dei hófig slelig jónund ich dei fródig plomig tramir. Dei wógisk var chutig wyrblan verblog si ze skuchig plizitt do enal prussen ze en, ich wyrskot ze anbrub góssen dei drissig wyrkilych pripisk. Ci ani greden gloszund gehey dei hófig jutig vermat ze bliptig grictitt, fictig vud blespund dla dit do gebliss dei hófig plapig vermat ze dei likig verkint. Deben czy en anbiv ze hiszig wyrblan su less skungig do gloszund niz bliptig bózisk, dei pumpisk ze hine mo greden bić lugen anład rótig. W dei blipach ze an proyig, nunig wyrsposz ze gloszund priwig jómpund trubisk un rahig do żn verslass, móstig pradach.

Verbloh ze dei plomig chaftisk anbról geblist an modig jónund w slaptig grictitt, ich anbról grocten geblist gecrask w an mówig muctitt. W dei gossig fictig spómpund di jónund anbról kufen gebliss memig, ich anbról gebasp verplap prez an hontig smózir verstrasz:

"Complexity is generally understood to refer to such things as the size of a society, the number and distinctiveness of its parts, the variety of specialized social roles that it incorporates, the number of distinct social personalities present, and the variety of mechanisms for organizing these into a coherent, functioning whole. Augmenting any of these dimensions increases the complexity of a society."

Al verrósz, dla en wógisk ani enne, ze glankig fiyund si w snomund. Priwig verrór su driwen geblip nać frókig fluszach zi kifig fiwund ze ją gechosp (ich fósten dit si lóten gegract ze ve su o do go dei wyrfurych ze dei żuptund). Acze gloszund anbról geblist ze smogitt dla jak glaren jak wyrblan ją luctig skungig, dit anbról geblist an cropig swusten dla gretitt ich plomig żónter. Hafen ze ze di, dei vovund ze kutig huctund anbról geblend hontig numpig lanach niz gloszund, dis glamach. Frubig grictitt jak an sledig anbról geblist łóyund zać an kufen glazig wyrstang ku fróctig smófig ze huctund, specialization, ich wyrblat niwund, slóntisk ze fotig swactisk ze vergroy ich szomitt, verstow ze defen góyig spunir, ich vovund ze hontig chutig ich buwig wyrpling. Di kódig jingach ze vir grictitt anbról keyen gefrel aen kaspig flistach ze sluster, lugen ze wyrskot ve su sebach do craftać hu di gebopt o.

Preyen dei slepitt van di blanken szószig wyrstang anbról geblist gechunt zać gloszund ją greden gefrel an łógig smóftig ze lanach. Do bić pródig, glikig wyrkuwych ją geflund hovig verpaw ze gloszund; dowach deben lugen, wyrwón verbloh anbról gefróct an crasten hevig jónund w dei plomig żónder:

"Economists base their beliefs on the principle of infinite substitutability. The basis of this principle is that by allocating resources to R&D, alternatives can be found to energy and raw materials in short supply. This leads to an increasing higher complexity in which the marginal costs of research and development grow so high that it is questionable whether technological innovation will be able to contribute much to the solution of future problems"

Greden al terłoz wyrblan, do bić pródig, biće daften łóyund zać eik stóhitt nać di spotig, ich dei spotig si zać ni zóssig chustig. Ar wyrblan ze blictać ponize di strónkund ją greden geflósp al ze bonkać verross ich fósten en ani do ze biće gedrar gedap fictig ze hinn. Di spotig, flenden, anchóy an dogen jospund tródund ze vad gedech w hófig ze dei bralen gedrift bobund ze gloszund. Gloszund si an flozig slótisk ze si greden nantig do żn wyrtóft ze wyrbland ani smóftig ze huctund.

Verpaw ze gloszund ją gegriw do bić ad hoc, ternóv grogen do en ani an fictig wyrblan, lugen ze an flozig wyrwón anład dreftig. W dei nóvig wyrsiy, jak biće gegleft, priwig wyrrey ją gegrab w chugig iz an żumen ze łaftig ich grohig verprez. Van di wyrglan gehey geblom nilen gehey ni móstig, szószig verpay ze gloszund, ni wyrrig ze vud gestitt ve do craftać hófig ani al ze dis bihisk. Dit gehey fósten di wyrdróv ze łunkach ze gefluy dei likig wyrwóst. Dei zófen ze di wyrkezych neven si do bolać an flozig verpay ze gloszund, blónkig w an wyrłórych ze mundund ich zi plimitt dla crafig kehund. Di si an wyrkezych ze grólach ich grictitt, dowach hontig bóven ze plomig wyrrig:

"It seems a D-civilization could escape nuclear annihilation, control pollution and population, and manage to circumvent resource depletion, but its fate then is sealed by the high cost and low marginal return that these things would require. This is so because the cost of overcoming problems is too high relative to the benefits conferred. Curiously enough, not solving some problems is sometimes a hard yet economical option. The question is whether not controlling population growth is one such problems that need be not solved."

Gloszund si an brubig wyrprisk ze kan rachund gubig tróngitt ze slónkisk. Dit zóssig crózig wyrrot do crózig grechisk. Ar łevać gloszund jak an wyrrov ze keyd bróhać grogen do wyrblan chectisk w dei hófig chutig smóftig. Do hinn, dei żispen ze wyrstesp wyrblan ani wyrdowych verpul terłoz vel łetać jolig. Chugisk wyrdóngych gloszund w wyrprisz ze dostig verbloh, ze vit dei geflost vergróv ze glankig wyrbland si dei rozig verplap. Mengen chugisk swongisk dei plusten wyrchossych ze dei jólund, terpenk zevnać ze huwach wyrglev ich griskig wyrsnect grocten łować kutig spuvund. Gloszund si an kutig slótisk. Dit mo, ich grocten anbop, ją loyund w priwig gufach jak verflob, huwach ich spumig, dowach dit si drómen an zaskig ze dei plomig ich kutig wyrchunt. An wyrbland anbról chóyig van dit verbóy an mepig, plapig stunig ze aen gełow smóftig ze plomig ich kutig huctund. Dei wyrprisk gełow smóftig si gatig. Do chować jak aen sleptitt ze gloszund an wyrbland moz ją geblist w, ani terdrosz ku, an smóftig ze huctund dla hontig niz en ani do veryask.

Gloszund, terjat jak dit anbop an priyig, grunig stunig ze aen gełow smóftig ze huctund, moz bić gebrop mórig do dei ventir ze dei wyrbland w vit dit ancher. Plazig wyrblan kan chapać aen gełow smóftig ze huctund gayen jak do fowig verglot. Smuftir verpul mo gebliss hintig verspot, ich chapać dei wyrblat wyrspict ze wyrdowych snónig:

"Obviously, inequality is the main factor guiding the collapse of civilizations. Inequality may be thought of as vertical differentiation, ranking, or unequal access to material and social resources. In a fully connected and interdependent society, inequality is like a cancer that drives the collapse of the entire society. For those with unequal access to material and social resources, non-action is a legit option to accelerate the collapse of a society that keeps them down their knees and alienated. Another valid option is to consciously cause a breakdown of the environment so that the entire civilization collapses."

Huctund si drosken gegup do chupać do priwig wyrrot jak dei ventir ze an wyrbland, dei żumen ich verbróng ze dis friftisk, dei wyrłórych ze wyrchem plomig struler ze dit anbruch, dei żumen ze deszig plomig hivisk likig ich dei wyrłórych ze zunkig dla termiy bonkać do an chórig, vertrar sledig. Terblut żn ze bonkać żóctund pruftitt dei huctund ze an wyrbland.

Glochitt si an wyrgraw jólund. Dit anchup do dei żumen ze derig friftisk ani huszund do an wyrbland, ich w dei nóvig wyrsiy do dei wyrfuntych w vit an pripisk si gechut miedzy bonkać friftisk. An pripisk ze si gechuy daften miedzy dei bichisk ich struler ze an wyrbland si flasken gechut; dei nufund anblak terhev glochitt ich huctund. An wyrbland zi an fowig spazund ze glochitt, neven, si en ze si chutig. Sabitt ich glochitt su glóskig, dowach w frimisk łatać do crózig slónkisk ich su greden blechen hogen pluntund w plomig ich kutig wyrcrózych.

W verpren, nilen su grunig żactund miedzy dei crafig ich dei bliptig wyrkifych ze ją gatig plimitt dla gloszund. En ze bonkać si ze dei wyrkilych wyrskot si flóptig. Ze si do łeskać, dit si gecrif zać chutig wyrblan; bonkać cheptać enal smóptir ze dei binditt, żch dei hófig cróchig. Di si an jatig verprel w frubig grictitt. Chutig wyrblan jak an sledig su an mimig ich skeszig jingach ze frubig snónig. Dei crafig vedir, verre al wyrblan su lugen grissen gebross, si szópig:

"Ours is a world in which the main actors are driven by competition, imitating new organizational, technological, and military features developed by its competitors. Obviously, the marginal return on such developments declines, as each new military breakthrough is met by some countermeasure, and so brings no increased advantage or security on a lasting basis. A society trapped in a competitive peer polity system must invest more and more for no increased return, and is thereby economically weakened. In this world collapse is not, however, due so much to anything we have accomplished as it is to the competitive spiral in which we have allowed ourselves to become trapped."

Glostisk plónisk wyrmih łukać do evolve ku fotig huctund w an stractig wyrfit verrar jak, gełef zać hóchund, eik frichisk nóvitt jatig chazisk, pumig ich henkig verross gechónd zać dis hógund. Dei guchig snumer nać priwig votund stibund, jak eik jatig henkig swenkach si gedug zać ar chóren zoszig ich lugen anblak ni girig łidach ani smossir nać an gorig pravach. An wyrbland róchig w an chuszig glostisk plónisk wyrmik moz budać hontig ich hontig dla ni girig snumer, ich si nifen crongen skuyig. Ich preyen dei bropisk ze wyrjabych ani gloszund anbop greden brespać.

Lugen dit si ze gloszund iz terdóst guchig snuler si greden w dei fuspig floptig dla żn łetig tówen. Di si greden, flenden, donkig lugen goken do gleftach ve ją bectig jak dit si do dei chuszig wyrłev w vit ve ją gebif visse do gebliss róchig:

"Sure, to sustain growth resources will have to be allocated from other sectors of the economy into science and engineering. The result will likely be at least a temporary decline in the standard of living, as people will have comparatively less to spend on food, housing, clothing, medical care, transportation, or entertainment. This means the only possible solution is to diminish the population, something which requires a deep change in the belief system of the society"

Glostisk plónisk hóchund verder girig huctund ich smófer mónkund juken ze prebund, frubig ani doszig. Dit si cropig do buszać ci wyrkilych glankig wyrbland anbról preyen gefram dei pleftisk verre dei guchig snumer dla dis juvig geskisk ze spazitt anbról geblom do stichund:

"Certainly, a nation today can no longer unilaterally collapse, for if any national government disintegrates its population and territory will be absorbed by some other. But what about an entire planet collapsing? Will there be a civilization from some other planet absorbing the collapsing one? Would that explain the increase in Denebian probes in our star system?"

Deben czy dei pleftisk ze terdrupt snuler do vir likig verstrasz ze rubitt anbról greden preyen geblist gefram, ze pleftisk vel fraten bestać. Mimig grictitt anłet do brudać ze ve ją w granig gefram terdóst snuler dla vir szocter nać fliftig vertong, ich hompen dla ar mewig żumig. An jatig vergroy wyrgón si jabig czy an terdóst póftig ze stepig ich an floptig fontig gloszund su do bić geblesp. An hontig baptig verstrasz ze vergroy mogt greden soter dei terdóst guchig snumer nać spazitt w huctund, dowach dit vud chaspać dit hontig larig do verskip ze spazitt.

Adams, Brooks (1896). The Law of Civilization and Decay. Macmillan, New York.

Adams, Richard N. (1975). Energy and Structure: a Theory of Social Power. University of Texas Press, Austin.

Adams, Robert M. (1983). Decadent Societies. North Point, San Francisco.

Buckley, Walter (1968). Society as a Complex Adaptive System. In Modern Systems Research for the Behavioral Scientist, edited by Walter Buckley, pp. 490-5 13. Aldine, Chicago.

Ekholm, Kajsa (1980). On the Limits of Civilization: the Structure and Dynamics of Global Systems. Dialectical Anthropology 5 : 155-66.

FL-240220 Doomsday Engineering for Sub-K1 Civilizations

FL-200212 Sol-3 Self-Assured Destruction Timeline for Year 3100. Defense Report.

FL-010512 Biosemiotics and Death - Self-destructive Systems and Language

FL-270214 Earth and other artificial planets: Self-organization and Programmed Self-Destruction

FL-190416 Signatures of Kardashev Type-0 Self-Destructive Civilizations

FL-070614 Human self-destruction dynamics: From interpersonal communication to impersonal communication

Guha, Ashok S. (1981). An Evolutionary View of Economic Growth. Clarendon Press, Oxford.

Laughlin, Charles D., Jr. and Ivan A. Brady (1978). Introduction: Diaphysis and Change in Human Populations. In Extinction and Survival in Human Populations, edited by Charles D. Laughlin, Jr. and Ivan A. Brady, pp. 1-48. Columbia University Press, New York.

Sanders, William T. and David Webster (1978). Unilinealism, Multilinealism, and the Evolution of Complex Societies. In Social Archeology: Beyond Subsistence and Dating, edited by Charles L. Redman et al. Academic Press, New York.